Dimensioni teologiche dell’approccio panpsichista quantistico-informazionale sulla natura: un confronto tra la visione di Federico Faggin e la teologia cristiana
DOI:
https://doi.org/10.12775/SetF.2023.018Słowa kluczowe
Teoria quantistico-informazionale, Panpsichismo, Teologia cristiana, Scienza e religione, Scienza non riduzionistaAbstrakt
L’articolo si propone di esaminare le dimensioni teologiche dell’approccio panpsichista quantistico-informazionale sulla natura, ideato da Giacomo Mauro D’Ariano e da Federico Faggin e basato sull’interpretazione informazionale della fisica quantistica. In particolare, vengono evidenziate le somiglianze e le differenze tra l’Uno di Faggin e il Dio della teologia cristiana e tra la seity umana e l’antropologia teologica cristiana.
Bibliografia
Benedetto XVI. 2005. Deus caritas est. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Benedetto XVI. 2006. “Fede, ragione, università. Ricordi e riflessioni.” Accessed June 6, 2023. https://web.archive.org/web/20130724070033/http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/speeches/2006/september/documents/hf_ben-xvi_spe_20060912_university-regensburg_it.html.
Cantalamessa, Raniero. 1975. “Incarnazione e immutabilità di Dio. Una soluzione moderna nella patristica?” Rivista di Filosofia Neo-Scolastica 67: 631–647.
Chalmers, David. 2010. The character of consciousness. Oxford: Oxford University Press.
Chiribella, Giulio, Giacomo M. D’Ariano, and Paolo Perinotti. 2011. “Informational derivation of quantum theory.” Physical Review A 84: 012311 (39).
Cobb, John B., and David R. Griffin. 1976. Process Theology: An Introductory Exposition. Philadelphia: Westminster Press.
D’Ariano, Giacomo M. 2016. “Physics Without Physics: The Power of Information-Theoretical Principles.” International Journal of Theoretical Physics 56: 97–128.
D’Ariano, Giacomo M. 2020. “No Purification Ontology, No Quantum Paradoxes.” Foundations of Physics 50: 1921–1933.
D’Ariano, Giacomo M., and Federico Faggin. 2022. “Hard Problem and Free Will: An information-theoretical approach.” In Artificial Intelligence Versus Natural Intelligence, edited by Fabio Scardigli, 145–192. New York: Springer.
Faggin, Federico. 2019. Silicio. Dall’invenzione del microprocessore alla nuova scienza della consapevolezza. Milano: Mondadori.
Faggin, Federico. 2021. “Consciousness Comes First.” In Consciousness Unbound, edited by Edward F. Kelly and Paul Marshall, 283–322. Lanham (MD): Rowman & Littlefield.
Faggin, Federico. 2022. Irriducibile. La coscienza, la vita, i computer e la nostra natura. Milano: Mondadori.
Francesco. 2015. Laudato Si’. Enciclica sulla cura della casa comune. Milano: San Paolo.
Gamberini, Paolo. 2022a. “Ripensare il teismo trinitario.” Rassegna di Teologia 63: 81–102.
Gamberini, Paolo. 2022b. Deus duepuntozero. Ripensare la fede nel post-teismo. Verona: Gabrielli.
Gánóczy, Sándor. 1983. Schöpfungslehre. Düsseldorf: Patmos.
Giovanni Paolo II. 1986. “Catechesi del mercoledì, 15.1.1986.” Insegnamenti 9: 111–114.
Gounelle, André. 1981. Le Dynamisme créateur de Dieu. Essai sur la Théologie du Process. Parigi: Van Dieren.
Hefner, Philip. 1993. The Human Factor: Evolution, Culture and Religion. Minneapolis: Fortress Press.
Laplane, Lucie, Paolo Mantovani, Ralph Adolphs, Hasok Chang, Alberto Mantovani, Margaret McFall-Ngai, Carlo Rovelli, Elliott Sober, and Thomas Pradeu. 2019. “Why science needs philosphy.” Proceedings of the National Academy of Sciences 116: 3948–3952.
Mantovani, Fabio. 2012. “Complessità-coscienza e panpsichismo”. Accessed February 14, 2023. https://www.biosferanoosfera.it/uploads/files/3aa721cb4bbf22b65adb7a329d989a941045e34f.pdf.
Migliorini, Damiano. 2017. “Fondamenti di un teismo trinitario.” Antonianum 92: 49–83.
Moltmann, Jürgen. 1995. Das Kommen Gottes. Christliche Eschatologie. Gütersloher: Verlagshaus.
Monod, Jacques. 1970. Le hasard et la nécessité. Essai sur la philosophie naturelle de la biologie moderne. Paris: Ed. du Seuil.
Nagel, Thomas. 2012. Mind & Cosmos. Why the Materialist Neo-Darwinian Conception of Nature Is Almost Certainly False. Oxford: Oxford University Press.
Nardello, Massimo. 2018. Dio interagisce con la sua Chiesa. La fedeltà ecclesiale alla rivelazione divina alla luce della teologia del processo. Bologna: EDB.
Paolo VI. 1968. “Credo del popolo di Dio.” Acta Apostolicae Sedis 60: 433–446.
Pio XII. 1950. “Humani Generis.” Acta Apostolicae Sedis 42: 561–582.
Rahner, Karl. 2005. Corso fondamentale sulla fede. Introduzione al concetto di cristianesimo. Translated by Carlo Danna. Milano: San Paolo.
Sequeri, Pierangelo. 1977. “Analogia.” In Dizionario Teologico Interdisciplinare 1: 341–351. Casale Monferrato, Marietti.
Strumia, Alberto. 2002. “Analogia.” In Dizionario Interdisciplinare di Scienza e Fede. Roma, Città nuova – Urbaniana University Press.
Teilhard de Chardin, Pierre. 1968. Il fenomeno umano. Translated by F. Ormea. Milano: Il Saggiatore.
Teilhard de Chardin, Pierre. 2011. Il posto dell’uomo nella natura. Struttura e direzioni evolutive. Translated by A. Tassone. Milano: Jaca Book.
Teilhard de Chardin, Pierre. 2002. La scienza di fronte a Cristo. Translated by A. Tassone. Verona: Gabrielli.
Von Balthasar, Hans U. 1963. Das Ganze im Fragment. Aspekte der Geschichtstheologie. Einsiedeln: Verlag.
Whitehead, Alfred N. 1929. Process and Reality. Cambridge – New York: Cambridge University Press – Macmillan.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Giovanni Amendola
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1051
Liczba cytowań: 0