Teologia w świecie nauk
DOI:
https://doi.org/10.12775/SetF.2013.005Keywords
university, theology, rationality, logos, science, religious studiesAbstract
Theology in the world of science
Although modern universities are direct successors of the great tradition of the Middle Ages they have a serious problem with theology. This discipline, which together with classical philology, has constituted the foundation and bond of all methodologically organised cognition has been marginalised because of the rapid development of natural sciences and rationalistic (positivist) paradigm in science. The rejection of the “Hymn to Logos” and its consequences have led to the crisis of university, the dissolution of existing vision of the world and moral principles rooted in the wise universum of the Creator and finally to the dejection of cognitive faculties of a human mind. In this context, the present study proposes a “logocentric” conception, persistently proclaimed by Joseph Ratzinger as the Cardinal- -Prefect and the Bishop of Rome which appears to be coherent and, most importantly, meaningful as it offers to the mankind understanding based on truth. Nevertheless, this doctrine derived from the fact of creation and incarnation of Logos-Jesus Christ seems to be rejected by modern culture which is variously prejudiced against Christianity.
References
Benedykt XVI. 2006. Błogosławieństwo Bożego Narodzenia. Medytacje. Kraków.
Benedykt XVI. 2009. „Papież nie narzuca wiary, lecz zachęca do szukania prawdy.” Ethos 85–86: 123–130.
Bronk, A. 1998. „Spór o postmodernizm.” W Idem, Zrozumieć świat współczesny, 23–74. Lublin.
Bronk, A. 1998. „Religia i nauka.” W Idem, Zrozumieć świat współczesny, 203–256. Lublin.
Brown, D. 1993. “Constructive Theology and the Academy.” Bulletin CSSR 22: 7–9.
Burtchaell, J.T. 1991. “The Decline and Fall of the Christian College.” First Things 13: 16–29.
Buttiglione, R. 2009. „Racje papieża Benedykta XVI.” Ethos 85–86: 131–151.
Cady, L.E., Brown, D. 2002. “«Introduction» to Religious Studies, Theology, and the University: Conflicting Maps, Changing Terrain.” Bulletin CSSR 31: 96–101.
Cady, L.E., Brown, D. 1993. “The Social Location of the Theologican: Intellectual, Legal and Political Considerations.” Bulletin CSSR 22: 3–6.
Cooey, P.M. 2000. “Fiddling while Rome Burns: The Place of Academic Theology in the Study of Religion.” Harvard Theological Review 1: 35–49.
Curran, Ch.E. 1990. Catholic Higher Education, Theology, and Academic Freedom. Notre Dame.
Curran, Ch.E. 1997. “The Catholic Identity of Catholic Institutions.” Theological Studies 58: 90–108.
Edmondson, E.A. 2002. “Without Comment or Controversy: The G.I. Bill and Catholic Colleges.” Church History 71: 820–847. DOI: http://dx.doi.org/10.1017/S0009640700096311
Gross, P.R., Levitt, N. (eds.), 1994. Higher Superstition: The Academic Left and Its Quarrels with Science. Baltimore, Md.
Gross, P.R., Levitt, N., Lewis, M.W. (eds.). 1996. The Flight From Science and Reason. New York.
Hesburgh, T.M. (ed.). 1994. The Challenge and Promise of a Catholic University. Notre Dame.
Himmelfarb, G. 2009. „Uniwersytet chrześcijański – apel o kontrrewolucję.” Ethos 85–86: 81–88.
Hollinger, D.A. 2001. “The «Secularization» Question and the United States in the Twentieth Century.” Church History 70: 132–143. DOI: http://dx.doi.org/10.2307/3654413.
Hollinger, D.A. 1996. Science, Jews, and Secular Culture. Princeton N.J.
Hoye, W.J. 1997. “The Religious Roots of Academic Freedom.” Theological Studies 58: 409–428.
Jan Paweł II. 2000. Fides et ratio. W Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, 847–856. Kraków.
