Pedagogia Świętego Józefa w świetle adhortacji apostolskiej „Redemptoris custos”
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2020.018Słowa kluczowe
św. Józef, pedagogia św. Józefa, wychowanie, adhortacja Redemptoris custos, ojcostwo, nauki o rodzinieAbstrakt
Normy narzucane przez współczesny świat i konsumpcyjna postawa człowieka ponowoczesnego sprawiają, że niechętnie podejmuje on trud formowania postawy, którą charakteryzuje dojrzałość, odpowiedzialność i prawość. W tej perspektywie potrzebne są powszechnie znane i szanowane wzorce. Taki jest przykład życia Patrona Kościoła – św. Józefa, który własną postawą wiary i zaufania Bogu wychodzi naprzeciw dzisiejszemu kryzysowi religijnemu w małżeństwie, rodzinie i społeczeństwie. Jest to wzorzec niezwykle potrzebny, szczególnie w perspektywie szerzącego się tak zwanego neohumanizmu, którego skutkiem jest odejście od chrześcijaństwa, a nawet jakiejkolwiek religijności.
Św. Jan Paweł II w Redemptoris custos, Adhortacji o św. Józefie i jego posłannictwie w życiu Chrystusa i Kościoła, wskazuje metody wychowawcze stosowane przez ziemskiego ojca Jezusa, które stawia jako wzór do naśladowania przez współczesnych mężów i ojców. Św. Józef ukazuje piękno drogi prostoty, pokory, pracy i miłości, daje świadectwo życia małżeńskiego i troski o kobietę. Ukazuje piękno ojcostwa oraz walki w obronie życia dziecka. Staje się też wzorem osoby odpowiedzialnej za życie religijne. Postępowanie św. Józefa tworzy wyjątkową pedagogię, realizowaną na drodze milczącego nauczania. Jej przykłady widoczne są zarówno w Biblii, jak również dokumentach Kościoła, nauczaniu papieskim, a także w wypowiedziach pisarzy chrześcijańskich.
Cieśla z Nazaretu jest wspaniałym przykładem dla pedagogów. Pokazuje, że wychowawca nie tylko uczy swoich podopiecznych – on sam może bowiem także wiele nauczyć się od tych, których kształtuje. Oznacza to, że człowiek jest uczniem przez całe życie, nieustannie wzrastając w człowieczeństwie.
Bibliografia
Benedykt XV, List apostolski Motu proprio o św. Józefie „Bonum sane”, Rzym 1920.
Benedykt XVI, Rozważanie przed modlitwą Anioł Pański 18 grudnia 2005, https://www.swietyjozef.kalisz.pl/BibliotekaSwJozefa/103.html [dostęp: 11.12.2019].
Bielak J., Sväty Otec Jan Pavol II. a jeho vzt’ah к Slovensku a slovenskej mlddeźi, w: Jan Paweł II orędownik prawdy i nadziei, red. M. Włosiński, Włocławek 2008, s. 193-214.
Brandstaetter R., Krąg Biblijny, Warszawa 1986.
Cichosz W., Biblijne wychowanie parenetyczne. Od pedagogiki do pedagogii, „Studia Katechetyczne” 8 (2012), s. 243-253.
Cichosz W., Metodologia. Elementarz Studenta, Gdańsk 2000.
Cichosz W., Pedagogia czy pedagogika? Recepcja aksjologii terminologicznej, w: Pedagogika rodziny. Podejście systemowe. T. 1: Familiologia, red. M. Marczewski, Gdańsk 2016, s. 123-140.
Cichosz W., Pedagogia wiary we współczesnej szkole katolickiej, Warszawa 2010.
Cichosz W., Pedagogiczny dekalog formacji chrześcijańskiej w epoce globalizmu, w: Veritas cum caritate – intellegentia cum amore, red. Cz. Rychlicki, I. Werbiński, Toruń 2011, s. 725-745.
Cichosz W., Wychowanie integralne. Praktyczna recepcja gimnazjum w Zespole Szkół Katolickich im. św. Jana Pawła II w Gdyni 1992-2019, Pelplin 2019.
Drączkowski F., Pedagogia ojców i pisarzy Kościoła, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 4, red. T. Pilch, U. Śmietana, Warszawa 2005, s. 88-92.
