Wybrane liturgiczne i ludowe tradycje arabskiego prawosławia dzisiaj
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2019.007Schlagworte
liturgika, chrześcijaństwo arabskie, prawosławie, tradycje lokalneAbstract
Arabowie przyjmowali chrześcijaństwo już od pierwszych wieków jego istnienia. Obecnie wraz z zarabizowanymi Aramejczykami dominują wśród wiernych prawosławnych patriarchatów Antiochii i Jerozolimy, a w minimalnym stopniu należą także do greckiego Patriarchatu Aleksandrii. Prawosławni Arabowie zamieszkują przede wszystkim Syrię, Liban, Palestynę i Jordanię. Mimo niesprzyjających okoliczności trwają w wierze i zachowują własne tradycje. Są one mieszanką różnych wpływów, jednak wyróżniają się na tyle, że można mówić o „arabskim prawosławiu”. Kultywowanie tej lokalnej specyfiki jest możliwe dzięki zasadzie autokefaliczności – czyli niezależności – poszczególnych prawosławnych Kościołów lokalnych. Co więcej, emigrując w różne części świata, zwłaszcza do obydwu Ameryk, prawosławni Arabowie przenoszą swoje zwyczaje liturgiczne i pewne wyrażenia na grunt innych kultur, ewangelizując przy tym inne narody.
Literaturhinweise
Aylūl 2018 ṣalāt iḥtifāl ʿīd rafʿ aṣ-Ṣalīb al-Karīm al-Muḥayyī, https://www.facebook.com/pg/HOLY.CROSS.CHURCH.SY/photos/?tab=album&album_id=2148095618598778 [dostęp: 15.09.2018].
"Nīsān 2018 Al-H̱amīs al-ʿAḏ̣īm" H̱idmat Anāǧīl al-’Ālām, https://www.facebook.com/pg/HOLY.CROSS.CHURCH.SY/photos/?tab=album&album_id=1876555369086139 [dostęp: 11.09.2018].
Aḏ-ḏikrà 30 li-ziyārat maṭrān Ḥamā Īliyya Ṣalībā ilà As-Suqaylabiyya, https://www.youtube.com/watch?v=AntGTCJ28UA [dostęp: 13.07.2018].
Aḥad al-Fiṣḥ al-Maǧīd 2014, Kanīsat Mār Andrāwus, https://www.facebook.com/pg/lattakiaorthodox/photos/?tab=album&album_id=497086720392724 [dostęp: 12.09.2018].
Aḥad al-Fiṣḥ al-Maǧīd 2014, Kanīsat MārYūḥannā, https://www.facebook.com/pg/lattakiaorthodox/photos/?tab=album&album_id=497234653711264 [dostęp: 12.09.2018].
Al-Bāʿūṯ fī Mḥarda: kanīsa Yuwākīm wa-Ḥanna 2012, https://www.youtube.com/watch?v=Z0wZDTj5gzE [dostęp: 13.09.2018].
Al-Fuḥayṣ.. tārīẖ ḥāfil wa-mutaǧaḏḏir, https://www.ammonnews.net/article/140275 [dostęp: 08.08.2018].
Al-Ḡarwī I., Tārīẖ al-qaḍiyya al-urṯūḏuksiyya fī Falasṭīn, https://almoutran.com/2011/04/1247 [dostęp: 04.07.2018].
Al-Muṯallaṯ Ar-Raḥmāt al-maṭrān Ḡrīḡūriyūs Ǧabāra, https://www.orthodoxlegacy.org/?p=196 [dostęp: 06.09.2018].
Al-Quddās al-Ilahī wa-maʿānīh, https://almoutran.com/2011/04/1216 [dostęp: 06.08.2018].
Antiochian Women of the East (AWE), http://ww1.antiochian.org/awe [dostęp: 26.07.2018].
Aš-Šaʿānīn fī ad-dār al-baṭriyarkiyya fī Dimašq min al-kanīsa Al-Maryamiyya, https://www.facebook.com/pg/Antiochpatriarchate.org/photos/?tab=album&album_id=914698888633825 [dostęp: 06.09.2018].
At-Taʿziya al-Ḥaqīqiyya fī ăṣ-Ṣalawāt al-Ilahiyya, New York 1940.
Chadi Karam Byzantine chanting on Pentecost, https://www.youtube.com/watch?v=5YdOKJjn2jQ [dostęp: 01.09.2018].
