Parish Pastoral Councils – an Attempt to Renew the Structure Towards a Diaconal Model
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2025.017Keywords
parish pastoral council, laity, parish, synodalityAbstract
The theological sense of the Pastoral Council is inscribed in the constitutive reality of the Church, which means that it is the “Body of Christ” that gives birth to a “spirituality of communion.” The fruitful implementation of pastoral care requires the ongoing involvement of both clergy and laity. Parish pastoral councils are an important body supporting the pastoral activity of the Church. The Magisterium of the Church in numerous documents emphasizes the need to activate the laity in the implementation of pastoral ministry. The proposed diaconal model may be a response to the need to overcome the division, which persists in the Church in Poland, between active clergy and passive laity. The activation of the laity, for example, within the framework of the synodal process, requires the transfer of some of the competencies to the laity, within the framework of the received ministries, willing to take responsibility for the Church.
References
Biela, Bogdan. „Parafialne rady duszpasterskie – współodpowiedzialność laikatu za wspólnotę parafialną”. Teologia i Moralność, nr 1 (2023): 83–101.
Blachnicki, Franciszek. Posłani w duchu Chrystusa Sługi. Kraków: Wydawnictwo Światło-Życie, 2023.
Cygański, Arkadiusz. „Duszpasterskie rozeznawanie wspólnotowe: od rozeznawania wspólnotowego do wspólnoty rozeznającej”. Polonia Sacra, nr 3 (2020): 147–162.
Drzycimski, Arkadiusz. „Recenzja książki: Synodalność wyzwaniem dla Kościoła w Polsce, red. M. Tutak, T. Wielebski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Kraków 2023, ss. 312”, Studia Pelplińskie. Rocznik Diecezji Pelplińskiej 57 (2023), 399–402.
Dykasteria ds. Świeckich, Rodziny i Życia. Droga wtajemniczenia katechumenalnego do życia małżeńskiego. Wskazania duszpasterskie dla Kościołów partykularnych. Poznań: Pallottinum, 2023.
Dziedzic, Rafał. Synod mnie zmienił i pomógł lepiej zrozumieć moje miejsce w Kościele, dostęp: 16.12.2023, https://www.ekai.pl/rafal-dziedzic-synod-mnie-zmienil-i-pomogl-lepiej-zrozumiec-moje-miejsce-w-kosciele/.
Fundacja Pro Publico. „Model diakonijny Parafialnej Rady Duszpasterskiej jako fundament wspólnoty parafialnej, Poznań 2014”. W Peryferie wiary wyzwaniem dla Kościoła, red. W. Przygoda, M. Fiałkowski, 246–253. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2015.
Kaleta, Paweł. „Parafialna rada duszpasterska a parafialna rada ds. ekonomicznych”. Roczniki Nauk Prawnych, nr 4 (2015): 133–149.
Kamiński, Ryszard. „Parafia miejscem realizacji duszpasterstwa”. W Teologia pastoralna. Tom 2. Teologia pastoralna szczegółowa, red. R. Kamiński, 11–108. Lublin: Wydawnictwo Alta 2.
Kiliszek, Maciej. „Przenikanie się zadań duszpasterskich i ekonomicznych rad parafialnych w wypełnianiu misji Kościoła w kontekście polskiego prawa partykularnego.” Kościół i Prawo nr 2 (2020): 23–36.
Konferencja Episkopatu Polski. „Statut Rad Parafialnych”. Currenda. Pismo Urzędowe Diecezji Tarnowskiej 97 (1948) 1: 14–22.
Kongregacja ds. Duchowieństwa. Instrukcja Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła. Rzym 29.06.2020.
Kongregacja ds. Duchowieństwa. Kapłan, pasterz i przewodnik wspólnoty parafialnej.Tarnów: Wydawnictwo Diecezji tarnowskiej Biblos, 2002.
Mallon, James. Boża Renowacja. Jak tchnąć nowe życie w parafię?, tłum. Katarzyna Drząszcz. Katowice–Kraków: Instytut Gość Media–Stowarzyszenie Alpha Polska, 2024.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna. Synodalność w życiu i misji Kościoła, tłum. Adam Sejbuk. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, 2021.
Paweł VI. „List apostolski Ecclesiae Sanctae (Rzym, 6 sierpnia 1966)”. AAS 58 (1966): 757–787.
