O (nie)zakorzenieniu w śląskości: biograficzna (re)konstrukcja tożsamości. Przyczynek do dyskusji nad wyobrażoną wspólnotą Nowych Ślązaków
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_PED.2022.006Słowa kluczowe
homo sovieticus, wspólnota wyobrażona, doświadczenie biograficzne, Nowy Ślązak, (nie)zakorzenienieAbstrakt
W okresie państwowego socjalizmu dynamiczna urbanizacja nowych terenów Górnego Śląska oraz towarzyszące jej procesy migracji wewnętrznej stanowiły swoisty eksperyment gospodarczo-tożsamościowy. Koncepcja budowy społeczeństwa socjalistycznego, polegająca na unifikacji wszelkiej różnicy (społecznej, kulturowej, etnicznej, regionalnej i religijnej), wraz z propagandą sukcesu ekonomicznego Górnego Śląska, służyła włączaniu nowych mieszkańców w ramy socjalistycznej kultury i socjalistycznej organizacji życia społecznego. W odniesieniu do środowiska, w którym prowadzę badania, pojawiło się pytanie: Jak możliwe jest (nie)zakorzenienie się we wspólnocie, która jest w trakcie tworzenia?
Bibliografia
Ablewicz, Krystyna. „Codzienność i fenomenologia: metodologiczne uwagi pedagoga”. W: Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych, red. Stanisław Palka, 301–312. Kraków: Wydawnictwo UJ, 2004.
Ablewicz, Krystyna. Metoda fenomenologiczna w badaniach pedagogicznych i kształceniu pedagogów (ujęcie metodyczne), 146–158. https://docplayer. pl/72229686-Metoda-fenomenologiczna-w-badaniach-pedagogicznychi-ksztalceniu-pedagogow-ujecie-metodyczne-krystyna-ablewicz.html (dostęp: 8.02.2022).
Anderson, Benedict. Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, tłum. Stefan Amsterdamski. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1997.
Denzin, Norman Kent. „Reinterpretacja metody biograficznej”. W: Metoda biograficzna w socjologii, red. Jan Włodarek, Marek Ziółkowski, 55–71. Warszawa– Poznań: PWN, 1990.
Duraj-Nowakowa, Krystyna. „Fenomenologiczne rozumienie problematyki pedagogicznej: szkic tej alternatywy”. Nauczyciel i Szkoła 32–33(3–4) (2006): 12–20.
Frużyński, Adam. Zarys dziejów górnictwa węgla kamiennego w Polsce. Zabrze: Muzeum Górnictwa Węglowego, 2012.
Gorecki, Wilhelm. Rozwój przemysłu na górnym Śląsku w XVIII i XIX wieku. Kotórz Mały: Silesia Progres, 2018.
Granosik, Mariusz. „Metoda biograficzna a emancypacyjna praktyka. Perspektywa społeczno-pedagogiczna”. Przegląd Socjologii Jakościowej 15(2) (2019): 118–130.
Greiner, Piotr. „Historia gospodarcza Górnego Śląska (XVI–XX wiek)”. W: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu, red. Joachim Bahlcke, Dan Gawrecki, Ryszard Kaczmarek, 309–339. Gliwice: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011.
Hobsbawm, Eric. „Wprowadzenie. Wynajdywanie tradycji”. W: Tradycja wynaleziona, red. Eric Hobsbawm, Terence Rangr, tłum. Mieczysław Godyń, Filip Godyń, 9–23. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008.
Husserl, Edmund. Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, tłum. Danuta Gierulanka. Warszawa: PWN, 1967.
Jonda, Bernadette, Reinhold Sackman. „Koherencja badań biograficznych i analiz biegu życia. Tradycje. Perspektywy. Metody”. W: Badania biograficzne i narracyjne w perspektywie interdyscyplinarnej. Aplikacje – Egzemplifikacje– Dylematy metodologiczne, red. Magdalena Piorunek, 17–43. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016.
Judycki, Stanisław. „Co to jest fenomenologia?”. Przegląd Filozoficzny 1(1993): 25–38.
Kaźmierska, Kaja. „Wywiad arracyjny. Technika i pojęcia analityczne”. W: Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, red. Renata Dopierała, Katarzyna Waniek, 61–72. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.
Kaźmierska, Kaja, Fritz Schütze. „Wykorzystanie autobiograficznego wywiadu narracyjnego w badaniach nad konstruowaniem obrazu przeszłości w biografii. Na przykładzie socjologicznego porównania narracji na temat życia w PRL-u i NRD”. Przegląd Socjologii Jakościowej 9(4) (2013): 122–139.
Korta, Wacław. Historia Śląska do 1763 roku. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2003.
Kożyczkowska, Adela. „(Re)tradycjonalizm kaszubski: w stronę nowej ludowości”. Edukacja Międzykulturowa 1(10) (2019): 173–195.
Miles, Matthew B., Michael A. Huberman. Analiza danych jakościowych, tłum. Stanisław Zabielski. Białystok: Trans Humana, 2000.
Ossowski, Stanisław. Więź społeczna i dziedzictwo krwi. Warszawa: PWN, 1966.
Parczewska, Teresa. „Fenomenologia w pedagogice. Uwarunkowania, możliwości i potrzeby”. Roczniki Pedagogiczne 11(47/2) (2019): 9–18.
Potulicka, Eugenia, Joanna Rutkowiak. Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2010.
Rokita, Zbigniew. Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2020.
Tischner, Józef. Etyka solidarności oraz Homo sovieticus. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2018.
Tischner, Józef. Polski kształt dialogu. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2002.
Tracz, Bogusław. „Migracje za pracą (1945–1989)”. W: Górny Śląsk w Polsce Ludowej. Wysiedlenia – emigracje – przyjazdy, red. Adam Dziurok, Bernard Linek, t. 3, 131–149. Katowice–Opole: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Katowicach, Instytut Śląski w Opolu, 2021.
Urbaniak-Zając, Danuta. „Badania jakościowe – uwagi wprowadzające”. W: Jakościowa orientacja w badaniach pedagogicznych. Studia i materiały, red. Danuta Urbaniak-Zając, Jacek Piekarski, 13–31. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2001.
Weil, Simon. Dzieła, tłum. Małgorzata Frankiewicz. Poznań: Wydawnictwo „Brama” – Książnica Włóczęgów i Uczonych, 2004.
Województwo śląskie (1922–1939). Zarys monograficzny, red. Franciszek Serafin. Katowice: UŚ, 1996.
Zalega, Dariusz. Śląsk zbuntowany. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2019.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 353
Liczba cytowań: 0
