Cyfrowa edukacja seniorów: rozwój praktycznych kompetencji cyfrowych na przykładzie działalności Warmińsko-Mazurskiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego w latach 2023–2025
DOI:
https://doi.org/10.12775/ED.2024.2025.014Schlagworte
edukacja osób starszych, rozwój kompetencji cyfrowych seniorów, Warmińsko-Mazurski Zakład Doskonalenia Zawodowego, metodyka edukacji dorosłych, aktywizacja cyfrowa, aktywne starzenieAbstract
Artykuł podejmuje temat cyfrowej edukacji seniorów na przykładzie działań Warmińsko-Mazurskiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego (W-M ZDZ) w latach 2023–2025.Celem badania było dokonanie naukowej analizy realizowanych metod, form i zakresu aktywności edukacyjnej podejmowanej przez W-M ZDZ na rzecz rozwijania kompetencji cyfrowych i przeciwdziałania cyfrowej ekskluzji osób w wieku poprodukcyjnym oraz identyfikacja celów i zadań projektowych w pracy z seniorami. Zastosowano metodę analizy źródeł wtórnych, obejmujących dokumentację projektową, programy działań oraz sprawozdania z realizacji przedsięwzięć. Przedmiotem szczegółowej analizy były dwa projekty współfinansowane ze środków publicznych i unijnych: „Cyfrowa Edukacja Seniorów” oraz „Szansa na lepsze życie”, realizowane odpowiednio w ramach programu „Aktywni+” oraz Funduszu Europejskiego dla Warmii i Mazur 2021–2027. Wyniki przeprowadzonych analiz wskazują, że W-M ZDZ wspiera rozwój praktycznych umiejętności cyfrowych seniorów, wykorzystując zróżnicowane metody dydaktyczne oraz strategie edukacyjne, dzięki którym uczestnicy nabywają praktycznych umiejętności w zakresie korzystania z usług cyfrowych, komunikacji elektronicznej, bankowości internetowej oraz e-administracji. Realizowane przez W-M ZDZ projekty charakteryzują się wykorzystaniem podejścia polimetodycznego, łączącego tradycyjne formy nauczania z metodami aktywizującymi. Analiza wskazuje również na istotny wpływ działań edukacyjnych na wzrost samodzielności i bezpieczeństwa w sferze cyfrowej osób starszych szczególnie w zakresie e-usług publicznych, komunikacji, zakupów online i bezpieczeństwa cyfrowego.
Literaturhinweise
Adamczyk, M. (2022). Uczenie się przez całe życie jako element uczestnictwa społecznego osób starszych i ich aktywnego starzenia się. Zeszyty Naukowe KUL, 65(3), s. 67–86.
Babicz-Zielińska, E., Bartkowicz, J., Tańska, M. (2021). Jakość życia osób starszych i jej determinanty. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 1(126), s. 51–67.
Castells, M. (2011). Społeczeństwo sieci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. II.
Cęcelek, G. (2019). Ubóstwo materialne osób starszych jako czynnik ograniczający ich dostęp do edukacji. Społeczeństwo i Polityka, 2(59), s. 87–102.
Czaczkowska, E.K. (2023). Seniorzy jako użytkownicy nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych. Warszawa: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Czerniawska, O. (2000). Drogi i bezdroża andragogiki i gerontologii edukacyjnej. Łódź: Wydawnictwo AHE.
Czarnecka, M., Kelm, H., Koczur, W. (2023). Wykluczenie cyfrowe seniorów w zakresie korzystania z usług społecznych w Polsce w dobie demograficznego starzenia się ludności. Optimum. Economic Studies, nr 1(111), s. 89–106.
Digital Poland (2023). Powstaje Koalicja Cyfrowi Seniorzy – największa w Polsce inicjatywa wspierająca aktywność seniorów w cyfrowym świecie. Pobrane z: https://digitalpoland.prowly.com/270316-powstaje-koalicja-cyfrowi-seniorzy-najwieksza-w-
-polsce-inicjatywa-wspierajaca-aktywnosc-seniorow-w-cyfrowym-swiecie (dostęp: 22.04.2025).
Fielus, M. (2023). Edukacja senioralna. Warszawa: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Formosa, M. (2012). Education and Older Adults at the University of the Third Age. Educational Gerontology, 38(1–3), s. 114–126.
Golinowska, S. (2017). Health Promotion for Older People in Europe. Health promoters and their activities. Knowledge for training. Warszawa: Scholar Publishing HouseLtd.
Illeris, K. (2003). Adult education as experienced by the learners. International Journal of Lifelong Education, 22 (1), s. 13–23.
Kaczorowska-Spychalska, D. (2021). Gerontechnologia: seniorzy wobec medtechu. Bio-
-Tech Talk #19. Pobrane z: https://biotechnologia.pl/technologie/bio-tech-talk-19-
-gerontechnologia-seniorzy-wobec-medtechu-i-dr-dominika-kaczorowska-spychalska,21184 (dostęp: 1.05.2025).
Kawińska, M. (2017). Aktywność edukacyjna seniorów a koncepcja aktywnego starzenia się. Studia Socialia Cracoviensia, 9(1), s. 45–57.
Knowles, M.S. (1984). The Adult Learner: A Neglected Species (3rd ed.). Houston: TX: Gulf Publishing Company.
Richert-Kaźmierska, A., Forkiewicz, M. (2013). Kształcenie osób starszych w koncepcji aktywnego starzenia się. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 131, s. 129–139.
Rubacha, K. (2016). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Warmińsko-Mazurski ZDZ (2023). Cyfrowa Edukacja Seniorów. Pobrane z: https:// wmzdz.pl/projekt/cyfrowa-edukacja-seniorow (dostęp: 2.04.025).
Warmińsko-Mazurski ZDZ (2024), Szansa na lepsze życie. Pobrane z: https://wmzdz.pl/ projekt/szansa-na-lepsze-zycie/do-pobrania (dostęp: 2.04.025).
Warschauer, M. (2003). Technology and Social Inclusion: Rethinking the Digital Divide. Cambridge: MA: MIT Press.
World Health Organization. (2002). Active Ageing: A Policy Framework. Geneva: WHO. Pobrane z: https://apps.who.int/iris/handle/10665/67215 (dostęp: 28.04.2025).
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Lizenz

Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.
Stats
Number of views and downloads: 172
Number of citations: 0