Jan Paweł II. 2012. „Konstytucja Apostolska o uniwersytetach katolickich Ex corde Ecclesiae”, nr 29. W E. Sakowicz. Uniwersytety katolickie. Teksty, bibliografia, dokumenty, 120–151. Lublin.
Jan Paweł II. 2000. „Prawda naturalna i prawda objawiona pochodzą z tego samego źródła. Spotkanie z uczestnikami kongresu zorganizowanego przez Watykańskie Obserwatorium Astronomiczne.” W Uniwersytety w nauczaniu Jana Pawła II. T. 2: 1989–1999, 84–86 Warszawa.
Jan Paweł II. 2000. „Sprawa Galileusza lekcją dla współczesnych. Spotkanie z Papieską Akademią Nauk.” W Uniwersytety w nauczaniu Jana Pawła II. T. 2: 1989–1999, 114–123. Warszawa.
Jan Paweł II. 1996. Veritatis splendor. W Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, 704–838. Kraków.
Jan Paweł II. 2000. „Wolność badań naukowych. Spotkanie z profesorami i studentami Uniwersytetu Fryburskiego.” W Uniwersytety w nauczaniu Jana Pawła II. T. 1: 1989–1999, 332–337. Warszawa.
Jan Paweł II. 2000. „Wymiar moralny studiów i poszukiwań naukowych. Audiencja dla uczestników Międzynarodowego Kongresu Univ’80. Rzym, 1 kwietnia 1980.” W Uniwersytety w nauczaniu Jana Pawła II. T. 1: 1989–1999, 173–178. Warszawa.
Kolk, G. 2006. „Postmodernistyczna reinterpretacja wartości kulturowych i religijnych”. W Ku syntezie wiary i kultury, red. K. Wolsza, 35–70. Opole.
Krapiec, M.A. 1991. U podstaw rozumienia kultury. Lublin.
Krapiec, M.A. 1982. Człowiek, kultura, uniwersytet. Lublin.
Langan, J.P. (ed.), 1993. Catholic Universities in Church and Society: A Dialogue on ‘Ex Corde Ecclesiae’. Washington D.C.
Le Pichon, X. 1999. “Science et christianisme.” W R. Remond, Les grandes inventions du christianisme, 133–147. Paris.
Majewski, J. 2005. Wprowadzenie do teologii dogmatycznej. Warszawa.
Marcos, A., 2012. Filozofia nauki. Nowe wymiary. Toruń.
Marsden, G.M. 1990. “The Soul of the American University.” First Things 9: 34–47.
Mezei, B.M. 2009. „Kryzys uniwersytetu. O roli katolickich instytucji kształcenia wyższego.” Ethos 85–86: 29–51.
Neuhaus, R.J. 2009. „Jedenaście tez o uniwersytecie chrześcijańskim.” Ethos 85–86: 21–25.
Neuhaus, R.J. 2010. Prorok z Nowego Jorku. Warszawa.
Neuhaus, R.J. 2009. “Secularizations.” First Things 190 F: 23–28.
Newman, J.H. 1990. Idea uniwersytetu. Warszawa.
Preville, J.R. 1989. “Catholic Colleges, the Courts and the Constitution: A Tale of Two Cases.” Church History 58: 197–210. DOI: http://dx.doi.org/10.2307/3168724
Ratzinger, J. 2001. Czas przemian w Europie. Miejsce Kościoła i świata. Kraków.
Ratzinger, J. 1990. Kościół, ekumenizm, polityka. Poznań-Warszawa.
Ratzinger, J. 2002. Duch liturgii. Poznań.
Ratzinger, J. 2005. Europa Benedykta w kryzysie kultur. Częstochowa.
Ratzinger, J. 2005. Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro. Kielce.
Ratzinger, J. 2006. O sensie bycia chrześcijaninem. Kraków.
Ratzinger, J. 2001. Prawda w teologii. Kraków.
Ratzinger, J. 2006. Wprowadzenie w chrześcijaństwo. Kraków.