Commemoration feast of the finding of the True Holy Cross of Christ, https://ich.unesco.org/en/RL/commemoration-feast-of-the-finding-of-the-true-holy-cross-of-christ-00858 [dostęp: 15.09.2018].
Dalīl Al-Kursī al-Anṭākī 2018, https://www.antiochpatriarchate.org/images/pages/tipicon2018-01-15-05-46-20.pdf [dostęp: 12.09.2018].
Dawrat Al-Bāʿūṯ fī baladat Al-Mašrafa 2018, https://www.youtube.com/watch?v=pVCvoF5HnV4 [dostęp: 13.09.2018].
Dawrat Iṯnayn al-Bāʿūṯ fī Kafrbū 2009, https://www.youtube.com/watch?v=eEoSOeazRTQ [dostęp: 13.09.2018].
Faith under occupation. The Plight of Indigenous Christians in the Holy Land, red. M. Nseir, M. Quintero, P. Nunu, N. Muaddi, Y. Daher, 2012.
Ḥaddād R., Limāḏā nasluq al-qamḥ fī ʿīd al-qiddīsa Barbāra?, http://noursatjordan.com/news-details.php?id=61629 [dostęp: 16.09.2018].
Hajme Tripoli El Mina 2014 By Micha Hajjar, https://www.youtube.com/watch?v=ifhhvcKNQhc [dostęp: 12.09.2018].
H̱amīs al-Asrār al-Muqaddas- Usbūʿ al-’Ālām - ḡasl al-arǧul, http://greekorthodox-beitsahour.blogspot.com/2014/04/blog-post_17.html [dostęp: 10.09.2018].
H̱idmat Aḥad al-Fiṣḥ al-ʿAḏ̣īm al-Muqaddas, Dibbīn 2010.
H̱idmat al-Haǧma.. Kanīsat Mār Ǧirǧis, https://www.youtube.com/watch?v=rILg4hdgeRs [dostęp: 12.09.2018].
H̱idmat ǧannāz Rabbinā wa-Muẖalliṣinā Yasūʿ al-Masīḥ 18/04/2014, https://www.facebook.com/pg/lattakiaorthodox/photos/?tab=album&album_id=496471627120900 [dostęp: 12.09.2018].
http://www.antiochian-orthodox.co.uk/sayidna/message-sayedna-silouan-october-2017/ [dostęp: 02.08.2018].
https://orthodoxjointcommission.wordpress.com [dostęp: 29.09.2018].
https://www.facebook.com/fuheis/photos/a.661283083882301/1146068218737116/ [dostęp: 30.08.2018].
https://www.facebook.com/fuheis/photos/a.661283083882301/2115367438473851/ [dostęp: 30.08.2018].
https://www.facebook.com/GreekOrthodoxArchdiocesesOfZahle/photos/a.478407512260814.1073741829.352813064820260/1316678991766991/?type=3&theater [dostęp: 11.09.2018].
https://www.facebook.com/Lattakiaorthodoxdeath/photos/a.597079183765673/1172065269600392 [dostęp: 02.09.2018].
https://www.facebook.com/pg/Lattakiaorthodoxdeath/about/?ref=page_internal [dostęp: 02.09.2018].
https://www.stlukeorthodox.net/administration.html [dostęp: 02.08.2018].
H̱uḍr Ǧ., Aḥad aš-Šaʿānīn, „Raʿiyyatī”, 2009, nr 15.
H̱uḍr Ǧ., Al-Baṭriyark, „Raʿiyyatī”, 2012, nr 52.
ʿĪd Rafʿ aṣ-Ṣalīb al-Karīm al-Muḥayyī, https://www.antiochpatriarchate.org/ar/page/%D8%B9%D9%8A%D8%AF-%D8%B1%D9%81%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%84%D9%8A%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%B1%D9%8A%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D9%8A-%D9%8A/1490/ [dostęp: 15.09.2018].
Iṯnayn al-Bāʿūṯ fī dayr Mār Ilyās ar-Rīḥ, https://www.facebook.com/pg/tartous.orthodox/photos/?tab=album&album_id=1722114207848790 [dostęp: 21.07.2018].
Iṯnayn al-Bāʿūṯ, https://www.youtube.com/watch?v=UwJlQROT3SU [dostęp: 13.09.2018].
