Wiara i nawrócenie w życiu i myśli św. Pawła

Abstract

Jak niewielu innych, Paweł pozostawił nam osobiste opisy, w których odnajdujemy bezpośrednio odzwierciedlone, jego własne, subiektywne doświadczenie. Z tej zasadniczej autorefleksji podaje, jak rzeczywiste nawrócenie powinno być rozumiane. W jego opinii konkretnie nawrócenie może oznaczać coś zupełnie innego niż uśmiercenie człowieczeństwa i najlepszych indywidualnych cech osoby; nawrócenie przynosi natomiast reorganizację dotyczącą nowego, osobistego początku, która polega na wkroczeniu w ludzkie życie Jezusa Chrystusa.

Zgodnie ze swoją naturą, metánoia poprzedza wiarę i jest jej przyczyną; z drugiej strony, wiara następuje po niej jako pozytywne ukoronowanie niezbędnego momentu zerwania. Pierwsza implikuje oderwanie się, druga – przylgnięcie; lecz już w pierwszą jest wpisane ukierunkowanie ku czemuś nowemu, a w drugiej obecny jest aspekt wyboru, który wyklucza inne możliwości. Obydwie rzeczywistości, choć bardzo bliskie, nie mogą być jednak identyfikowane ze sobą, czy też mylone. W każdym przypadku metánoia – nawet pojmowana jedynie jako przezwyciężenie religijnej ograniczoności, złączona ze status quo, i tym samym rozumiana jako otwartość i dyspozycyjność wobec eschatologicznego i chrystologicznego novum Królestwa Bożego – bezwzględnie powoduje decyzję moralną, za którą całą odpowiedzialność ponosi pojedynczy człowiek. Według Pawła, jedynie wiara w Jezusa Chrystusa może wprowadzić człowieka w „sprawiedliwość”, w odpuszczenie grzechów, w nowe przymierze, w świętość, i w nowe stworzenie. Przebaczenie grzechów wyzwala w nas głęboką zmianę, która jest możliwa jedynie dzięki spotkaniu z Ukrzyżowanym i Zmartwychwstałym, „który umiłował mnie i samego siebie wydał za mnie” (Ga 2,20). Taka metánoia już nazywa się wiarą.