Etiopczycy w Ziemi Świętej
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2018.042Słowa kluczowe
Kościół etiopski, Ziemia Święta (chrześcijaństwo), Jerozolima, Deir es-Sultan (klasztor), pielgrzymiAbstrakt
Celem tego artykułu jest zbadanie obecności Kościoła Etiopskiego w Ziemi Świętej. Etiopia jest jedną z najstarszych cywilizacji na świecie. Jego bogate dziedzictwo kulturowe jest nierozerwalnie związane z tradycją chrześcijańską. Należy zauważyć, że istnieje starożytna dokumentacja dotycząca obecności Etiopczyków w Jerozolimie. Istnieje również literatura dotycząca Etiopii i osób o ciemnej skórze. Następnie era średniowieczna jest analizowana aż do upadku imperium osmańskiego. Jako wyróżniająca się społeczność Etiopczycy w Ziemi Świętej są poświadczeni przynajmniej od XIII wieku. Mała społeczność została założona przez etiopskich pielgrzymów w Jerozolimie. Na początku XIX wieku mnisi etiopscy byli obecni głównie w klasztorze Deir es-Sultan, który dzielili z mnichami koptyjskimi. Jednak w połowie tego stulecia mnisi z Etiopii wdali się w konflikt ze społecznością koptyjską w związku z okupacją i zarządzaniem tym klasztorem. Konflikt dotyczący nieruchomości trwa do dziś. Kompleks miejsc w posiadaniu Kościoła etiopskiego w Jerozolimie i gdzie indziej jest nadal centralnym punktem i duchowym ośrodkiem pielgrzymek tego Afrykańskiego Kościoła do Ziemi Świętej.
Bibliografia
„Cesarz” nie jest o moim dziadku. Z księciem Ermiasem Sahle Selassje rozmawia Joanna Mieszko-Wiórkiewicz, „Rzeczpospolita”, 2010–04–02; http://www.rp.pl/artykul/456227, 456305__Cesarz__nie_jest__o_moim_dziadku.html (data dostępu: 30.06.2018).
Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja systematyczna (Źródła Monastyczne. Starożytność 9), t. 2, przekł. M. Kozera, wstęp M. Starowieyski, Kraków 2006.
Ayale N., History of Ethiopian Church Presence in Jerusalem, „Tadias Magazine” 4 (2009), www.tadias.com (data dostępu: 01.07.2018).
Baldi D., Enchiridion Locorum Sanctorum. Documenta S. Evangelii Loca Respicientia, Jerusalem 19823.
Ben-Arieh Y., Jerusalem in the 19th Century. The Old City, New York 1984.
Błażewicz K.P., Ethiopian Monasticism, „Warszawskie Studia Teologiczne” 12 (1999) 2, s. 35–43.
Czerep J., Znaczenie i perspektywy przemian politycznych w Etiopii, „PISM. Biuletyn” 1659 (2018) 86 (29 czerwca), w: https://www.pism.pl (data dostępu: 06.07.2018).
Dąbrowski R., Osobliwości w Kościołach Wschodnich, Lublin 1960.
Diodorus of Sicily in twelve volumes. 1, Books I and II, 1–34 (The Loeb Classical Library 279), transl. C. H. Oldfather, Cambridge–London 1989.
Drohojowski J., Pielgrzymka X J. Drohojowskiego, reformata do Ziemi Świętej, Egiptu i niektórych zachodnich i południowych krajów, odbyta w roku 1788, 89, 90, 91, pobożno ciekawej publiczności ofiarowana, t. I, Kraków 1812.
Elli A., Storia della Chiesa Ortodossa Tawāhedo d’Etiopia (Studia Orientalia Christiana. Monographiae 25), t. 1–2, Milano 2017.
Eucherius Lugdunensis, Formulae spiritalis intellegentiae (Corpus Christianorum. Series Latina 66), ed. C. Mandolfo, Turnhout 2005
Guillaumont A., Le dépaysement comme forme d’ascèse dans le monachisme ancien, w: tenże, Aux origines du monachisme chrétien, Bellefontaine 1979, s. 89–116.
Haas Ch., Mountain Constantines. The Christianization of Aksum and Iberia, „Journal of Late Antiquity” 1 (2008) 1, s. 101–126.
Harper D., Online Etymology Dictionary, w: http://www.dictionary.com/browse/abyssinia (data dostępu: 27.06.2018).
Hieronim ze Strydonu, Listy: 1, (1–50) (Źródła Myśli Teologicznej 54), opr.. M. Ożóg, H. Pietras, Kraków 2010.
Hippolyte de Rome. Commentaire sur Daniel (Sources Chrétiennes 14), ed. G. Bardy, M. Lefevre, Paris 1947
Issa A.O., Les minorites chrétiennes de Palestine à travers les siécles, Jerusalem 1976, s. 124–125.
Iwaszkiewicz P., Do Ziemi Świętej. Najstarsze opisy pielgrzymek do Ziemi Świętej (IV–VIII w.), Kraków 1996.
