Czy semantyka jest dyscypliną autonomiczną?
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2013.029Słowa kluczowe
semantyka leksykalna, konotacja semantyczna, otwarta definicja znaczenia, kreatywność językowa, tekst artystyczny, wiedza naukowaAbstrakt
Współczesna semantyka leksykalna, na skutek zmian społecznych, ale również na skutek otwartości poznawczej człowieka, przy odtwarzaniu znaczeń słów powinna odchodzić od potoczności jako jedynego kryterium opisu. W artykule proponowana jest formuła otwartej definicji znaczenia. Poza semantycznym potocznym centrum pojęciowym winna ona uwzględniać uproszczoną wiedzę naukową na temat świata oraz kreatywne zdolności człowieka do tworzenia szczególnych transformacji semantycznych słowa, widocznych np. w tekstach artystycznych czy grach językowych. Znaczenie słowa – podobnie jak struktura pojęcia – ma charakter relatywny i otwarty.
Bibliografia
APRESJAN J. D., 1980, Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, przekł. Z. Kozłowska, A. Markowski, Wrocław: Ossolineum.
BARTMIŃSKI J., 2001, Styl potoczny, w: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Lublin: Wyd. UMCS, s. 115–134.
BARTMIŃSKI J., TOKARSKI R., 1993, Definicja semantyczna: czego i dla kogo?, w: J. Bartmiński, R. Tokarski (red.), O definicjach i definiowaniu, Lublin: Wyd. UMCS, s. 47–61.
BOKSZAŃSKI Z., PIOTROWSKI A., ZIÓŁKOWSKI M., 1977, Socjologia języka, Warszawa: Wiedza Powszechna.
CHODUŃ A., 2004, Język prawny a język potoczny, w: E. Malinowska (red.), Język – prawo – społeczeństwo, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 77– 86.
FORSTNER D. OSB, 1990, Świat symboliki chrześcijańskiej, przekł. i oprac. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Warszawa: Wydawnictwo Pax.
GOETHE J. W., 1981, Wybór pism estetycznych, wybór, opracowanie i wstęp T. Namowicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
HABERMAS J., 1986, Pojęcie działania komunikacyjnego (Uwagi wyjaśniające), Kultura i Społeczeństwo 30, z. 3, s. 21–44.
HUIZINGA J., 1974, Jesień średniowiecza, przekł. T. Brzostowski, wstęp H. Barycz, posłowie S. Herbst, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
JORDANSKAJA L., MIELCZUK I., 1988, Konotacja w semantyce lingwistycznej i leksykografii, w: J. Bartmiński (red.), Konotacja, Lublin: Wyd. UMCS, s. 9–34.
LAURO M., 2006, Czy wiesz dlaczego? Ważne pytania i odpowiedzi, Warszawa: Wyd. Arti.
LEC S. J., 1987, Myśli nieuczesane, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
MARODY M., 1987, Technologie intelektu. Językowe determinanty wiedzy potocznej i ludzkiego działania, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
PAJDZIŃSKA A., TOKARSKI R., 1996, Językowy obraz świata – konwencja i kreacja, Pamiętnik Literacki 4, s. 143–158.
PUZYNINA J., 1990, Słowo Norwida, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
SDor: DOROSZEWSKI W. (RED.), 1958–1969, Słownik języka polskiego, t. 1–10, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
SłEtBańk: BAŃKOWSKI A., 2000, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1–2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
TOKARSKI R., 1995, Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin: Wyd. UMCS (wyd. II rozszerzone: Lublin 2004).
TOKARSKI R., 2008, Konotacja a problemy kategoryzacji, w: A. Dąbrowska, A. Nowakowska (red.), Język a kultura, t. 20: Tom jubileuszowy, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 15–25.
TOKARSKI R., 2013, Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej, Lublin: Wyd. UMCS.
WIERZBICKA A., 1990, The meaning of color terms: semantics, culture, and cognition, Cognitive Linguistics 1–1, s. 99–150 (przekład polski w: Wierzbicka 1999).
WIERZBICKA A., 1993, Nazwy zwierząt, w: J. Bartmiński, R. Tokarski (red.), O definicjach i definiowaniu, Lublin: Wyd. UMCS, s. 252–267.
WIERZBICKA A., 1999, Język – umysł – kultura, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 793
Liczba cytowań: 0
