"Homo pandemicus" jako nowy paradygmat antropologiczny. Próba określenia przedmiotu filozofii pandemii

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/TiCz.2021.028

Słowa kluczowe

filozofia pandemii, homo pandemicus, COVID-19, Sars-CoV-2

Abstrakt

Pandemia COVID-19 dotknęła ludzkość nie tylko w aspekcie biologicznym, lecz również w aspekcie psychologicznym i duchowym. Stała się ona okazją do mądrościowej refleksji nad kondycją ludzką w czasie kryzysu. Pandemia ukształtowała w ludziach specyficzny światopogląd i zmusiła ich do określonych zachowań, które przed pandemią nie pojawiały się. W ten sposób ukształtował się nowy paradygmat antropologiczny zwany homo pandemicus.

Celem tej pracy jest zdefiniowanie podstaw dyscypliny zwanej filozofią pandemii. W pierwszej części zostały określone przedmiot, metoda i cel filozofii pandemii, w drugiej części przedstawiono trzy fenomeny ludzkie towarzyszące pandemii, związane z prawdą, wiedzą i wolnością.

Biogram autora

Krzysztof Jaworski - Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk Teologicznych

Krzysztof Jaworski, doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii, absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, adiunkt w Instytucie Nauk Teologicznych Uniwersytetu Szczecińskiego, członek Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz Polskiego Towarzystwa Logiki i Filozofii Nauki, redaktor naczelny czaspima naukowego "Colloquia Theologica Ottoniana"

Bibliografia

Alchon S. A., A Pest in the Land. New World Epidemics in a Global Perspective, New Mexico 2003.

Arystoteles, Metafizyka, tłum. M. A. Krąpiec, A. Maryniarczyk, Lublin 2017.

Centrum Badania Opinii Społecznej, Komunikat z badań „Obawy przed zarażeniem się koronawirusem i ocena działań rządu w maju”, nr 60/2021, https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/K_060_21.PDF (dostęp: 26.06.2021).

Dumar A. M., Swine Flu. What You Need to Know, Rockville 2009.

Ghani A. C. i in., Methods for Estimating the Case Fatality Ratio for a Novel, Emerging Infectious Disease, „American Journal of Epidemiology, 162 (2005), s. 479–486.

Gorynia M., Praktyczna filozofia pandemii, https://www.rp.pl/Opinie/306039934-Marian-Gorynia-Praktyczna-filozofia-pandemii.html (dostęp: 10.07.2021).

Green M. S., Swartz T., Mayshar E. i in., When i san Epidemic an Epidemic?, „The Israel Medical Association Journal” 4 (2002), s. 3–6.

Hobbes T., Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, Warszawa 1954.

Ingarden R., Spór o istnienie świata, t.1, Warszawa 1987.

Jaworski K., Moralna ocena stosowania niektórych szczepionek przeciw COVID-19 w świetle personalizmu chrześcijańskiego, „Teologia i Człowiek 53 (2021), s. 9–27. DOI: https://doi.org/10.12775/TiCz.2021.001

Judycki S., Epistemologia, t. 2, Poznań–Warszawa 2020.

Kongregacja Nauki Wiary, Nota sulla moralità dell’uso di alcuni vaccini anti-Covid-19, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_20201221_nota-vaccini-anticovid_it.html (dostęp 29.06.2021).

Król M., Filozofia polityczna, Kraków 2008.

Kumięga P., Kondycja ludzka w dobie nowoczesnych technologii. Narodziny homo-technicusa, w: M. Szymczyk, R. Grzywacz (red.), W trosce o człowieka. Paradygmaty stare i nowe, Kraków 2016, s. 275–284.

Mikołajska M., Był w epicentrum pandemii, dziś nie ma tam zarażeń. Jak stan w Australii pokonał COVID-19?, https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-na-swiecie,koronawirus--australia--jak-stan-witoria-wygral-z-covid-19-,artykul,64137542.html (dostęp: 30.06.2021).

Peters A., Philosophy and Pandemic in the Postdigital Era: Foucault, Agamben, Žižek, „Postdigital Science and Education” 2 (2020), s. 556–561.

Porta M. (red.), Dictionary of Epidemiology, Oxford 2012.

Velazquez L., The role of philosophy in the pandemic era, „Bioethicus Update” 6 (2020), s. 92–100.

Walczowska K., Tłumy turystów w Zakopanem. Polacy świętują „koniec pandemii”?, https://podroze.onet.pl/aktualnosci/zakopane-tlumy-turystow-polacy-swietuja-koniec-pandemii/wnjv4v9 (dostęp 05.07.2021).

World Health Organisation, WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 – 3 March 2020, https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---3-march-2020 (dostęp: 26.06.2021).

Teologia i Człowiek

Pobrania

Opublikowane

2021-12-28

Jak cytować

1.
JAWORSKI, Krzysztof. "Homo pandemicus" jako nowy paradygmat antropologiczny. Próba określenia przedmiotu filozofii pandemii. Teologia i Człowiek [online]. 28 grudzień 2021, T. 56, nr 4, s. 81–94. [udostępniono 25.5.2025]. DOI 10.12775/TiCz.2021.028.

Numer

Tom 56 Nr 4 (2021)

Dział

Teologia

Licencja

Prawa autorskie (c) 2021 Teologia i Człowiek

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.

  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
  • Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony

PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 789
Liczba cytowań: 0