Traveller scholar. Libraries and books in the itinerary and reality of Old Polish peregrinations of the 17th century
DOI:
https://doi.org/10.12775/FT.2011.002Keywords
history of book, history of libraries, peregrinationsAbstract
The main aim of the work is the analysis of the role of books and book collections during educational peregrinations in the 17th century. Books constituted an integral element of studies, both at home and abroad. Textbooks of history, rhetoric, philosophy, mathematics and military architecture played an essential role in the process of academic education. Polish students of the time travelling to get knowledge and skills became authors of printed dissertations, which crowned their academic studies. The book, which in Baroque constituted a valuable and in many cases main source of knowledge about the world, arose interest in book collections and their maintenance. Libraries were included in the itinerary of many peregrinations. Church and town libraries, public and private, were frequently visited. Their characteristic feature was a predilection for depicting all interesting exhibits. This tendency determined the length and accuracy of descriptions of library collections. The passion (typical of Baroque) to acquire knowledge about rare and unusual works of art, technical inventions, animals and things also involved visiting libraries., which very often came down to watching unusual exhibits and, in fact, became a kind of entertainment.References
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Radziwiłłów, Dział IV, sygn. 239.
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Radziwiłłów, Dział XI, sygn. 118.
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Zamoyskich, sygn. 43.
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Zamoyskich, sygn. 546.
Bednarska-Ruszajowa K., Biblioteki w polskich oświeceniowych opisach podróży zagranicznych, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, R. XLVI: 1996.
Bibliografia literatury polskiej, Nowy Korbut, Piśmiennictwo staropolskie, opr. R. Pollak [et al.], t. 2, Warszawa 1964.
Biblioteka Czartoryskich w Krakowie, rkps 1152.
Biblioteka Czartoryskich w Krakowie, rkps 3031.
Biblioteka Narodowa w Warszawie, Biblioteka Ordynacji Zamoyskich, rkps 847.
Biblioteka Narodowa w Warszawie, rkps 6746.
Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, rkps 252.
Bieńkowska B., Staropolski świat książek, Wrocław 1976.
Bilikiewicz T., Jan Jonston (1603-1675). Żywot i działalność lekarska, Warszawa 1931.
Billewicz T., Diariusz podróży po Europie w latach 1677-1678, z rękopisu odczytał, wstępem i komentarzem opatrzył M. Kunicki-Goldfinger, Warszawa 2004.
Brożek J., Wybór pism, opr. H. Barycz, t. 1, Warszawa 1956.
Chachaj M., Metryki zagranicznych uniwersytetów i akademii jako źródło do dziejów kultury polskiej (XVI- XVII w.), [w:] Studia z dziejów epoki renesansu, red. H. Zins, Warszawa 1979.
Dąbrowski J., Polacy w Anglii i o Anglii, Kraków 1962.
Delicye ziemie włokiey, Kraków 1665.
Dubowik H., Dzieje książki i bibliotek, Bydgoszcz 1976.
Dziennik podróży po cudzych krajach odbytej w latach 1660-1663, opr. L. Tatomir, Biblioteka Ossolińskich. Poczet Nowy, T. V: 1864.
Fredro A. M., Peregrynacja dwuletnia każdemu Polakowi potrzebna, [w:] H. Barycz, Andrzej Maksymilian Fredro wobec zagadnień wychowawczych, Kraków 1948.
Freylichówna J., Ideał wychowawczy szlachty polskiej w XVI i początku XVII w., Warszawa 1938.
Gawarecki S., Dziennik podróży po Europie Jana i Marka Sobieskich, Warszawa 1883.
Informacya JM Panu Stanisławowi Rzewuskiemu starościcowi chełmskiemu, jadącemu do cudzych krajów, od JM Pana Jabłonowskiego, hetmana wielkiego koronnego, Tygodnik Ilustrowany, T. IX: 1864, nr 232.
Kuchowicz Z., Człowiek polskiego baroku, Warszawa 1983.
Markiewicz A., Grand Tour Aleksandra Jana i Jana Stanisława Jabłonowskich z lat osiemdziesiątych XVII wieku, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Historyczne, Z. 132: 2005.
Mączak A., Odkrywanie Europy, Podróże w czasach renesansu i baroku, Gdańsk 1998.
Napomnienia Stanisława Lubomirskiego, wojewody natenczas ruskiego, dane synom, Aleksandrowi i Jerzemu, na naukach w cudzych krajach będącym, w latach 1632-1634), wyd. Ł. Kurdybacha, Minerwa Polska, R. II: 1930.
