Miejsca i przestrzenie sprzyjające inkluzji i partycypacji społecznej w starości. Propozycja gospodarstw opiekuńczych
DOI:
https://doi.org/10.12775/ED.2020.003Ključne riječi
„starzenie się na miejscu”, gospodarstwa opiekuńcze, przestrzeń przyjazna starzeniu się, partycypacja społeczna, szacunek i inkluzja społecznaSažetak
W artykule przedstawiono zmiany zachodzące w przestrzeni: fizycznej, społecznej i publicznej miast i wsi mające znaczenie dla inkluzji i partycypacji społecznej seniorów. Analiza niekorzystnych przekształceń została połączona z przy- kładami rozwiązań, dobrych praktyk, które mają na celu poprawę wspólnotowego charakteru przestrzeni, która pozwala na budowanie relacji, wsparcie i pomoc oraz poczucie bezpieczeństwa osób starszych. Podkreślone zostały również wzajemne wpływy miasta i wsi, które mogą przynosić korzystne rozwiązania w przestrzeni obu środowisk, przykładowo: gospodarstwa opiekuńcze i turystyka opiekuńcza, ogrody i osiedla społeczne, koła gospodyń miejskich. Za jedno z najważniejszych rozwiązań miast i wsi przyjaznych starzeniu się została uznana zasada lokalności, czyli „starze- nie się na miejscu”. Powrót do tworzenia sąsiedztwa, wspólnot w przestrzeni miast i wsi w dobie wielu zagrożeń wydaje się sposobem na ich pokonywanie oraz staje się zaproszeniem do inkluzji i partycypacji społecznej seniorów.
References
Bujacz, A., Skrzypska, N., Zielińska, A.M. (2012). Publiczna przestrzeń miejska wobec potrzeb seniorów. Przykład Poznania. Gerontologia Polska, nr 2(20).
Chmielewski, M., Daab, M., Miśkowiec, A., Rogalska, E., Sochacka, M. (2017). Rozwój rolnictwa społecznego w Europie na przykładzie gospodarstw opiekuńczych w wybra- nych krajach Europejskich. Przykłady z Belgii (Flandria), Francji, Holandii, Niemiec, Norwegii, Wielkiej Brytanii i Włoch. Raport przygotowany przez PCG Polska Sp. z o.o. na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa. Pobrane z: file:///C:/Users/Dell/Downloads/Rozw%C3%B3j%20rolnictwa%20 spo%C5%82ecznego%20w%20Europie_11_12_17.pdf (10.01.2020)
Domy Opieki i Sanatoria. Informator Ogólnopolski, nr 18, (2020). Pobrane z: https:// domyopieki.pl/pdf/Informator_18_2020.pdf (20.04.2020).
Dubicki, P., Kułyk, P. (2018). Proces integracji miasta z gminą wiejską. Przykład Zielonej Góry, Studia Miejskie, t. 32, s. 113–124. DOI: 10.25167/sm2018.032.08.
Gospodarstwa opiekuńcze – budowa sieci współpracy. (2017). Publikacja opracowana w ramach projektu „Gospodarstwa opiekuńcze – budowa sieci współpracy”, Kraków: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie. Pobrane z: http:// cdr112.e-kei.pl/gospodarstwaopiekuncze/images/publikacje/broszura/gospodarstwa_ opiekuncze.pdf (10.11.2019).
Grotowska, S. (2011). Seniorzy w przestrzeni publicznej. Kapitał społeczny uczestników wspólnot, ruchów i stowarzyszeń katolickich. Kraków: NOMOS.
GUS (2019). Trwanie życia w 2018 r., Warszawa. Pobrane z: file:///C:/Users/Dell/Down- loads/trwanie_zycia_2018%20(1).pdf (25.02.2020).
GUS (2020). Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2019 r. Stan w dniu 31 XII, Warszawa. Pobrane z: file:///C:/Users/Dell/Downlo- ads/ludnosc._stan_i_struktura_oraz_ruch_naturalny_w_przekroju_terytorialnym_ na_31.12.2019%20(2).pdf (4.05.2020).
Jałowiecki, B., Szczepański, M. (2009). Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Karta Przestrzeni Publicznej (2009). Pobrane z: http://www.tup.org.pl/download/Karta- PrzestrzeniPublicznej.pdf (30.04.2020).
Karwińska, A. (2011). Nowe przestrzenie społeczne w miastach współczesnych. Krakow- skie fresh points. Przegląd Socjologiczny, 60 (2–3), s. 255–280.
Konieczna-Woźniak, R. (2017). Invitation for seniors’s activity – age frendly city. W: Z. Szarota (red.), Active and health ageing (s. 93–105). Kraków: Exlibris Biblioteka Gerontologii Społecznej 1(13). DOI: 10.24917/24500232.131.8.
Kuciewicz, M. (2020). Tęsknota za sąsiedlem, Magazyn Miasta: Osiedla, nr 18. Pobrane z: http://magazynmiasta.pl/2020/03/31/kuciewicz-tesknota-za-sasiedlem/ (25.04.2020).
Mantey, D. (2019). Wzorzec miejskiej przestrzeni publicznej w konfrontacji z podmiejską rzeczywistością. Przykład podwarszawskich suburbiów. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Mossakowska, M., Więcek, A. Błędowski, P. (red.). (2012). Aspekty medyczne, psycholo- giczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne.
Mostowska, M. (2008). Idea i praktyka w kształtowaniu powojennych osiedli społecznych w Polsce i Holandii, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, 1(53), s. 46–56.Pobrane z: file:///C:/Users/Dell/Downloads/Idea_i_praktyka_w_ksztaltowaniu_powojenn%20. pdf (30.04.2020).
Perek-Białas, J., Mysińska, E. (2013). Indeks aktywnego starzenia w ujęciu regionalnym, Ekspertyza dla Departamentu Polityki Senioralnej Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa. Pobrane z: https://www.gov.pl (17.01.2020).
Pikuła, N. (2013). Senior w przestrzeni społecznej. Warszawa: Borgis.
Szatan, M. (2012). Zanikanie przestrzeni publicznej we współczesnych miastach, „Palimpsest”, Czasopismo Socjologiczne, nr 2, s. 91–102.
Witek, J., Błoński, K. (2015). Jakość życia osób starszych zamieszkujących tereny wiejskie i miejskie. W: M. Janoś-Kresło (red.), Wykluczenie społeczne osób starszych na wsi – mit czy rzeczywistość? (s. 169–186). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH. Pobrane z: https://www.researchgate.net/publication/298785193_Jakosc_zycia_osob_star- szych_zamieszkujacych_tereny_wiejskie_i_miejskie (30.04.2020)
Woderska, N. (2018). Miasto przyjazne starzeniu, czyli jakie? Pobrane z: https://epale. ec.europa.eu/pl/blog/miasto-przyjazne-starzeniu-czyli-jakie (11.06.2020).
Wysocki, M. (2015). Przestrzeń publiczna przyjazna seniorom. Poradnik RPO. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Wysocki, M. (2017). Przestrzeń publiczna przyjazna seniorom. Polityka Senioralna, Ma- gazyn Fundacji Zaczyn, nr 3(4).
Zych, A.A. (2007). Leksykon gerontologii. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. Żakowska, M. (red.). (2014). Miasta Przyjazne Starzeniu: Przewodnik. Warszawa: Magazyn Miasta, Fundacja Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego.
Downloads
Objavljeno
How to Cite
Broj časopisa
Rubrika
Stats
Number of views and downloads: 645
Number of citations: 0
