Kanoniczne i duszpasterskie znaczenie instytucji zaręczyn
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2017.007Palabras clave
kanoniczne prawo małżeńskie, zaręczyny, przygotowanie do zawarcia małżeństwa, małżeństwo i rodzinaResumen
Kształtujące się od początków kościelne prawo małżeńskie przejęło instytucję zaręczyn z prawa rzymskiego, określając ją w kościelnych normach prawnych, tak w wymiarze powszechnym, jak i partykularnym. Kościół przejął i wprowadził do prawa kościelnego instytucję zaręczyn kierując się względami duszpasterskimi, dostrzegając w niej czynnik religijnej formacji oraz przygotowania do zawarcia małżeństwa, jak też swego rodzaju ochronę przed pochopnym zawieraniem małżeństwa. Zaręczyny nie były jednak nigdy traktowane jako warunek konieczny zawarcia małżeństwa, ani ważność małżeństwa nie była uzależniona od wcześniejszych zaręczyn. Tak było dawniej i jest obecnie. Obowiązujące ustawodawstwo kościelne wskazuje na ważność i znaczenie instytucji zaręczyn dla przygotowania do małżeństwa, nie reguluje jednak formy zaręczyn, nakazując stosowne regulacje ustawodawcy partykularnemu. Podmiotem ustanawiającym normy prawne w tym zakresie jest Konferencja Episkopatu, która powinna uwzględnić lokalne zwyczaje i normy prawa państwowego, jeśli w danej społeczności zostały określone i ustawowo przyjęte. Normy takie i zalecenia wydała Konferencja Episkopatu Polski w Instrukcji o przygotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele katolickim dnia 5 września 1986 r. Rola i znaczenie instytucji zaręczyn bardzo mocno została zaakcentowała przez papieża Franciszka w adhortacji Amoris laetitia.Citas
Canones et Decreta Concilii Tridentini ex editione Romana A. MDCCCXXXIV. Repetiti. Accedunt S. Congr. Card. Conc. Trid. Interpretum Declarationes ac Resolutiones ex ipso resolutionum thesuaro Bullario Romano et Benedicti XIV. S.P. Operibus et Constitutiones Pontificiae Recentiores ad jus commune spectantes e bullario Romano selectae. Assumpto Socio Friderico Schulte J.U.D. Guestphalo edidit Aemilius Ludovicus Richter J.U.D. Et in Lit. Univ. Berol. Prof. Publ. Ord., Lipsiae 1853.
Codex Iuris Canonici. Auctoritatae Ioannis Pauli pp. II promulgatus. Kodeks Prawa kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Pallottinunm 1984.
Codex Iuris Canonici. Pii X Pontificis Maximi iussu digestus. Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, red. P. Gasparri, Romae 1934.
Instrukcja Episkopatu Polski o przygotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele katolickim, Krakow 1990.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie wspołczesnym Familiaris consortio (22.11.1981), Watykan 1981.
Kodeks cywilny, Dz. U. z 1964 r., nr 16, poz. 93.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1997 r., nr 78, poz. 483.
Ojciec Święty Franciszek, Posynodalna Adhortacja Apostolska „Amoris laetitia” o miłości w rodzinie (19.03.2016), Krakow 2016.
Prawo cywilne obowiązujące na obszarze Kongresowego Królestwa Polskiego z dodatkiem ustaw uzupełniających i orzecznictwa sądów kasacyjnych, Warszawa 1919.
Zbiór praw sądowych, przedruk, W. Dudkiewicz, Warszawa 1874.
II Synod Plenarny (1991–1999), Pallottinum 2001.
Abraham W., Forma zawarcia zaręczyn i małżeństwa w najnowszym ustawodawstwie kościelnym, Lwow 1936.
Banach E., Banach A., Słownik mody, Warszawa 1962.
Biskupski S., Prawo małżeńskie Kościoła rzymskokatolickiego, t. I, Warszawa 1956.
Bruckner A., Dzieje kultury polskiej, Krakow 1831.
Burgot T., Tractatus de matriomonio, Utrechts 1908.
Dąbrowska G. W., Leksykon: Taniec w polskiej tradycji, Warszawa 2005.
Gloger Z., Rok polski w życiu, tradycji i pieśni, Warszawa 1900.
Goralski W., Adhortacja apostoska „Amoris laetitia” papieża Franciszka, Płock 2016.
Goralski W., Dzierżon G., Niezdolność konsensualna do zawarcia małżeństwa kanonicznego.
Kan. 1095, nn. 1–3 KPK, Warszawa 2001.
Goralski W., Kościelne prawo małżeńskie, Warszawa 2006.
Goralski W., Sprawiedliwość czy miłosierdzie. Problem Komunii świętej katolików rozwiedzionych i żyjących w małżeństwie cywilnym, Płock 2016.
Grabowski I., Prawo kanoniczne według nowego kodeksu, Lwow 1927.
Gręźlikowski J., Pasterska troska Kościoła o małżeństwo i czynności poprzedzające jego zawarcie w świetle Instrukcji Episkopatu z 1987 r., „Homo Dei” 61 (1992) 4, s. 3–16.
Gromnicki T., Forma zawierania zaręczyn i małżeństwa według dekretu „Ne temere”, Krakow 1910.
Ignatowicz J., Nazar M., Prawo rodzinne, Warszawa 2005.
Kamarad E., Charakter prawny zaręczyn w prawie materialnym i kolizyjnym, w: www.europeistyka.uj.edu.pl/documents/.../49b9263e-f263-43e0-a791-d93465483fe2 (dostęp 16.09.2016)
Kapiszewski H., Stosunki majątkowe między narzeczonymi w prawie rzymskim klasycznym, „Prawo Kanoniczne” 20 (1977) 3–4, s. 263–280.
Kitowicz K., Pamiętniki czyli historia polska, Warszawa 1971.
Koloński K., Prawo rzymskie, Warszawa 2000.
Krawiecki W., Zaręczyny w tradycji Kościoła powszechnego i współczesnym prawie kanonicznym,
Wrocław 2008.
Ogrodowska B., Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce, Warszawa 2001.
Ojetti B., In ius antepianum et pianum ex decreto „Ne temere”, Romae 1908.
Roth J., Forma zaręczyn i małżeństwa w prawie katolickim kościelnym, Krakow 1908.
Rychlicki Cz., Małżeństwo przymierzem miłości i miłosierdzia, „Ius Matrimoniale”,
(2015) 4, s. 4–16.
Sitarz M., Słownik prawa kanonicznego, Warszawa 2014.
Sztafrowski E., Prawo kanoniczne w okresie odnowy soborowej, t. II, Warszawa 1979.
Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje w starożytnej Grecji i Rzymie, Warszawa 1985.
Witecki J., Prawo rodzinne. Komentarz, Łodź 1989.
Zielonecki A., Zawarcie małżeństwa, Wrocław 1982.
Żurowski M., Prawo małżeńskie Kościoła katolickiego, Warszawa 1971.
Descargas
Publicado
Cómo citar
Número
Sección
Licencia
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Stats
Number of views and downloads: 546
Number of citations: 0