Kāmal S., Īd al-qiddīsa Al-Barbāra.. ṭaqs sūrī šaʿbī yaǧmaʿ kull ad-diyānāt, http://alkhabar-sy.com/?p=9222 [dostęp: 16.09.2018].
Kitāb al-Afẖūlūgī al-Kabīr, Beirut 1955.
Kitāb al-Afẖūlūgī aṣ-Ṣaḡīr, Ṭarāblus 1989.
Kościelniak K., Grecy i Arabowie: historia Kościoła melkickiego (katolickiego) na ziemiach zdobytych przez muzułmanów: (634–1516), Kraków 2004.
Koski D., Roum Orthodox Traditions of Beit Jala, Palestine. A paper for the occasion of the Conference on Palestinian Tourism and Antiquities Between Current Challenges and Prospects, held December 14th, 2013.
Lubnān yuwaddiʿ šahīdan ǧarīmat Isṭanbūl al-irhābiyya Ilyās Wardīnī wa-haykal muslim wasaṭ ḥidād waṭanī, https://www.youtube.com/watch?v=-BSRUnQBS4A [dostęp: 06.09.2018].
Māḏā taʿnī haǧma ʿīd Al-Fiṣḥ?, https://www.lbcgroup.tv/news/d/easter/209696/%D9%85%D8%A7%D8%B0%D8%A7-%D8%AA%D8%B9%D9%86%D9%8A-%D9%87%D8%AC%D9%85%D8%A9-%D8%B9%D9%8A%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D8%AD/ar [dostęp: 02.08.2018].
Mazmūr Al-Mīlād.. ǧawqat kanīsat Mār Ilyās, https://www.facebook.com/kfarbou.site/videos/1121124667911630/ [dostęp: 08.08.2018].
Muqāṭiʿ min Al-Haǧma wa-Quddās al-Fiṣḥ fī Ṭarṭūs, https://www.youtube.com/watch?v=wYOh6s9aWXY [dostęp: 09.09.2018].
Naṣrallāh J., Manṣūr Ibn Sarǧūn at-Taġlibī Al-Ma’arūf Bi-ăl-Qiddīs Yūḥannā ad-Dimašqī Aw Al-Fataḥ Al-Islāmī As-Sahl li-ăl-Madīna Dimašq wa Asbābuh, 1950.
Quddās H̱amīs al-Asrār Dawrat al-Qarābīn, https://www.youtube.com/watch?v=MOU6zwyODfk [dostęp: 06.08.2018].
Quddās H̱amīs al-Asrār dawrat Al-Qarābīn, https://www.youtube.com/watch?v=MOU6zwyODfk [dostęp: 10.09.2018].
Quddās ʿīd Al-Mīlād al-Maǧīd min al-katidrā’iyya al-Maryamiyya li-r-rūm al-urṯuḏuks bi-Dimašq, https://www.youtube.com/watch?v=HhWkqBaOHqk [dostęp: 12.07.2018].
Rejoice, O Bethany, http://ww1.antiochian.org/sites/default/files/rejoice_o_bethany.pdf [dostęp: 06.09.2018].
Shahid I., Byzantium and the Arabs in the fifth century, Washington D.C. 1989.
Shahid I., Byzantium and the Arabs in the fourth century, Washington D.C. 1984.
Ṯalāṯiyyat ʿīd al-Fiṣḥ, https://antiochpatriarchate.org/ar/page/%D8%AB%D9%84%D8%A7%D8%AB%D9%8A-%D8%A9-%D8%B9%D9%8A%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D8%AD/1413/ [dostęp: 11.09.2018].
Tanzīl Al-Maṣlūb, https://www.youtube.com/watch?v=ws8GHvSr0-I [dostęp: 11.09.2018].
The Orthodox Church in the Arab World 700-1700. An Anthology of Sources, red. S. Noble i A. Treiger, 2014.
Triyūdūn, Ṭarābulus 1996.
Ṭuqūs al-Kanīsa al-Urṯūḏuksiyya, http://www.beitsahourchurch.ps/faithandspirituals/ourfaith/ritual [dostęp: 09.08.2018].
Zayyāḥ Aš-Ša’nī fī kanīsa As-Sayyida bi-Ṭarṭūs 2014, https://www.youtube.com/watch?v=qd9TFfd-Qoo [dostęp: 06.08.2018].
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Lizenz
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Stats
Number of views and downloads: 608
Number of citations: 0