Jan Paweł II, Podejmijmy na nowo dialog miłości (Przemówienie do patriarchy prawosławnego Kościoła Etiopii, 11 VI), l’Osservatore Romano (pol.) 14 (1993) 8–9, s. 34–35.
Kaplan S., Beta Israel, http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-oislam-3/beta-israel-COM_24956 (data dostępu: 02.07.2018).
Lampe G.W.H., A Patristic Greek Lexikon, Oxford 19764.
Liddell H.G., Scott R., A Greek-English Lexicon, Oxford 1996.
Longo P. G., Memorie di Gerusalemme e Sacri Monti in epoca barocca. Vincenzo Fani, devoti „misteri” e „magnanime imprese” nella sua Relatione del viaggio in Terrasanta dedicata a Carlo Emanuele I di Savoia (1615–1616), Torino 2010.
Meinardus O., The Copts in Jerusalem and the Question of the Holy Places, w: The Christian heritage in the Holy Land, ed. A. O’Mahony, G. Gunner, K. Hintlian, London 1995, s. 115–120.
Munro H., Ethiopia and Alexandria: the Metropolitan Episcopacy of Ethiopia (Bibliotheca Nubica et Aethiopica 5), Warszawa – Wiesbaden 1997.
Orygenes – Hieronim, Homilie o Księdze Psalmów (Źródła Myśli Teologicznej 32), przekł. St. Kalinkowski, Kraków 2004.
Orygenes, Komentarz do „Pieśni nad pieśniami”. Homilie o „Pieśni nad pieśniami”, tłum. i opr. S. Kalinkowski, Kraków 1994.
Paczkowski M.C., Etiopczycy w Ziemi Świętej, „Ziemia Święta” 59 (2009) 3, s. 36–39.
Palladiusz, Opowiadania dla Lausosa (Historia Lausiaca) (Źródła Monastyczne 12), przekł. St. Kalinkowski, opr. M. Starowieyski, Kraków – Tyniec 1996.
Raineri O., Etiopia, w: Nuovo Dizionario Patristico e di Antichità Cristiane, t. 1, ed. A. Di Berardino, Casale Monferrato 1983, kol. 1799–1800.
Rubinkowska-Anioł H., Granice pomiędzy chrześcijaństwem a islamem w Etiopii, Afryka 41 (2015), s. 53–66.
Rufinus of Aquileia, The Church history, transl. Ph.R. Amidon, New York – Oxford 1997.
Saletti B., I francescani in Terrasanta (1291–1517), Padova 2016.
Sayegh S., Le statu quo des Lieux Saints. Nature juridique et portée internationale (Corona Lateranensis 21), Rzym 1971.
Simonetti M., Między dosłownością a alegorią. Przyczynek do historii egzegezy patrystycznej (Myśl Teologiczna 26), tłum. T. Skibiński, Kraków 2000.
Staude W., Iconographie de la legende ethiopienne de la Reine d’Azieb ou de Saba, „Journal de la Société des Africanistes” 27 (1957) 1, s. 139–181.
Stoffregen-Pedersen K., Pilgrims and Ascetics from Africa. The Ethiopian Church and Community in Jerusalem, w: The Christian Communities of Jerusalem and the Holy Land. Studies in History, Religion and Politics, ed. A. O’Mahony, Cardiff 2003, s. 130–146.
Talatinian B., Comunità cristiane di Gerusalemme, w: G. Bissoli (red.), Gerusalemme. Realtà sogni speranze, Jerusalem 1996, s. 62–71.
Talatinian B., Deir Es-Sultan: The Ethiopian Monastery in Jerusalem, „Quaderni di Studi Etiopici” 8–9 (1987–1988), s. 33–47.
Talatinian B., Is the Church of Ethiopia a Judaic Church?, „Warszawskie Studia Teologiczne” 12 (1999) 2, s. 203–216.
Talatinian B., Jerusalem, w: Encyclopaedia Aethiopica, t. 2, S. Uhlig et al., Wiesbaden 2005, s. 273–277.
Tedeschi S., Profilo storico di Dayr as-Sultan, „Journal of Ethiopian Studies” 2 (1964) 2, s. 92–160.
Tedeschi S., Le relazioni fra Chiesa etiopica e Chiesa Romana, „Nicolaus. Rivista di Teologia Ecumeno-Patristica” 2 (1980), s. 351–364.
Tedeschi S., The Transnationalism of the Ethiopian Orthodox Tewahedo Church (EOTC) in the Holy Land, „Journal of Levantine Studies” 3 (2013) 1, s. 105–119.
Teodoret z Cyru, Dzieje miłości Bożej. Historia mnichów syryjskich (Źródła Monastyczne. Starożytność 7), przekł. i opr. K. Augustyniak, wstęp E. Wipszycka, Kraków 2011.
The geography of Strabo (The Loeb Classical Library 196), t. 4, transl. H.L. Jones, Cambridge–London 1988.
Volney C. F., Travels Through Syria and Egypt in the Years 1783, 1784, 1785, t. 2, London 1788.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 840
Liczba cytowań: 0