Dziewiecki M., Najpiękniejsza historia miłości. Portret mężczyzny i kobiety XXI wieku, Kraków 2011.
Efraim, br., Józef, ojciec na nowe tysiąclecie, tłum. J. Rozkrut, Kraków 1998.
Finke M., Pedagogika wiary, Poznań 1996.
Franciszek, Adhortacja apostolska o miłości w rodzinie „Amoris laetitia”, Rzym 2016.
Franciszek, Homilia inauguracyjna. 19 marca 2013, https://www.swietyjozef.kalisz.pl/BibliotekaSwJozefa/206.html [dostęp: 13.12.2019].
Franciszek, List apostolski o znaczeniu i wartości żłóbka „Admirabile Signum”, Rzym 2019.
Gasnier M., Józef milczący, tłum. L. Danilecka, Poznań 2013.
Grecko-polski słownik Stronga z lokalizacją słów greckich i kodami Popowskiego, red. R. Paprocki, Warszawa 2015, s. 572-573.
Guitton J., Jezus. Maryja, Warszawa 1966.
Hieronim ze Strydonu, Komentarz do Ewangelii według św. Mateusza, cz. I, w: Tenże, Komentarz do Ewangelii według św. Mateusza, tłum. J. Korczak, Kraków 2008, s. 12-18.
Ireneusz z Lyonu, Adversus haereses, IV 23, 1, w: Sources Chretiennes, tłum. z oryg. A. Rousseau, Paris 1965, s. 692-694.
Jacyniak A., Ze świętym Józefem na przełomie tysiącleci, Kalisz 2002.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o świętym Józefie i jego posłannictwie w życiu Chrystusa i Kościoła „Redemptoris custos”, Rzym 1989.
Jan Paweł II, Homilia Jana Pawła II w Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu 4 czerwca 1997 roku, https://www.swietyjozef.kalisz.pl/BibliotekaSwJozefa/8.html [dostęp: 8.12.2019].
Jan Paweł II, Jezus Nauczyciel waszym wzorem. 13 IV 2000 – Jubileuszowa pielgrzymka Katolickiego Uniwer-sytetu «Sacro Cuore», https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/sacrocuore_13042000.html [dostęp: 10.05.2019].
Jan Paweł II, Posynodalna adhortacja apostolska o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym „Familiaris consortio”, Rzym 1981.
Jan Paweł II, Posynodalna adhortacja o życiu konsekrowanym i jego misji w Kościele i w świecie „Vita consecrata”, Rzym 1996.
Jan XXIII, List apostolski o odnowieniu nabożeństwa do niebieskiego Patrona Kościoła „Le Voci” powierzający Sobór Watykański II opiece św. Józefa, Rzym 1961.
Józef, mąż Maryi, w: P.C. Bosak, Leksykon wszystkich postaci biblijnych, Kraków 2015, s. 886-891.
Józef, Oblubieniec Maryi, w: P.C. Bosak, Postacie Nowego Testamentu. Słownik z konkordancją, Poznań 1996, s. 402-407.
Justyn, Apologja. Dialog z Żydem Tryfonem, tłum. A. Lisiecki, Poznań 1926.
Kaczmarek T., Św. Józef w nauczaniu Ojców Kościoła: idee przewodnie, „Studia Włocławskie” (1998) 1, s. 61-70.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002.
Kolinko R.M., Święty Józef wzorem życia wewnętrznego dla osób konsekrowanych. Na podstawie Adhortacji apostolskiej Jana Pawła II Redemptoris custos, „Kaliskie Studia Teologiczne” 2 (2003), s. 97-102.
Konecki K., Jak mówić o świętym Józefie, „Homo Dei” 2 (2012), s. 115-118.
Konecki K., Józefologiczny wymiar działalności naukowej ks. prof. Wojciecha Hanca, w: Ekumenizm, Teologia, Kultura, red. K. Konecki, Z. Pawlak, K. Rulka, Włocławek 2006, s. 55-63.
Konecki K., San Giuseppe nella riforma liturgica del Concilio Vaticano II, w: Święty Józef – patron na nasze czasy. Akta X Międzynarodowego Kongresu Józefologicznego, Kalisz, Polska, 27 września – 4 października 2009. Saint Joseph – patron for our Times. Proceedings of the Tenth International Josephological Congress, Kalisz, Poland, September 27 – October 4, 2009, red. Andrzej Latoń, Kalisz 2010, s. 281-295.
