Ajschylos, Sofokles, Eurypides. Religijność trzech tragików greckich

Résumé

Klasyczny dramat grecki nie tylko dogłębnie wniknął w naturę ludzką, lecz także miał religijną treść i kontekst. Tragicy byli w pewnym stopniu teologami. Ajschylos wybierał tematy mitologiczne. Jego logiczny umysł popchnął go ku deterministycznemu fatalizmowi; jego poczucie porządku sprzyjało stałym regułom moralnym. Apollo i Atena są bardziej osobowi i bardziej przyjaźni niż Zeus. Prometeusz działa na rzecz ludzi, ale wbrew regułom świata. Akcja dramatów Sofoklesa jest bliższa życiu ludzkiemu, ale widzianemu w świetle religii. Były one naznaczone wiarą w los, utożsamiony z boską wolą, a tym samym apologetycznie usprawiedliwiony. Wierzył on, że zasady moralne i religijne są ważniejsze od polityki. Eurypides, wbrew pewnym opiniom, był osobiście religijny, nawet jeśli stawiał śmiałe pytania dotyczące cierpienia i zła. Wypowiadał krytyki pod adresem bogów, ale także deklarował zaufanie do nich i przedstawiał wybawienie przychodzące od bogów, czasem w formie cudownej. Wśród motywów greckich bliskich chrześcijaństwu możemy podkreślić ofiarę za innych. Sprawiedliwość, miłość i przebaczenie są boskie. Pytania zadawane przez wielkich tragików utorowały drogę dla odpowiedzi Ewangelii.