Budowanie domu na skale – o chrześcijańskiej wizji procesu wychowania
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2018.029Słowa kluczowe
antropologia chrześcijańska, Jezus Chrystus, moralność, pedagogika personalistyczna, wychowanieAbstrakt
Personalizm chrześcijański, w którym przyjmuje się podstawową rzeczywistość Boga osobowego i człowieka jako osoby, jest na właściwej drodze do zrozumienia w pełni pojęcia osobowości, łączącego w sobie zarazem duchowość, indywidualne piętno oraz uspołecznienie jako nierozłączne rysy istoty człowieka. W pedagogice w pierwszej kolejności chodzi o odpowiedź na fundamentalne dla teorii wychowania pytania, które brzmią: kim jest człowiek i jaka jest jego natura? Na tym opiera się określenie celu wychowania, odniesienie do odpowiedniego systemu wartości, czyli związku etyki i wychowania, a także określenie elementów konstytuujących harmonijny i integralny rozwój osobowości jako normy personalistycznej.
Pedagogika personalistyczna kładzie nacisk na afirmację osoby, wychowuje w postawie chronienia relacji z innymi osobami i całym otoczeniem człowieka. Z pomocą przychodzi kształcenie i wychowanie rozumności człowieka i jego wolności; kształcenie wyobrażeń i wychowanie uczuć. Jest tu zarówno miejsce na chronienie powiązań przez przyjaźń i miłość z innymi ludźmi, jak i na budowanie właściwej relacji z Bogiem w religii. Wychowanie polega na nawiązaniu relacji z tym, co prawdziwe i dobre, słuszne i właściwe; ma zaowocować zharmonizowaniem całej osobowości człowieka.
Bibliografia
Benedykt XVI, Deus caritas est. Encyklika o miłości chrześcijańskiej, Watykan 2005.
Bergoglio, J.M., papież Franciszek, Wymagania i pasja. O wychowaniu chrześcijańskim, Kraków 2013.
Brzezinka, W., Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych, Kraków 2005.
Cichoń, W., Aksjologiczne ujęcie procesu wychowania, w: Człowiek – wartości – wychowanie, red. F. Adamski, Kraków 1993, s. 121–140.
Cogiel, M., Kontrowersje wokół wychowania. Dylematy teorii i praktyki edukacyjnej, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 27–28 (1995), s. 53–63.
Cogiel, M., Wychowanie personalistyczne wobec nowego paradygmatu edukacji, AK 136 (2001) 552, s. 283–290.
Dziekoński, S., Podmiotowy charakter wychowawczego działania katechety, w: Dzisiejszy katecheta – stan aktualny i wyzwania, red. J. Stala, Kraków 2002, s. 89–109.
Dziekoński, S., Wychowanie w nauczaniu Kościoła od XIX w. do Soboru Watykańskiego II, Warszawa 2000.
Exeler, A., L’educatione religiosa. Unitinerario alla maturazione dell’uomo, Torino 1990.
Gałkowski, S., Celowość a wychowanie, w: Wybrane zagadnienia z psychologii wychowawczej, red. A. Gała, Wrocław 1994, s. 7–18.
Gogacz, M., Podstawy wychowania, Niepokalanów 1993.
Góralczyk, P., Trudny proces wychowania, „Sosnowieckie Studia Teologiczne” 7 (2005), s. 155–169.
Góralczyk, P., Wychowawcza etyka seksualna, Ząbki 2000.
Jan Paweł II, Homilia podczas Mszy dla rodzin, Braga–Monte Sameiro, 15 V 1982, w: Jan Paweł II, Nauczanie papieskie, t. V/1, Poznań 1982, s. 741.
Jan Paweł II, Homilia w czasie Mszy św. odprawionej na Placu Zwycięstwa (2 czerwca 1979 r.), Warszawa 1979, nr 3.
Jan Paweł II, Przemówienie do przedstawicieli świata nauki (Lublin, 9 VI 1987), w: Jan Paweł II, Pielgrzymki do Ojczyzny, red. J. Poniewierski, Kraków 1997, s. 398.
