https://apcz.umk.pl/ED/issue/feed 2022-11-02T14:26:36+01:00 Agnieszka Stopińska-Pająk edukacja.doroslych@ata.edu.pl Open Journal Systems <p><span class="dropcap">C</span>zasopismo naukowe wydawane przez Akademickie Towarzystwo Andragogiczne od 1993 roku. Powstało z inicjatywy prof. dr hab. Eugenii A. Wesołowskiej (1929-2016), która była jego redaktor naczelną do 2007 roku. W latach 2008-2017 redaktor naczelną była dr hab. Ewa Skibińska. Od 2018 r. funkcję redaktor naczelnej pełni prof. dr hab. Agnieszka Stopińska-Pająk. W latach 1993 - 2007 wydawane jako kwartalnik, od 2008 roku - jako półrocznik.</p> <p>Czasopismo jest indeksowane na listach referencyjnych: Central European Journal of Social Sciencies and Humanites (CEJSH), Index Copernicus International (ICI), The European Reference Index for the Humanities and the Social Sciences (ERIH PLUS), Central and Eastern European Online Library (CEEOL).</p> <p>Artykuły publikowane w Edukacji Dorosłych otrzymują<strong> 40 punktów</strong> zgodnie z klasyfikacją MNiSW.</p> https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40632 2022-10-27T06:04:07+02:00 Monika Sulik monika.sulik@us.edu.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Pytania o tożsamość andragogiki wracają jak bumerang, są nieodłącznym elementem refleksji humanistycznej wielu teoretyków i badaczy. Nie bez znaczenia jednak jest przestrzeń podejmowanej refleksji i oczywiście osoby ją podejmujące, czego przykładem jest oddawany właśnie w Państwa ręce numer „Edukacji Dorosłych”. W tym miejscu szczególnej mocy nabierają słowa Ryszarda Koziołka, który w swym eseju „Humanista sygnalista” pisze: „Można to zrobić tak: wziąć kawałek literatury, skierować go w stronę niepokojącego fragmentu rzeczywistości i utworzyć między nimi połączenie alarmowe. Jeśli nam się powiedzie, w świadomości czytającego współobywatela rozlegnie się ostrzegawczy dźwięk rozpoznania, że oto nasza współczesność została przewidziana przez pisarza z przeszłości (Koziołek, 2019, s. 7)”. Poszukiwanie tropów i znaczeń w literaturze z zakresu szeroko rozumianej humanistyki, szacunek do tradycji, ale też umiejętność konfrontowania swej refleksji z współczesnością – tym właśnie w moim przekonaniu charakteryzują się teksty składające się na bieżący numer „Edukacji Dorosłych”, do którego lektury serdecznie Państwa zapraszam.</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022 https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40642 2022-10-27T12:22:56+02:00 Martyna Pryszmont martyna.pryszmont@uwr.edu.pl Hanna Achremowicz hanna.achremowicz@uwr.edu.pl Roksana Pilawska-Gronostaj roksana.pilawska@uwr.edu.pl Kamila Wylęgły kamila.wylegly@uwr.edu.pl Anna Chmiel anna.chmiel@uwr.edu.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>The text is an attempt to introduce and initiate a research project which focuses on experiencing the culture of daily living by international exchange students. The authors present major theoretical reflections on the issues of experience and culture of everyday life; they also characterize the community of student– participants of international exchange programs. (Re)cognition and understanding of experience is a methodological challenge, especially in regard to dialogue-oriented intercultural education. The authors decided to explore the issue, using arts-based research. In this model, the role of researchers-facilitators is to introduce the respondents into the research process by inviting them to participate in joint activities focusing on cognitive, artistic, social, and educational objectives. Such participation and cooperation are supposed to result in generating critical knowledge necessary to improve the respondents’ daily life. In the last part of the text, the authors conduct an initial analysis of the selected international exchange programs. The goal of the characteristics of ERASMUS, ISEP, AIESEC, CEEPUS programs is to outline the official objectives and priorities assigned to formal education. In this perspective, when planning their original research, the authors asked the following question: How are these priorities present, as complementary to non-formal education, in experiencing the culture of everyday life by exchange students?</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022 https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40640 2022-10-27T11:50:42+02:00 Anna Perkowska-Klejman aperkowska@aps.edu.