Brandskatt przedmieść Starej Warszawy z 1655 r. – nieznane źródło do dziejów nowożytnego miasta
DOI:
https://doi.org/10.12775/SZ.2023.07Słowa kluczowe
kontrybucje, brandskatt, podatki, „potop” szwedzki, Warszawa, XVII w., Adam JarzębskiAbstrakt
Odnalezione w zasobie sztokholmskiego Riksarkivet źródło jest pierwszym znanym rejestrem tzw. brandskattu z terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Pochodzi z początku okupacji Starej Warszawy przez wojska szwedzkie (1655). W zestawieniu z innymi spisami podatkowymi i Gościńcem Adama Jarzębskiego (1643) umożliwia pogłębienie studiów nad szwedzkim systemem podatków nadzwyczajnych oraz pozwala na weryfikację położenia nieruchomości na przedmieściach nowożytnego miasta.
Bibliografia
Źródła drukowane
Jarzębski A., Gościniec abo krotkie opisanie Warszawy, oprac. i wstęp W. Tomkiewicz, Warszawa 1974
Kontrybucja szwedzka Starej Warszawy z 1656 r., w: Źródła do dziejów Warszawy. Rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510–1770, t. 1, wyd. A. Berdecka i in., Warszawa 1963, s. 81–131
Najdawniejsza taryfa okupu szwedzkiego z Warszawy w roku 1653, wyd. A. Wejnert, w: Starożytności Warszawy, ser. 2, t. 4, Warszawa 1856, s. 137–192
Opracowania
Chłapowski K., Starostowie w Wielkopolsce, na Kujawach i Mazowszu 1565–1696 (Materiały źródłowe), Warszawa 2007
Choińska-Mika J., Sejmiki mazowieckie w dobie Wazów, Warszawa 1998
Ciara S., Senatorowie i dygnitarze koronni w drugiej połowie XVII w., Wrocław 1990
Ekholm L., Kontributioner och krediter. Svensk krigsfinansiering 1630–1631, Uppsala 1970
Landberg H., Krig på kredit. Svensk rustningsfinansiering våren 1655, w: Carl X Gustaf inför polska kriget. Kungamakt och statsfinanser 1655, red. A. Stade, Kristianstad 1969, s. 45–56
Lynn J.A., Early Modern Introduction, w: Feeding Mars. Logistics in Western Warfare from the Middle Ages to the Present, red. J.A. Lynn, New York 1993, s. 105–106
Mączak A., Peregrynacje, wojaże, turystyka, wyd. 2, Warszawa 2001
Mączak A., Życie codzienne w podróżach po Europie w XVI i XVII wieku, Warszawa 1978 Putkowska J., Architektura Warszawy XVII wieku, Warszawa 1991
Putkowska J., Warszawskie rezydencje na przedmieściach i pod miastem w XVI–XVIII wieku, Warszawa 2016
Radziwonka R., Kontrybucje nakładane na warszawski organizm miejski w latach 1702–1716, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L: Artes”, 13, 2015, cz. 1, s. 117–136
Redlich F., Contributions in the Thirty Years’ War, „The Economic History Review. New Series”, 12, 1959, nr 12, s. 247–254
Wagner K., Economic Violence or the Law of War? Swedish Contributions from the Period of the Great Northern War as an Example of Extraordinary Provisions Imposed on the Residents of the Cities within the Polish-Lithuanian Commonwealth, Przegl. Hist., 112, 2020, nr 3, s. 557–569
Wagner K., Mieszczanie i podatki. Nierówności majątkowe w wybranych miastach Korony w XVII wieku, Warszawa 2020
Wagner K., „Potop” a wielka Wojna Północna w Warszawie w świetle rejestrów podatkowych – przyczynek do porównania dwóch szwedzkich okupacji, „Saeculum Christianum”, 20, 2013, s. 109–119
Wółkowski W., Pałac Adama Kazanowskiego i jego pierwotna forma w świetle badań architektonicznych, „Biuletyn Historii Sztuki”, 83, 2021, nr 3, s. 505–536
Ziarkowski D., Najstarsze polskie przewodniki jako źródła do dziejów turystyki, w: Z dziejów wychowania fizycznego, sportu i turystyki w Polsce i w Europie, red. J. Kosiewicz, E. Małolepszy, T. Drozdek-Małolepsza, Częstochowa 2016, s. 265–279
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 300
Liczba cytowań: 0
