Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • English
  • Język Polski

Paedagogia Christiana

Loneliness in the Collective: Youth in the Socio-Educational Sphere in Poland 1948–1989
  • Home
  • /
  • Loneliness in the Collective: Youth in the Socio-Educational Sphere in Poland 1948–1989
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 45 No. 1 (2020): Being Alone Together in Education /
  4. Being Alone Together in Education

Loneliness in the Collective: Youth in the Socio-Educational Sphere in Poland 1948–1989

Authors

  • Joanna Król University of Szczecin, Institute of Pedagogy https://orcid.org/0000-0003-4500-9730

DOI:

https://doi.org/10.12775/PCh.2020.009

Keywords

solitude, loneliness, youth, collectivism, monocentric order

Abstract

Political, social and economic life in Poland in the years 1948–1989 was organized within the monocratic order. This meant the existence of one centre of power and control, as well as the subordination of all social processes to immediate political goals. Education, and especially the formation of the young generation, also found itself within the orbit of political influence. The promoted educational model was built on the ideal of the so-called socialist morality. It included, among others, idealism, the cult of work, a scientific worldview, and collectivism. Collectivism was treated as the goal, method, and the form of educational work. The compulsion to function in a group and be controlled by a group might have aroused in many members a sense of loneliness, isolation, or even rejection. The sense of rejection implied isolation. On the other hand, there was a chance to reformulate isolation into a sense of loneliness. I read loneliness as a positive value, i.e. as a journey into oneself, an opportunity for self-development and for finding an inner freedom. Therefore, the following paradoxical questions can be posed: Was collectivism inspiring and creative, and was collectivism the source of individual emancipation? Were the youth conspiracy, youth subcultures, and all religious movements that contested the system, the proof of young people’s isolation or of their creative loneliness? Answering these questions is the main goal of my paper.

References

Berger, P. & Luckmann, T. (2010). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Boyd, D. & Bee, H. (2008). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

Chłopek, M. (2005). Bikiniarze. Pierwsza polska subkultura. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Dołęga, Z. (2003). Samotność młodzieży – analiza teoretyczna i studia empiryczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Dubas, E. (2000). Edukacja dorosłych w sytuacji samotności i osamotnienia. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Dyoniziak, R. (1965). Młodzieżowa „podkultura”. Studium socjologiczne. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Filipiak, M. (1999). Od subkultury do kultury alternatywnej. Wprowadzenie do subkultur młodzieżowych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Głowacka-Sobiech, E. (2013). Harcerstwo w Polsce w latach 1944-1990. Poznań: Wydawnictwo Naukowe im. Adama Mickiewicza.

Hejnicka-Bezwińska, T. (1996). Zarys historii wychowania (1944-1989): (oświata i pedagogika pomiędzy dwoma kryzysami). Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.

Hejnicka-Bezwińska, T. (2015). Praktyka edukacyjna w warunkach zmiany kulturowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.

Kairow, I. (ed.) (1950). Pedagogika. Vol. 2. Warszawa: Nasza Księgarnia.

Kamiński, A. (1948). Pedagogika Antoniego Makarenki. Warszawa: Robotnicze Towarztstwo Przyjaciół Dzieci.

Kielar-Turska, M. (2000). Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia. In J. Steralau, D. Doliński (eds.), Psychologia. Vol 1: Podstawy psychologii (pp. 285-332). Gdańsk: GWP.

Kłoskowska, A. (1981). Socjologia kultury. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kołakowski, A. (2015). Opór i trwanie – ewolucja form młodzieżowego sprzeciwu wobec sowietyzacji Polski w latach 1945-1989. In A. Kołakowski (ed.), Doświadczanie dzieciństwa i młodości w Polsce (1918-1989) (pp. 326-345). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Kosiński, K. (2000). O nową mentalność: życie codzienne w szkołach 1945-1956. Warszawa. Wydawnictwo TRIO.

Kosiński, K. (2006). Oficjalne i prywatne życie młodzieży w czasach PRL. Warszawa: Rosner i Wspólnicy.

