Łaciński przekład rozprawki Pseudo-Arystotelesa Peri\ tw=n a)retw=n kai\ kakiw=n Franciszka Tidicaeusa, profesora Gimnazjum Akademickiego w Toruniu

Autori

DOI:

https://doi.org/10.12775/FT.2019.008

Parole chiave

filologia klasyczna, neolatynistyka, historia nauki, filozofia

Abstract

W artykule pod kątem językowym zostały omówione wybrane passusy z opublikowanego na początku XVII w. łacińskiego przekładu przypisywanej Arystotelesowi rozprawki O cnotach i wadach, którego dokonał Franciszek Tidicaeus, wówczas profesor Gimnazjum Akademickiego w Toruniu. Dokonana analiza rzuca dużo światła na szczegóły warsztatu translacyjnego toruńskiego uczonego i pozwala pokazać przyjętą przez niego metodologię pracy nad greckim oryginałem.

Biografia autore

Tomasz Dreikopel, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Wydział Humanistyczny

Dr Tomasz Dreikopel jest zatrudniony jako starszy wykładowca w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. W 1999 r. uzyskał magisterium na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (dalej: UMK), a w roku 2008 doktorat na Wydziale Filologicznym UMK. Jego zainteresowania badawcze dotyczą m.in. filozofii starożytnej oraz jej szeroko pojętej recepcji, zwłaszcza w gimnazjach akademickich Gdańska i Torunia na przełomie XVI i XVII stulecia. Jest autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych, zamieszczonych m.in. na łamach „Nowego Filomaty”, „Rocznika Toruńskiego”, „Szkiców Humanistycznych”, „Folia Toruniensia”, „Humanistyki i Przyrodoznawstwa” oraz w kilku monografiach zbiorowych. Z ważniejszych publikacji tego autora należy wymienić: Wizerunek Protagorasa z Abdery w Platońskim dialogu Protagoras (309a-348a), [w:] W kręgu Platona i jego dialogów, red. W. Wróblewski, Toruń 2005, s. 103-105; Pieśń urodzinowa Ulryka Schobera do Franciszka Tidicaeusa z 1585 r. jako przykład nowołacińskiej poezji okolicznościowej na Pomorzu, [w:] Róbcie teatr. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Bohdanowi Głuszczakowi, red. I. Grzesiak, A. Naruszewicz-Duchlińska, A. Staniszewski, Olsztyn 2007, s. 213-222; Recepcja poglądów etycznych Arystotelesa w Isagoge ethica i Aristotelis de virtutibus libellus Franciszka Tidicaeusa, Olsztyn 2010; Starość u Owidiusza - próba interpretacji pojęć senectus, senex, senior, Szkice Humanistyczne, t. 13, nr 2-3 (vol. 32): 2013, s. 99-105; Szczodrość jako wartość moralna w Etykach Arystotelesa, [w:] Idee i wartości w języku i kulturze, red. I. Matusiak-Kempa, A. Naruszewicz-Duchlińska, Olsztyn 2015, s. 44-51; Postawa człowieka wobec śmierci na podstawie uwag Seneki w Epistulae morales ad Lucilium, Humanistyka i Przyrodoznawstwo, t. 22: 2016, s. 269-276; Franciszka Tidicaeusa Quaestio ethica et politica, utrum honestum natura constet, an vero tantum opinione. Wstęp, przekład z języka łacińskiego i komentarz, Folia Toruniensia, t. 17: 2017, s. 231-242.

Riferimenti bibliografici

Abramowiczówna, Zofia, red. 1958–1965. Słownik grecko-polski. t. 1–4. Warszawa: PWN.

Aristoteles. 1960. Opera, ex recognitione I. Bekkeri, ed. altera, quam curavit O. Gigon. Berolini: Apud W. de Gruyter et Socios.

Bursian, Conrad. 1879. „Grynaeus Simon.” W Allgemeine Deutsche Biographie. Bd. 10, 72 n. Leipzig: Duncker & Humbolt.

Dreikopel, Tomasz. 2010. Recepcja poglądów etycznych Arystotelesa w Isagoge ethica i Aristotelis de virtutibus libellus Franciszka Tidicaeusa. Olsztyn: Wyd. Littera.

Grynaeus, Simon. 1539. Aristotelis de virtutibus libellus plane aureus, nuper quidem Graece inventus, iam vero primum per Simonem Grynaeum Latinitate donatus. Basileae: In officina R. Winter.

Plezia, Marian, red. 1998–1999. Słownik łacińsko-polski, t. 1–5. Warszawa: PWN.

Tidicaeus, Franciscus. 1609. Aristotelis de virtutibus libellus Graece et Latine, versione in Latinum nova et accurata, Graeco textui ad unguem respondente et commentariis eruditis atque iucundis in singula capitula illustratus. Lipsiae: Impensis H. Grosii.

Folia Toruniensia

Downloads

Pubblicato

2019-12-06

Come citare

Dreikopel, T. (2019). Łaciński przekład rozprawki Pseudo-Arystotelesa Peri\ tw=n a)retw=n kai\ kakiw=n Franciszka Tidicaeusa, profesora Gimnazjum Akademickiego w Toruniu. Folia Toruniensia, 19, 155–162. https://doi.org/10.12775/FT.2019.008

Fascicolo

V. 19 (2019)

Sezione

Sources and materials

Licenza

Authors sign the license agreement, where authors have copyright but license exclusive rights in their article to the publisher. In this case authors have a range of rights, including:

  • The right to share or reuse their article in the same ways permitted to third parties under the Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 (CC BY-ND 4.0) license. Following it, the author can "copy and redistribute the material in any medium or format for any purpose, even commercially. The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms."
  • Authors retain patent, trademark and other intellectual property rights (including research data).
  • Authors receive proper attribution and credit for the published work.
 

Stats

Number of views and downloads: 449
Number of citations: 0