Problem cielesności pamięci w perspektywie eschatologicznej
Keywords
neuroscience, anthropology, theo-ontologyAbstract
The question of bodylines of the memory in the eschatological perspective
During last decades the cognitive sciences have progressed a lot in analysing the link between mind and body on the field of philosophy of mind. The results of the body-mind investigations influence largely also theology. The classical theological thought considers the will, the reason and the memory as faculties of the soul. However, contemporary neuroscience attempts, with some success, to discover physical (i.e. cerebral) substrates of these faculties, which impacts also philosophy of the mind.
In this perspective, mutability and fragility of human body that is, according to psychologists, the memory’s ground, as well as human identity taken in its theological understanding, determined by the memory but transcending the temporal life, require some re-analysis of the spiritual dimension of the memory (and of other spiritual faculties) and some connection between the spiritual and the bodily sphere in the perspective of relation of the man with God. Though, theology must respect the scientific solutions of the body-mind question.
In order to undertake it, the very object of theology and neuroscience has to be analysed to ascertain whether the memory examined by both sciences constitutes the same phenomenon. Then, one should analyse the philosophical assumptions of their discourses. Only these preliminary inquiries will allow to determine the philosophical area to build an integral reflexion. In turn, only this area may constitute the basis for such an anthropological-theological system that could retain its integrity vis-à-vis the discoveries of neuroscience.References
Abel, Ted, i K. Matthew Lattal. 2001. „Molecular mechanisms of memory acquisition, consolidation and retrieval.” Current opinion in neurobiology 11 (2): 180–87.
Benedykt XII. 2007. „Konstytucja «Benedictus Deus».” W Breviarium fidei: wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. Ignacy Bokwa. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha.
Bonawentura. 1984. „Obraz Boży.” W Pisma ascetyczno-mistyczne, Bonawentura, tłum. K. Żuchowski, 295–300. Warszawa: Wydawnictwo ATK.
Bremer, Józef 2010. Wprowadzenie do filozofii umysłu. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Brown, Warren S., Nancey C. Murphy, i H. Newton Malony. 1998. Whatever Happened to the Soul? Sciettific and Theological Portraits of Human Nature. Minneapolis: Fortress Press.
Bułgakow, Sergiusz 2002. Ikona i kult ikony. Zarys dogmatyczny. Tłum. H. Paprocki. Bydgoszcz: Wydawnictwo Homini.
Clément, Olivier 2010. Boski kosmos: wybrane zagadnienia z kosmologii. Tłum. P. Mikulska. Kraków: Wydawnictwo Salwator.
Dennett, Daniel C. 2015. Dźwignie wyobraźni i inne narzędzia do myślenia. Tłum. Ł. Kurek. Kraków: Copernicus Center Press.
Dzidek, Tadeusz 2013. Funkcje sztuki w teologii. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Frith, Chris 2011. Od mózgu do umysłu. Jak powstaje nasz wewnętrzny świat. Tłum. A. Binder i M. Binder. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Gay, Voloney P. 2009. „A Conversation on Neuroscience And Religion.” W Neuroscience and Religion: Brain, Mind, Self, and Soul, red. V. P. Gay, 19–36. New York: Lexington Books.
Gesché, Adolphe 2005. Człowiek. Tłum. A. Kuryś. Alfa i omega. Poznań: W drodze.
Gilson, Etienne 1965. Elementy filozofii chrześcijańskiej. Tłum. T. Górski. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Green, Joel B. 2004. What About the Soul?: Neuroscience and Christian Anthropology. Nashville: Abingdon Press.
Gulick von, Robert 2008. „Redukcja, emergencja i inne nowsze stanowiska na temat problemu umysł-ciało. Przegląd filozoficzny.” W Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje, red. M. Miłkowski i R. Poczobut, 144–90. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Gurowitz, Edward M. 1975. Molekularne podstawy. pamięci (The molecular basis of memory). Tłum. J. Siuta i A. Szewczyk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Heller, Michał 2014. Sens życia i sens wszechświata: studia z teologii współczesnej. Kraków: Copernicus Center Press.
Hohol, Mateusz 2013. Wyjaśnić umysł: struktura teorii neurokognitywnych. Kraków: Copernicus Center Press.
Jan od Krzyża. 2004a. „Droga na Górę Karmel.” W Dzieła, Jan od Krzyża, tłum. B. Smyrak, 1:109–471. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych.
―. 2004b. „Żywy płomień miłości.” W Dzieła, Jan od Krzyża, tłum. B. Smyrak, 2:277–408. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych.
Johnson, Eric L. 1998. „Whatever Happened to the Human Soul? A Brief, Christian Genealogy of a Psychological Term.” Journal of Psychology and Theology 26 (1): 16–28.
Katarzyna ze Sieny. 1987. Dialog o Bożej Opatrzności, czyli Księga Boskiej Nauki. Tłum. L. Staff. Poznań: Wydawnictwo W Drodze.
Kiwka, Mirosław 1996. „Świętego Jana od Krzyża myśli o człowieku. Z antropologii św. Jana od Krzyża.” Wrocławski Przegląd Teologiczny 4 (1): 87–99.