Jan Paweł II, Przemówienie na uniwersytecie w Padwie (12.09.1982), w: Jan Paweł II, Wiara i kultura, Rzym–Lublin 1998, s. 161–163.
Kadziński, T., Powinność wychowawcza Kościoła – szkoła katolicka, „Paedagogia Christiana” 4 (1999), s. 104–112.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Kondziela, J., Chrześcijańskie ujęcie praw człowieka, ChS 63–64 (1978), s. 54–55.
Kongregacja Nauki Wiary, Libertatis nuntius. Instrukcja, w: Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary 1966–1994, opr. Z. Zimowski, J. Królikowski, Tarnów 1995, s. 215–235.
Krąpiec, M. A., Człowiek podmiotem wychowania, „Zeszyty Formacji Katechetów” 4 (2004) 2, s. 25–29.
Kukołowicz, T., Wychowanie – arcyludzki problem, w: Wychowawca na czas próby. Jakiego człowieka chcemy wychować?, Marki–Struga 1997, s. 11–32.
Kunowski, S., Podstawowe zasady wychowania w Deklaracji, AK 60 (1968) 359, s. 414–424.
Kunowski ,S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993.
Lepa, A., Manipulowanie człowiekiem jako problem współczesnej pedagogii, „Ethos” 5 (1992) 1, s. 77–87.
Maritain, J., Od filozofii człowieka do filozofii wychowania, w: Człowiek, wychowanie, kultura, red. F. Adamski, Kraków 1993, s. 61–79.
Matulka, Z., Samowychowanie chrześcijańskie, Toruń 1995.
Misiaszek, K., Wychowanie chrześcijańskie w świetle Katechizmu Kościoła Katolickiego, ChS 23 (1993) 4, s. 88–101.
Nagórny, J., Chrześcijańskie wychowanie do wartości moralnych, „Seminare” 10 (1994), s. 69–92.
Niparko, R., Wychowanie religijne jako wychowanie humanistyczne – perspektywa personalistyczna, „Paedagogia Christiana” 2 (2003), s. 9–22.
Nowak, M., Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin 1999.
Nowak, M., Wychowanie religijne w pedagogice katolickiej XX wieku, „Paedagogia Christiana” 1 (2001), s. 43–69.
Nowak, M., Wychowanie w personalizmie, ChS 4 (1993), s. 60–64.
Orczyk, A., Założenia filozoficzne i wychowawcze chrześcijańskiej pedagogiki personalistycznej, „Zeszyty Formacji Katechetów” 2 (2004), s. 39–43.
Pasternak, W., Dydaktyka wartości, w: Człowiek – wychowanie – kultura, red F. Adamski, Kraków 1993, s. 146–158.
Pellegrino, G., Jak wychowywać?, Warszawa 1994.
Proietti Segnalini, R., La pedagogia personalizzata e l’azione pedagogico-pastorale nella scuola, Roma 1990.
Sobór Watykański II, Gravissimum educationis. Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań 2002.
Tarnowski, J., Jak wychowywać?, Warszawa 1993
Tarnowski, J., Wołanie o mistrza. W 30-lecie soborowej Deklaracji o wychowaniu chrześcijańskim z ks. J. Tarnowskim rozmawiają E. Osewska i T. Ochinowski, „Więź” 12 (1995), s. 81–95.
Tomasik, P., Nauczanie religii w publicznym liceum ogólnokształcącym wobec założeń programowych polskiej szkoły, Warszawa 1998.
Vloet, J. van der, Obraz człowieka jako fundament pedagogii, ComP 12 (1992) 3, s. 3–11.
Wychowanie chrześcijańskie a kultura, red. M. Nowak, T. Ożóg, Lublin 2000.
Zimny, J., Zasady chrześcijańskiego wychowania, http://www.pedkat.pl/index.php/255-ks-zimny-jan-zasady-chrzescijanskiego-wychowania (data dostępu: 20.09.2016).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 103
Liczba cytowań: 0