Piechaczek, Krystian. „Formacja Parafialnych Rad Duszpasterskich (PRD) na terenie diecezji gliwickiej”, w: Komisja Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski. Rok 2011/2012. Kościół naszym domem. Kościół domem i szkoła komunii. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata 2010–2013 (Poznań: Wydawnictwo św. Wojciecha), 249–253.
Porada, Ewa. „Aby wypełnić swoją misję we wspólnocie Kościoła. Formacja osób świeckich”. W Uczniowie-misjonarze. Program duszpasterski Kościoła katolickiego w Polsce na rok 2025/2026. Zeszyt teologicznopastoralny, red. W. Musioł i in., 99–115. Opole: Wydawnictwo Studio IMPRESO.
Potocki, Andrzej. „Parafialne rady duszpasterskie – pomysł na podmiotowość laikatu i demokratyzację struktur w Kościele katolickim?” W Wybrane problemy demokracji i podmiotowości. Wprowadzenie, red. K. Wielecki, 151–170. Warszawa 2010, 151–170.
Potocki, Andrzej. O Kościele także socjologicznie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017.
Przygoda, Wiesław. „Diakonia”. W Leksykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski, 171–175. Lublin: TN KUL, 2006.
Ratzinger, Joseph. „Misja należy do istoty Kościoła. [Szkic przemówienia na 145. Kongregacji Generalnej] października 1965 r. na temat schematu De missionibus”. W Joseph Ratzinger, Opera omnia. O Nauczaniu II Soboru Watykańskiego, 250–253. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.
Religijność Polaków: Jak często chodzimy do kościoła?, dostęp: 17.09.2025, https://portalstatystyczny.pl/religijnosc-polakow-jak-czesto-chodzimy-do-kosciola-najnowsze-dane.
Sadłoń, Wojciech. „Duszpasterskie rady parafialne w Polsce na podstawie badań empirycznych”, Teologia Praktyczna 14 (2015): 73–90.
Sepioło, Artur. „Nawrócenie misyjne Kościoła i parafii”. W Komisja Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski, Pielgrzymi nadziei. Program duszpasterski Kościoła katolickiego w Polsce rok 2024/2025. Zeszyt teologicznopastoralny, 113–121. Opole: Wydawnictwo Studio IMPRESO, 2024.
Socha, Jacek. Nawracanie proboszcza. Od nawracania proboszcza do nawrócenia pastoralnego parafii. Pelplin: Bernardinum, 2016.
Szauer, Remigiusz. „Religijność Polaków”. W Kościół w Polsce 2023. Raport, red. Joanna Operacz, 19–30. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna i Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej, 2023.
Szlachetka, Waldemar. „Czy wiosna Kościoła jest możliwa? Diakonijny Model Parafialnych Rad Duszpasterskich”. W Peryferie wiary wyzwaniem dla Kościoła, red. W. Przygoda, M. Fiałkowski, 165–183. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2015.
Śmigiel, Wiesław. Eklezjalność zrzeszeń religijnych. Pelplin: Bernardinum, 2015.
Śmigiel, Wiesław. Uczestnictwo wiernych świeckich w budowaniu Kościoła-Wspólnoty. Studium teologicznopastoralne w świetle nauczania Kościoła (1962–2009). Lublin: Wydawnictwo KUL, 2010.
Vademecum Synodu o synodalności. Watykan 2021.
White, Michael, Tom Corcoran. Historia Katolickiej parafii. Odbudowana, czyli jak przebudzić wiernych, dotrzeć do zagubionych i nadać Kościołowi znaczenie, tłum. Krzysztof Zabawa. Gubin: Wydawnictwo Przystanek Jezus, 2013.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Arkadiusz Drzycimski

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
CC BY ND 4.0. The Creator/Contributor is the Licensor, who grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work on the fields indicated in the License Agreement.
- The Licensor grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work/related rights item specified in § 1 within the following fields: a) recording of Work/related rights item; b) reproduction (multiplication) of Work/related rights item in print and digital technology (e-book, audiobook); c) placing the copies of the multiplied Work/related rights item on the market; d) entering the Work/related rights item to computer memory; e) distribution of the work in electronic version in the open access form on the basis of Creative Commons license (CC BY-ND 3.0) via the digital platform of the Nicolaus Copernicus University Press and file repository of the Nicolaus Copernicus University.
- Usage of the recorded Work by the Licensee within the above fields is not restricted by time, numbers or territory.
- The Licensor grants the license for the Work/related rights item to the Licensee free of charge and for an unspecified period of time.
FULL TEXT License Agreement
Stats
Number of views and downloads: 8
Number of citations: 0