Roszak, P. 2014. „Nowy ateizm: czy naprawdę „nowy”? Analiza argumentów i wyzwań dla współczesnej teologii.” Teologia i Człowiek (złożone do druku na rok 2014) mps.
Rusecki, M. 2008. „Arcydzieło kultury. Uniwersytet w nauczaniu Jana Pawła II.” Studia Nauk Teologicznych PAN 3: 79–100.
Sakowicz, E. 2012. Uniwersytet katolicki. Teksty, bibliografia, dokumenty. Lublin.
Schall, J.V. 1999. „A «Catholic» university: A contradiction or a competition?” Homiletic&Pastoral Review. August-September 1999: 20–27.
Schussler, Fiorenza F. 1993. “Theology in the University.” Bulletin for the Council of Societies for the Study of Religion 22: 34–39.
Seweryniak, H. 2008. „Miejsce teologii na uniwersytecie. W odpowiedzi na zarzuty.” Studia Nauk Teologicznych PAN 3: 63–78.
Sharma, A. 1997. “On the Distinction Between Religious Studies and Theological Studies.” Bulletin CSSR 26: 50–51.
Sharpe, E.J. 1997. “The Compatibility of Theological and Religious Studies: Historical, Theoretical, and Contemporary Perspectives.” Bulletin CSSR 26: 52–60.
Sommerville C.J. 2002. “Post-secularism Marginalizes the University: A Rejoinder to Hollinger.” Church History 71: 848–864. DOI: http://dx.doi.org/10.1017/S0009640700096323
Szahaj, A. 1996. „Bać się postmodernizmu?” W Postmodernizm a fi lozofi a. Wybór tekstów, red. S. Czerniak, A. Szahaj, 7–12. Warszawa.
Verlinde, J.M. 2004. Chrześcijaństwo wiosną Europy. Warszawa.
Weigel, G. 2005. Katedra i sześcian. Europa, Stany Zjednoczone i polityka bez Boga. Warszawa.
Weigel, G. 2009. Wiara, rozum i wojna z dżihadyzmem. Wezwanie do działania. Warszawa.
Weiler, J.H.H., 2003. Chrześcijańska Europa. Konstytucyjny imperializm czy wielokulturowość? Poznań.
Wiebe, D. 1994. “On Theology and Religious Studies: A Response to Francis Schussler Fiorenza.” Bulletin CSSR 23: 3–6.
Wielgus, S. 2008. „Historyczne koncepcje i paradygmaty uniwersytetu oraz jego model na dziś i jutro.” Studia Nauk Teologicznych PAN 3: 11–22.
Wojtyła, K. 2009. „Żywotne tradycje uniwersytetu.” Ethos 85–86: 206–210.
Wolsza, K. 2006. „W kręgu nauki i wiary (II): Naukowy i religijny obraz świata.” W Ku syntezie wiary i kultury. Wykłady otwarte w Centrum Edukacyjnym im. Jana Pawła II w Gliwicach w roku akademickim 2004/2005, red. K. Wolsza, 131–156.
Opole.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
CC BY ND 4.0. The Creator/Contributor is the Licensor, who grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work on the fields indicated in the License Agreement.
- The Licensor grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work/related rights item specified in § 1 within the following fields: a) recording of Work/related rights item; b) reproduction (multiplication) of Work/related rights item in print and digital technology (e-book, audiobook); c) placing the copies of the multiplied Work/related rights item on the market; d) entering the Work/related rights item to computer memory; e) distribution of the work in electronic version in the open access form on the basis of Creative Commons license (CC BY-ND 3.0) via the digital platform of the Nicolaus Copernicus University Press and file repository of the Nicolaus Copernicus University.
- Usage of the recorded Work by the Licensee within the above fields is not restricted by time, numbers or territory.
- The Licensor grants the license for the Work/related rights item to the Licensee free of charge and for an unspecified period of time.
FULL TEXT License Agreement
Stats
Number of views and downloads: 457
Number of citations: 2
