Problem cenzury w sejmowych diariuszach drukowanych epoki stanisławowskiej na przykładzie diariusza sejmu 1776 r.
DOI:
https://doi.org/10.12775/SZ.2022.06Słowa kluczowe
sejm 1776 r., diariusze sejmu 1776 r., Adam Cieciszowski, Stanisław August, drukowane diariusze stanisławowskie, edycje diariuszyAbstrakt
W artykule przedstawiłam analizę treści drukowanego diariusza sejmu 1776 r. w zestawieniu z czterema zachowanymi diariuszami rękopiśmiennymi oraz z drukowanymi współcześnie mowami sejmowymi. Na tej podstawie wskazałam elementy podważające wiarygodność przygotowanego na polecenie Stanisława Augusta diariusza sejmu 1776 r., którego autorem był Adam Cieciszowski, sekretarz tegoż sejmu i pracownik królewskiego Gabinetu. Przedstawiłam także powody, dla których – za wiedzą króla – dokonywał on modyfikacji zmieniających wydźwięk wydarzeń sejmowych. We wnioskach podkreśliłam konieczność podjęcia prac nad edycjami wszystkich drukowanych diariuszy stanisławowskich.
Bibliografia
Źródła drukowane
Dyaryusze sejmowe z wieku XVIII, t. 1: Dyaryusz sejmu z r. 1748, wyd. W. Konopczyński, Warszawa 1911
Dyjaryjusz sejmu ordynaryjnego pod związkiem konfederacyi generalnej obojga narodow agitującego się, Warszawa 1776
Entretiens du roi Stanislas-Auguste avec Otto Magnus von Stackelberg (1776), oprac. E. Zielińska, Warszawa 2020
Stanislas Auguste, Mémoires, wyd. A. Grześkowiak-Krwawicz, D. Triaire, Paris 2012
Opracowania
Bednaruk W., Rozdwojone sejmiki lubelskie z 1776 roku, Rocz. Hum., 61, 2013, z. 2, s. 235–248
Biłek J., Spór o przysięgę wojska w r. 1775–6 (przyczynek do działalności Rady Nieustającej), w: Księga pamiątkowa ku uczczeniu dwudziestoletniej działalności naukowej prof. Marcelego Handelsmana, Warszawa 1929, s. 109–123
Butterwick-Pawlikowski R., Między polityką kulturową a kulturą polityczną – zagadka regalizmu w czasach Stanisława Augusta, w: „Skłócony naród, król niepewny, szlachta dzika”? Polska stanisławowska w świetle najnowszych badań, red. P. Ugniewski, Warszawa 2020, s. 113–132
Filipczak W., Polityczna rola Elżbiety z Branickich Sapieżyny w latach 1783–1784, w: Wielkie rody dawnej Rzeczypospolitej XVI–XIX wieku, t. 1: Sapiehowie, red. T. Ciesielski, M. Sawicki, Opole 2018, s. 203–226
Michalski J., Początki opozycyjnej działalności Franciszka Ksawerego Branickiego, w: tenże, Studia i szkice historyczne z XVIII i XIX wieku, Kraków 2020, s. 458–513
Stanek W., Konfederacja sejmowa z 1776 roku: narzędzie dworskiego zamachu stanu, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Historia”, 28, 1993, nr 259, s. 125–148
Szcząska Z., Sąd sejmowy w okresie rządów Rady Nieustającej. Proces barona Juliusa, Przegl. Hist., 62, 1971, nr 3, s. 421–436
Tomczyk G., Tadeusz Lipski kasztelan łęczycki na sejmie 1776 roku, „Rocznik Łódzki”, 38, 1988, s. 227–233
Zielińska Z., Republikanizm spod znaku buławy. Publicystyka Seweryna Rzewuskiego z lat 1788–1790, Warszawa 1988
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 201
Liczba cytowań: 0