Geneza pojęcia edukacji liberalnej w antycznej Helladzie

Abstrakt

Z dokonanego przeglądu i analizy źródeł antycznych wynika, iż pojęcie edukacji liberalnej ma swą genezę w dociekaniach nad pajdeją dokonywanych przez Platona i Arystotelesa w epoce klasycznej. Być może termin enkyklios paideia był stosowany już we wczesnej epoce hellenistycznej na określenie edukacji wstępnej (propaideia), niezbędnej dla rozumienia skomplikowanych zagadnień filozoficznych. Edukacja typu enkyklios paideia nie stanowiła jednak w epoce hellenistycznej i grecko-rzymskiej jakiegoś trwałego kanonu, lecz zależała od poszczególnych tradycji uprawiania filozofii i retoryki. Wynika to z faktu, iż w ogóle edukacja antyczna nie była ujęta w ramy politycznego prawodawstwa. Najistotniejsze nie są tutaj zagadnienia filologiczne, lecz doniosła koncepcja wolnej edukacji właściwej wolnemu człowiekowi.