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Niniejszy artykuł prezentuje badania przeprowadzone w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób tutorzy (nauczyciele akademiccy) i tutees (studenci) formują osądy na temat kilku trudnych poznawczo problemów. W badaniu skoncentrowano się na opisie intelektualnych procedur stosowanych w refleksyjnym osądzaniu tutorów i tutees. Rozstrzygano, na ile jest to myślenie na poziomie prerefleksyjnym, quasirefleksyjnym i refleksyjnym. Podczas badania tutorzy i tutees byli postawieni wobec kilku niejednoznacznych tematów i mieli za pomocą krótkich odpowiedzi ustosunkować się do własnych źródeł poznania, przekonań i wiedzy. Badanym zadawano serię pytań skoncentrowanych wokół pięciu tematów, np. stosowania leków w terapii zaburzeń psychicznych; przyczyn alkoholizmu. Badania zostały przeprowadzone za pomocą pisemnego kwestionariusza zainspirowanego Wywiadem osądzania refleksyjnego (Reflective Judgment Interwiew), opracowanego przez King i Kitchener w oparciu o Model osądzania refleksyjnego. Model zakłada trzy stadia myślenia: prerefleksyjne, quasirefleksyjne i refleksyjne, podzielone na siedem etapów. Analiza wyników badań pozwoliła ustalić m.in. to z jakich źródeł korzystają badani uzasadniając swe sądy, na ile są pewni swojej wiedzy, czy dopuszczają inne punkty widzenia. Tutorzy najczęściej prezentowali stadium refleksyjne, a tutees stadium quasi-refleksyjne. Ustalono jednak, że poziom refleksyjności niektórych badanych spośród tutees zmieniał się w zależności od rozważanego zagadnienia, natomiast w grupie tutorów nie zaobserwowano istotnych różnic w myśleniu reflek- syjnym po zmianie tematu. Dodatkowe analizy z uwzględnieniem płci i kierunku studiów nie wykazały znaczących różnic międzygrupowych w myśleniu studentów. Badani tutorzy i tutees okazali się grupą niezwykłą, kompetentną i wyrafinowaną w zakresie rozwiązywania trudnych poznawczo problemów. Rekomendowane jest zindywidualizowane podejście do edukacji studentów poprzez stosowanie metody tutoringu.</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022 https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40635 2022-10-27T06:47:55+02:00 Emilia Mazurek emilia.mazurek@pwr.edu.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Człowiek żyje w świecie opowieści. Intensywna „kąpiel narracyjna” (Rostek, 2019, s. 131), jakiej poddawane jest dziecko już od pierwszych dni swojego życia, przyczynia się do rozwoju jego gotowości do słuchania opowieści, samodzielnego opowiadania, rozumienia i interpretowania. Od dzieciństwa rozpoczyna się zatem proces rozwoju kompetencji narracyjnej i może on trwać przez całe życie. Kompetencja narracyjna odnosi się zarówno do rozumienia już stworzonej narracji, jak i do samodzielnego jej tworzenia w różnorodnych sytuacjach komunikacyjnych. Zmienia się w biegu życia człowieka. W oparciu o przegląd literatury przedmiotu przedstawiono wybrane ustalenia teoretyczne i empiryczne dotyczące rozwoju kompetencji narracyjnej w okresie dzieciństwa, adolescencji i dorosłości.</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022 https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40636 2022-10-27T07:14:28+02:00 Marcin Muszynski marcin.muszynski@uni.lodz.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Międzypokoleniowe uczenie się może mieć charakter nieformalny oraz pozaformalny. W pierwszym przypadku odbywa się wewnątrz rodziny, jak też i poza nią. Natomiast w drugim przypadku przyjmuje postać różnych edukacyjnych programów międzypokoleniowych. Problematyka podjętych badań dotyczy nieformalnego wymiaru międzypokoleniowego uczenia się. Głównym celem było rozpoznanie pozycji, z jakiej osoby starsze kierują swój przekaz do innych pokoleń, identyfikacja zakresu i siły tego przekazu oraz tego, czym wyróżnia się przekaz międzygeneracyjny w późnej dorosłości. Badanie osadzone zostało w paradygmacie konstrukcjonistycznym i metodologii teorii ugruntowanej. Do gromadzenia danych wykorzystana została technika wywiadu częściowo strukturyzowanego. Materiał empiryczny stanowiło 37 nagranych wywiadów z osobami powyżej siedemdziesiątego roku życia (21 kobiet i 16 mężczyzn). Dobór kolejnych przypadków miał charakter teoretyczny. Wyniki przeprowadzonych analiz wykazały, że osoby starsze kierują swój przekaz do różnych pokoleń z dwóch jakościowo odmiennych pozycji – znaczących innych oraz tradycyjnych autorytetów. W przypadku znaczących innych zakres przekazu jest niewielki, ale za to duża jest siła jego oddziaływania. Przekaz formułowany z pozycji tradycyjnych autorytetów ma relatywnie niski zakres i siłę oddziaływania. Wyniki badań pokazują, że międzypokoleniowe uczenie się może zachodzić w obu kierunkach – od generacji starszej do młodszej i od młodszej do starszej, choć z drugiej strony silnie dokumentuje się zjawisko zaimpregnowania inaczej zamknięcia się na przekaz międzygeneracyjny przez osoby z różnych pokoleń. To, co pojawia się w przekazie osób starszych a jest raczej niespotykane na wcześniejszych etapach życia to komunikaty o uniwersalnym przesłaniu do anonimowego i bezosobowego odbiorcy.</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022 https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40633 2022-10-27T06:16:15+02:00 Zofia Szarota zofiaszarota@gmail.com

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Status naukowy andragogiki/teorii edukacji dorosłych jako autonomicznej dyscypliny naukowej pozostaje w fazie wznoszącej. W artykule odnoszę się do jednego z obszarów konstytuowania się dyscypliny, to jest do metod prowadzenia badań naukowych, ze wskazaniem paradygmatów i koncepcji służących procesowi budowania teorii naukowej. W oparciu o analizę treści artykułów zawartych w czterech wiodących tytułach naukowych periodyków ukazuję współczesne sposoby definiowania andragogiki, udzielam odpowiedzi na pytania o obszar badań, strategie podejmowanych eksploracji, ich paradygmatyczne umocowanie, wybrane metody i zastosowane techniki oraz potencjalne uznanie środowiska dla przedstawicieli danej szkoły metodologicznej.</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022 https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40634 2022-10-27T06:37:21+02:00 Józef Kargul jozef.piotr.kargul@gmail.com

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej na potrzeby rynku pracy zleca przygotowanie informacji o poszczególnych zawodach. W ar- tykule przedstawiam uwagi, jakie mi się nasunęły po przestudiowaniu publikacji INFORMACJA O ZAWODZIE Andragog (235101), która powstała w ramach projektu Rozwijanie, uzupełnianie i aktualizacja informacji o zawodach oraz jej upowszechnianie za pomocą nowoczesnych narzędzi komunikacji – INFODORADCA+, a została współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (zob. strona internetowa projektu INFODORADCA+. Pobrane z: http://www.infodorad- ca.edu.pl/pdf/235101_Andragog.pdf (Dostęp: 21.08.2021). W tym opracowaniu – zauważyłem wiele uchybień, które szczegółowo przedstawiam w tekście pod powyższym tytułem.</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022 https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40645 2022-10-27T14:13:07+02:00 Joanna Wnęk-Gozdek joanna.wnek-gozdek@up.krakow.pl Anna Włoch anna.wloch@up.krakow.pl Łukasz Tomczyk lukasz.tomczyk@unimc.it

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Dynamiczne zmiany zachodzące we współczesnych społeczeństwach, związane z postępującymi procesami globalizacyjnymi, wymuszają wśród dorosłych konieczność poszerzania i uzupełniania posiadanej wiedzy. Dorośli w europejskich społeczeństwach muszą wykazać się gotowością do uczenia się, stałego podnoszenia własnych kwalifikacji, a niekiedy do przekwalifikowania się i uczenia się czegoś nowego. Inwestowanie w edukację także wśród dorosłych wpisuje się w realizację koncepcji „Europy wiedzy” oraz „uczenia się przez całe życie”. Instytucje Unii Europejskiej, respektując odmienność i niezależność narodowych systemów oświaty, jedyne działania, jakie podejmują w zakresie edukacji, to wspieranie jej rozwoju na wszystkich szczeblach. W ostatniej dekadzie szczególnie istotne okazało się wspieranie ze strony instytucji unijnych edukacji dorosłych w krajach UE.</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022 https://apcz.umk.pl/ED/article/view/40641 2022-10-27T12:07:01+02:00 Karolina Zioło-Pużuk k.ziolo-puzuk@uksw.edu.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Artykuł skupia się na przedstawieniu przeglądu literatury dotyczącej badania potrzeb szkoleniowych osób dorosłych w zakresie nauczania języków obcych na kursach języka specjalistycznego i ogólnego oraz jest on próbą opisania podstawowych zagadnień dotyczących tego typu badań, tj. pojęcia potrzeby, procedury działania oraz analizy otrzymanych wyników. Badanie potrzeb obejmujące nie tylko zagadnienia językowe, ale także style uczenia się, doświadczenie edukacyjne, role i funkcje społeczne, jakie spełnia uczący się i w jakich będzie używał języka, pozwala na stworzenie optymalnego programu nauczania, dostosowanego do potrzeb jednostki, grupy oraz instytucji edukacyjnej. Autorka przedstawia różnorodne podejścia do opisu potrzeb i ich badania ze względu na punkt widzenia osoby badającej oraz cel analizy. W artykule postuluje się zwrócenie większej uwagi na analizę potrzeb poprzedzającą kursy języka ogólnego. Jako przykład przedstawiono analizę potrzeb przeprowadzoną podczas kursu prowadzonego na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Artykuł może stać się inspiracją dla nauczycieli do projektowania badania potrzeb na wszystkich etapach kursu językowego, gdyż syntetycznie prezentuje zagadnienia, jakie badacz-nauczyciel powinien wziąć pod uwagę, aby otrzymane wyniki były pomocne w dalszej pracy dydaktycznej.</p> </div> </div> </div>

2022-10-27T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2022