Konecki K., Święty Józef w posoborowych tekstach Mszału i Liturgii godzin, „Ateneum Kapłańskie” 527 (1997), s. 73-80.
Konecki K., Święty Józef w reformie liturgicznej Soboru Watykańskiego II, w: Aby mieli życie. W służbie Bogu, Kościołowi, społeczeństwu, Księga pamiątkowa na złoty Jubileusz Kapłaństwa i 30-lecie posługi pasterskiej Biskupa Kaliskiego Stanisława Napierały, red. A. Gendera i in., Kalisz 2011, s. 265- 274.
Korzeniowska W., Myśl pedagogiczna Plutarcha z Cheronei, w: Paideia starożytnej Grecji i Rzymu, t. 1, red. A. Murzyn, Kraków 2011, s. 81-92.
Leon XXIII, Encyklika o świętym Józefie i Jego Posłannictwie „Quamquam pluries”, Rzym 1889.
Martinez R.L., Józef słuchający. Ewangelie o św. Józefie, tłum. D. Wandzioch, Poznań 2014.
McEven S., Mądrość – sposób myślenia o Bogu, w: Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek, ed. W.R. Farmer (red. wyd. pol. W. Chrostowski), Warszawa 2000, s. 649-655.
Mierzwiński B., Mężczyzna istota nieznana, Warszawa 1999.
Orygenes, Homilie o Ewangelii św. Łukasza, tłum. S. Kalinkowski, Warszawa 1986.
Pelanowski A., Dom Józefa, Częstochowa 2017.
Pieprz D., Udział Św. Józefa w zbawczych misteriach Bożego Syna, „Kaliskie Studia Teologiczne” 3 (2004), s. 97-129.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, Poznań 2003.
Pius IX, Dekret „Quemadmodum Deus” ogłaszający św. Józefa Patronem Kościoła katolickiego, Rzym 1870.
Rodziewicz E., Od pedagogiki ku pedagogii, w: E. Rodziewicz, M. Szczepska-Pustkowska, Od pedagogiki ku pedagogii, Toruń 1993, s. 13-26.
Rovira G., Święty Józef – patron pracy, tłum. P. Plota, „Kaliskie Studia Teologiczne” 8 (2009/2010), s. 121-130.
Rumian Ł., Pedagogia Świętego Józefa w świetle Adhortacji apostolskiej „Redemptoris Custos”, praca magi-sterska, Warszawa 2020 (Biblioteka Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, komputeropis).
Rybicki S.R., Wychowawca Jezusa Chrystusa, w: Józef z Nazaretu, red. O. Stokłosa, Kraków 1979, s. 293-336.
Sellew P., Józef (mąż Maryi), w: Słownik Wiedzy Biblijnej, red. B.M. Metzger, M.D. Coogan, Warszawa 1997, s. 273.
Sobór Watykański II, Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim „Gravissimum educationis”, Rzym 1965.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen Gentium”, Rzym 1964.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym „Dei Verbum”, Rzym 1965.
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, Rzym 1965.
Sprutta J., Rodzic jako wychowawca w starożytnej tradycji grecko-rzymskiej, „Nauczyciel i Szkoła” 1 (2017), s. 42-58.
Stramare T., Małżeństwo Matki Bożej ze Świętym Józefem, „Kaliskie Studia Teologiczne” 2 (2003), s. 19-38.
Śliwerski B., Wychowanie. Pojęcie – znaczenia – dylematy, w: Wychowanie. Pojęcia – Procesy – Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, red. M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak, Gdańsk 2007, s. 25-76.
Wermter W., Na wzór świętego Józefa. O aktualności ojcostwa Opiekuna Świętej Rodziny i Kościoła, Częstochowa 1996.
Włosiński M., Dar rozumienia Biblii, w: Pedagogiczny potencjał Biblii, red. M. Włosiński, Włocławek 2014, s. 127-145.
Wojtuś B., Święty Józef – zawierzył Bogu siebie i swoją rodzinę, „Kaliskie Studia Teologiczne” 1 (2002), s. 21-26.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1014
Liczba cytowań: 0