Ossoliński J., Pamiętnik (1595-1621), opr. J. Kolasa i J. Maciszewski, Wrocław 2004.
Pamiętnik Jana Golliusza mieszczanina polskiego (1650-1653), wyd. J. Kallenbach, Kraków 1891.
Pamiętnik podróży odbytej r. 1661-1663 po Austryi, Włoszech i Francyi, wyd. Z. Celichowski, Toruń 1874.
Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy wojewody mińskiego 1666-1721, wyd. K. Bartoszewicz, Warszawa 1862.
Peregrynacja Jana Heidensteina przez Belgię, Francję i Włochy w roku 1631 zaczęta a w roku 1634 zakończona, opr. Z. Pietrzyk, tłum. A. Golik-Prus, Kraków 2005.
Petrycy S., Przydatek do Ósmych Ksiąg „Polityki” Arystotelesa, [w:] Wybór pism pedagogicznych Polski doby odrodzenia, tłum. A. Danysz, E. Jędrkiewicz, red. J. Skoczek, Wrocław 1956.
Podróż królewicza Władysława Wazy do krajów Europy Zachodniej w latach 1624-1625, opr. A. Przyboś, Kraków 1977.
Rybiński J., Autobiografia Jana Rybińskiego, opr. A. Danysz, Reformacja w Polsce, R. II: 1922, t. 8.
Sobieski J., Instrukcja pedagogiczna dla brata Jana przed jego wyjazdem na peregrynację zagraniczną (1620), opr. H. Barycz, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 81: 1987.
Sobieski J., Instrukcya dana synom iadącym do Paryża, [w:] S. Gawarecki, Dziennik podróży po Europie Jana i Marka Sobieskich, Warszawa 1883.
Sobieski J., Peregrynacja po Europie i Droga do Baden, opr. J. Długosz, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991.
Szwejkowska H., Książka drukowana XV-XVIII wieku, Wrocław 1983.
Targosz K., Jana Sobieskiego nauki i peregrynacje, Wrocław 1985.
Tazbir J., Diariusz Hieronima Gratusa Moskorzowskiego (1645-1650), Przegląd Historyczny, T. 54: 1963, z. 4.
The letters of Jan Jonston to Samuel Hartlib, transcribed & translated into English & Polish with an Introduction, Notes and Bibliography W. J. Hitchens, A. Matuszewski, J. Young, Warsaw 2000.
Tragicum Theatrum Actorum, et Casuum Tragicorum Londini Publice celebratorum; quibus Hiberniae Proregi, Episcopo Cantuariensi, ac tandem Regi ipsi, aliisque vita adempta, et ad Anglicanum Metamorphosin vita est aperta, Amsterdami 1649.
Vorbek-Lettow M., Skarbnica pamięci, opr. E. Galos i F. Mincer, red. W. Czapliński, Wrocław 2006.
Wassenberg E., Więzienie we Francyi Jana Kazimierza polskiego i szwedzkiego królewica, przeł. M. Baliński, Petersburg 1858.
Wierzbowski S., Konnotata wypadków w domu i w kraju zaszłych od 1634 do 1689 r., opr. J. K. Załuski, Lipsk 1858.
Z podróży Oświęcima. Turcya-Francya-Niemcy-Włochy, wyd. K. Kantecki, Lwów 1875.
Zachara M., Majewska-Lancholc T., Instrukcja Krzysztofa II Radziwiłła dla syna Janusza, Odrodzenie i Reformacja w Polsce, T. XVI: 1971.
Żołądź-Strzelczyk D., Podróże edukacyjne Polaków w XVI i XVII wieku, [w:] Z prac poznańskich historyków wychowania, red. J. Hellwig, Poznań 1994.
Żurkowski S., Żywot Tomasza Zamoyskiego kanclerza wielkiego koronnego, Lwów 1860.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors sign the license agreement, where authors have copyright but license exclusive rights in their article to the publisher. In this case authors have a range of rights, including:
- The right to share or reuse their article in the same ways permitted to third parties under the Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 (CC BY-ND 4.0) license. Following it, the author can "copy and redistribute the material in any medium or format for any purpose, even commercially. The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms."
- Authors retain patent, trademark and other intellectual property rights (including research data).
- Authors receive proper attribution and credit for the published work.
Stats
Number of views and downloads: 536
Number of citations: 0