Kongregacja Nauki Wiary. 1979. „List do Biskupów Kościoła Katolickiego o niektórych aspektach medytacji chrześcijańskiej «Orationis formas».” W W trosce o pełnię wiary. Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary 1966–1994, red. J. Królikowski, tłum. J. Królikowski i Z. Zimowski, 337–52. Tarnów: Wydawnictwo Biblos.
Kupczak, Jarosław 2013. Teologiczna semantyka płci. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Martelet, Gustave 2000. Odnalezione życie wieczne. Tłum. M. Krzeprowska. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Miller, Patrick D. 1994. „Whatever Happened to the Soul?” Theology Today 50 (4): 507–10.
Pinker, Steven 2002. Jak działa umysł. Tłum. M. Koraszewska. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Przybylski, Łukasz 2009. „System haptyczny – jak umysł dotyka świata?” W Funkcje umysłu, red. M. Urbański i P. Przybysz, 61–82. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Ramachandran, Vilayanur S. 2012. Neuronauka o podstawach człowieczeństwa: o czym mówi mózg? Tłum. A. i M. Bienderowie i E. Józefowicz. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Ratzinger, Joseph 1970. Wprowadzenie w chrześcijaństwo. Tłum. Z. Włodkowa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
―. 2014. Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei. Tłum. J. Kobienia. JROO 10. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Ruszała, Andrzej 1999. Ze świętym Janem od Krzyża ku zjednoczeniu z Bogiem. Afektywność na drodze do zjednoczenia z Bogiem według św. Jana od Krzyża. Kraków: Wydawnictwo M.
Schweitzer, Franz-Josef 2002. „Iskierka duszy.” Red. P. Dinzelbacher. Tłum. B. Widła. Leksykon mistyki. Warszawa: Wydawnictwo Verbinum.
Searle, John R. 2010. Umysł: krótkie wprowadzenie. Tłum. J. Karłowski. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”.
Skawroń, Jerzy 2007. Noc ducha i dezintegracja pozytywna. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych.
Sobór Laterański V. 2003. „Sesja 8 (piątek 5 maja 1513): I. Potępienie wszelkich twierdzeń sprzecznych z prawdą chrześcijańskiej wiary objawionej na temat duszy ludzkiej.” W Dokumenty Soborów Powszechnych: tekst grecki, łaciński, polski, t. 4, red. A. Baron i H. Pietras, tłum. A. Baron, H. Pietras, i A. Caba, 56–61. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Sobór w Vienne. 2003. „Dekrety.” W Dokumenty Soborów Powszechnych: tekst grecki, łaciński, polski, t. 2, red. Arkadiusz Baron i Henryk Pietras, tłum. A. Baron, H. Pietras, i T. Wnętrzak, 533–637. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Strelau, Jan 2004. Psychologia: podręcznik akademicki. Psychologia ogólna. T. 2. Gdańsk: Wydawnictwo Psychologiczne.
Tomasz z Akwinu. 1998. Summa teologiczna: Traktat o człowieku I, 75–89. Tłum. S. Świeżawski. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Vetulani, Jerzy 2006. „Pamięć: Podstawy neurobiologiczne i możliwości wspomagania.” Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii 22 (1): 7–18.
Wolinski, Joseph 1999. „Od ekonomii do «teologii» (III wiek)”. W Bóg zbawienia: tradycja, reguła i Symbole wiary: ekonomia zbawienia: rozwój dogmatów trynitarnych i chrystologicznych, red. B. Sesboüé i J. Wolinski, tłum. Piotr Rak, 159–209. Kraków: Wydawnictwo M.
Woźniak, Robert J. 2014. „Materialno-biologiczny wymiar obrazu Bożego w człowieku.” Scientia et Fides 2 (2): 271–88. doi:10.12775/SetF.2014.022.
Zeki, Semir 2009. „Neurologia wieloznaczności.” W Formy aktywności umysłu: ujęcia kognitywistyczne, red. A. Klawiter, tłum. A. Gruszka, 2: 422–52. Nowe Tendencje w psychologii 14. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
CC BY ND 4.0. The Creator/Contributor is the Licensor, who grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work on the fields indicated in the License Agreement.
- The Licensor grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work/related rights item specified in § 1 within the following fields: a) recording of Work/related rights item; b) reproduction (multiplication) of Work/related rights item in print and digital technology (e-book, audiobook); c) placing the copies of the multiplied Work/related rights item on the market; d) entering the Work/related rights item to computer memory; e) distribution of the work in electronic version in the open access form on the basis of Creative Commons license (CC BY-ND 3.0) via the digital platform of the Nicolaus Copernicus University Press and file repository of the Nicolaus Copernicus University.
- Usage of the recorded Work by the Licensee within the above fields is not restricted by time, numbers or territory.
- The Licensor grants the license for the Work/related rights item to the Licensee free of charge and for an unspecified period of time.
FULL TEXT License Agreement
Stats
Number of views and downloads: 854
Number of citations: 0