Kotłowski, K. (1968). Filozofia wartości a zadania pedagogiki. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Król, J. (2015a). Indywidualizm versus koletywizm w teorii i praktyce Związku Młodzieży Polskiej: 1948-1957. In E. Magiera (ed.), Z badań nad tradycją polskiej pedagogiki. Indywidualizm. Edukacja. Kolektywizm. Vol. 1 (pp. 139-155). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego Minerwa.

Król, J. (2015b). Młodzież i jej zadania w dokumentach programowych ideologicznych organizacji młodzieżowych PRL. In A. Kołakowski (ed.), Doświadczanie dzieciństwa i młodości w Polsce (1918-1989) (pp. 113-131). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Liberska, H. (2006). Tożsamość a orientacja przyszłościowa w adolescencji. Psychologia Rozwojowa, 11(4), 65-79.

Makarenko, A. (1950). Wybrane prace pedagogiczne. Warszawa: Nasza Księgarnia.

Marcinkiewicz, M. (ed.) (2011). „Oaza wolności”. Duszpasterstwa akademickie w latach siedemdziesiątych XX wieku. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej.

Mazur, M. (2009). O człowieku tendencyjnym… Obraz nowego człowieka w propagandzie komunistycznej w Polsce i PRL 1944-1956. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Michalski, S. (1981). Miejsce historii wychowania w systemie nauk pedagogicznych. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych. Seria A, 22, 1-27.

Noszczak, B. (ed.) (2016). Życie na przekór. Młodzieżowa kontestacja systemu w ostatniej dekadzie PRL (1980-1989) – nowe tropy i pytania badawcze. Warszawa: IPN.

Ossowski, S. (1983). O osobliwościach nauk społecznych. Warszawa: PWN.

Paleczny, T. (2016). Kontestacja młodzieżowa – próba zdefiniowania zjawiska. In B. Noszczak (ed.), Życie na przekór. Młodzieżowa kontestacja systemu w ostatniej dekadzie PRL (1980-1989) – nowe tropy i pytania badawcze (pp. 17-42). Warszawa: IPN.

Pęczak, M. (1992). Słownik subkultur młodzieżowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.

Pomykało, W. (1977). Kształtowanie ideału wychowawczego w PRL w latach 1944-1976. Warszawa: Książka i Wiedza.

Radziwiłł, A. (1981). Ideologia wychowawcza w Polsce w latach 1948-1956 (próba modelu). Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza „Nowa”.

Szczepański, J. (1980). Sprawy ludzkie. Warszawa: Czytelnik.

Szczerba, W. (1959). Organizacja kolektywu jako metoda wychowania moralnego. In B. Suchodolski (ed.), Zarys pedagogiki, vol. 2 (pp. 344-352). Warszawa: PWN.

Szmatka, J. (2008). Małe struktury społeczne: wstęp do mikrosocjologii strukturalnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Świda-Ziemba, H. (2010). Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Tarnogórski, Cz. (1988). Wokół samotności i osamotnienia. In M. Szyszkowska (ed.), Samotność i osamotnienie (pp. 3-18). Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.

Wasilewska, K. M. (2010). Samotność młodzieży. Bydgoszcz: Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy.

Wierzbicki, M. (2013). Ostatni bunt. Młodzieżowa opozycja polityczna u schyłku PRL 1980-1990. Fakty, konteksty, interpretacje. Lublin-Warszawa: IPN.

Paedagogia Christiana

Downloads

  • PDF

Published

2020-05-15

How to Cite

1.
KRÓL, Joanna. Loneliness in the Collective: Youth in the Socio-Educational Sphere in Poland 1948–1989. Paedagogia Christiana. Online. 15 May 2020. Vol. 45, no. 1, pp. 137-148. [Accessed 7 July 2025]. DOI 10.12775/PCh.2020.009.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 45 No. 1 (2020): Being Alone Together in Education

Section

Being Alone Together in Education

License

Copyright (c) 2020 Paedagogia Christiana

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Stats

Number of views and downloads: 689
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

solitude, loneliness, youth, collectivism, monocentric order
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop