Czym była rewolucja 1968 roku dla Kościoła katolickiego? Historyczny i społeczny kontekst powstania encykliki Humanae vitae
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2025.029Słowa kluczowe
Humanae vitae, Paweł VI, reformacja, rewolucja bolszewicka, rewolucja seksualna, rewolucja francuskaAbstrakt
Celem artykułu jest analiza politycznego, historycznego i teologicznego kontekstu powstania encykliki Pawła VI Humanae vitae oraz wpływu reformacji, rewolucji francuskiej i bolszewickiej na przemiany obyczajowe lat 60. XX w., określane mianem rewolucji seksualnej. W każdym z tych ruchów można dostrzec próby zakwestionowania tradycyjnej moralności seksualnej i chrześcijańskiej antropologii. Współczesny spór o religię domaga się zgłębienia istoty tej rewolucji, ponieważ dyskusja o seksualności, małżeństwie i rodzinie może w najbliższych dziesięcioleciach pozostać jednym z głównych punktów spornych w łonie Kościoła rzymskokatolickiego.
Bibliografia
Benedykt XVI. List o przyczynach kryzysu Kościoła, tłum. Jan J. Franczak. Kraków: Wydawnictwo AA, 2019.
Czachorowski, Marek. „Spuścizna radzieckiej rewolucji seksualnej.” Ethos nr 3(43) (1998): 252-266.
De Mattei, Roberto. Krzyżowiec XX wieku – Plinio Corrêa de Oliveira, tłum. Jerzy Wolak. Kraków: Fundacja Instytut Edukacji Społecznej i Religijnej im. ks. Piotra Skargi, 2004.
De Mattei, Roberto. Il primo schema sulla famiglia e sul matrimonio del Concilio Vaticano II. Roma: Edizioni Fiducia, 2015.
De Mattei, Roberto. „A History of Revolutions and Their Consequences for the Family.” http://voiceofthefamily.com/roberto-de-mattei-a-history-of-revolutions-and-their-effects-on-the-family/ (dostęp: 30.05.2025).
Eberstadt, Mary. Adam i Ewa po pigułce. Paradoksy rewolucji seksualnej, tłum. Małgorzata Samborska. Kraków: Wydawnictwo AA, 2018.
Gałuszka, Paweł S. Karol Wojtyła i „Humanae vitae”. Wkład arcybiskupa krakowskiego i grupy polskich teologów w encyklikę Pawła VI. Warszawa: Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, 2018.
Introvigne, Massimo. „Le origini della Rivoluzione sessuale.” Cristianità 7, nr 54 (1979): 4-8.
Jan Paweł II. Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci. Skultuna: Ligatur, 2012.
Kałużny, Tadeusz. „Nierozerwalność małżeństwa w optyce luterańskiej.” Sympozjum 14, nr 1 (2010): 61-74.
Kobyliński, Andrzej. „Wpływ współczesnej rewolucji antropologicznej na rozumienie małżeństwa i rodziny.” Studia Theologica Varsaviensia 53, nr 1 (2015): 11-36.
Kopaliński, Władysław. Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: „Rytm”, 2003.
Kuby, Gabriele. Globalna rewolucja seksualna. Likwidacja wolności w imię wolności, tłum. Dorota Jankowska, Janusz Serafin. Kraków: Wydawnictwo Homo Dei, 20132.
Lipowicz, Markus. „«Antydekalog» Markiza de Sade’a albo związek między postmodernizacją i dechrystianizacją kultury Zachodu.” Kultura i Wartości, nr 3 (2014): 81-106.
Marcuse, Herbert. Człowiek jednowymiarowy: badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego, tłum. Stanisław Konopacki et. al. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991.
Marcuse H., Eros i cywilizacja, tłum. Hanna Jankowska, Arnold Pawelski. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, 1998.
Marengo, Gilfredo. La nascita di un’enciclica. „Humanae vitae” alla luce degli Archivi Vaticani. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 2018.
Mendrela, Karolina. Zmiany społeczno-polityczne w ZSRR i Federacji Rosyjskiej a społeczna rola i obraz kobiety, mps. Katowice: Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego, 2018.
Oliveira, Plinio Corrêa de. Rewolucja i kontrrewolucja, tłum. S. Olejniczak. Kraków: „Arcana”, 2012.
Pius XI. „Encyklika «Divini Redemptoris» o bezbożnym komunizmie (19.03.1937).” Acta Apostolicae Sedis 29 (1937): 65-107.
Podzielny, Janusz. Wizja małżeństwa w świetle ewangelickiej etyki teologicznej. Opole: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego, 2011.
Pomianowski, Piotr. „Rozwód w prawie francuskim w latach 1792-1816.” Studia Iuridica Lubliniensia 25, nr 3 (2016): 767-782. DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.767.
Reich, Wilhelm. Psychologia mas wobec faszyzmu, tłum. Ewa Drzazgowska, Magdalena Abraham-Diefenbach. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2009.
Reisman, Judith A.; Eichel, Edward W. Kinsey, seks i oszustwo: rzecz o indoktrynacji. Śledztwo w sprawie badań dotyczących ludzkiej seksualności, prowadzonych przez Alfreda C. Kinseya, Wardella B. Pomeroya, Clydea E. Martina i Paula H. Gebharda. Komorów: Wydawnictwo Antyk, 2002.
Roszkowski, Wojciech. Roztrzaskane lustro. Upadek cywilizacji zachodniej. Kraków: Biały Kruk, 2019.
Sade, Donatien Alphonse François de. Filozofia w buduarze albo Libertyńscy nauczyciele. Dialogi przeznaczone do edukacji młodych dziewcząt, tłum. Marian Skrzypek. Kielce: Wyd. Szumacher, 1998.
Seewald, Peter. Benedykt XVI. Ostatnie rozmowy, tłum. Jacek Jurczyński. Kraków: Dom Wydawniczy Rafael, 2016.
Sgreccia, Elio. Manuale di bioetica, t. I: Fondamenti ed etica biomedica. Milano: Vita e Pensiero 20074.
Sweeney, Conor. „Rivoluzione sessuale.” W Dizionario su sesso, amore e fecondità, red. José Noriega, René i Isabelle Ecochard, 839-844. Siena: Cantagalli, 2019.
Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, II-IIae, tłum. Pius Bełch. Londyn: „Veritas” 1966.
Wielomski, Adam. „Rewolucja.” W Encyklopedia „białych plam”, t. XV, red. A. Winiarczyk i inni, 252-254. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2005.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Wojciech Kućko
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 33
Liczba cytowań: 0
