Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Hrvatski
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

Oryginalne fragmenty kroniki Wiganda von Marburg – opis źródłoznawczy, nowa edycja i polskie tłumaczenie
  • Strona domowa
  • /
  • Oryginalne fragmenty kroniki Wiganda von Marburg – opis źródłoznawczy, nowa edycja i polskie tłumaczenie
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 59 (2021) /
  4. Materiały

Oryginalne fragmenty kroniki Wiganda von Marburg – opis źródłoznawczy, nowa edycja i polskie tłumaczenie

Autor

  • Krzysztof Kwiatkowski Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu https://orcid.org/0000-0003-1827-3122

DOI:

https://doi.org/10.12775/SZ.2021.06

Słowa kluczowe

średniowiecze, piśmiennictwo, kroniki, tłumaczenia, zakon niemiecki, Prusy, Wigand von Marburg

Abstrakt

Artykuł zawiera nową edycję oryginalnych fragmentów kroniki Wiganda von Marburg, które zachowały się do czasów współczesnych. We wstępie do edycji omówiona została jej podstawa rękopiśmienna z uwzględnieniem dotychczasowych wydań, a także przedstawione zostały zasady edytorskie. Edycja obejmuje łącznie 11 fragmentów oryginalnego rymowanego tekstu kroniki napisanej w latach 1393‒1394 w języku średnio-górno-niemieckim. Fragmenty te zachowały się jako resztki dwóch późnośredniowiecznych rękopisów oraz w XVI-wiecznym wydaniu kroniki Caspara Schütza. Do oryginalnego tekstu dołączone zostały odpowiednie fragmenty łacińskiego tłumaczenia kroniki na podstawie nowej edycji z 2017 r.

Biogram autora

Krzysztof Kwiatkowski - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Krzysztof Kwiatkowski, dr hab., prof. UMK, ur. 1982, absolwent Wydziału Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (2004), dr nauk humanistycznych w zakresie historii (2009), dr hab. nauk humanistycznych (2019). Od 2009 r. zatrudniony na Wydziale Nauk Historycznych UMK. Stypendysta m.in.: Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Deutscher Akademischer Austauschdienst, Stiftung Preußischer Kulturbesitz, Polskiej Misji Historycznej przy Uniwersytecie w Würzburgu. Kierownik i członek zespołów badawczych realizujących projekty naukowe w ramach grantów NCN i NPRH. Zainteresowania naukowe: historia militarna, historia społeczna, historia kulturowa, historia zakonu niemieckiego, historia Prus, edytorstwo źródeł historycznych.

Bibliografia

Źródła

Barack K.A., Bruchstücke aus Wigand von Marburg Reimchronik, „Germania”, 12, 1867, s. 194–205

Brüchstück einer Reimchronik des Deutsch-Ordens aus dem Anfange des 15. Jahrhunderts, „Mittheilungen aus dem Gebiete der Geschichte Liv-, Ehstund Kurland’s”, 3, 1845, s. 129–133

Die Chronik Wigands von Marburg. Originalfragmente, lateinische Uebersetzung und sonstige Ueberreste, wyd. Th. Hirsch, w: SRP, t. 2, Leipzig 1863, s. 453–662

Ein Fragment der Reimchronik Wigands von Marburg, wyd. W. Hubatsch, U. Arnold, w: SRP, t. 6, Frankfurt am Main 1968, s. 44–49

Hartknoch Ch., Altund Neues Preussen oder Preussischer Historien, Franckfurt–Leipzig 1684

Krömecke E., Ein Bruchstück eines mhd. Gedichtes, „Anzeiger für Kunde der deutschen Vorzeit”, N.F., 5, 1858, nr 10, szp. 335–336

Krömecke E., „Neue Preußische Provinzial-Blätter”, 3. Folge, 2, 1858, s. 357–358

Preußisches Urkundenbuch. Politische (allgemeine) Abteilung, t. 3, z. 2: 1342–1345, wyd. H. Koeppen, Marburg 1958

Schütz C., Historia rerum Prussicarum, Zerbst 1592

Schütz C., Historia rerum Prussicarum, [Leipzig] 1599

Thoma H., Ein neues Bruchstück aus der Reimchronik Wigands von Marburg, „Zeitschrift für deutsches Altertum und deutsche Literatur”, 74, 1937, s. 39–45

Vygandas Marburgietis, Naujoji Prūsijos kronika, tłum. R. Jasas, red. K. Gudmantas, Vilnius 1999

Wigand von Marburg, Cronica nova prutenica, oprac. S. Zonenberg, K. Kwiatkowski, Toruń 2017

Zwei Fragmente der Reimchronik Wigands von Marburg, wyd. Th. Hirsch, w: SRP, t. 4, Leipzig 1870, s. 1–8

Opracowania

Barack K.A., Bruchstücke aus Wigand von Marburg Reimchronik, „Germania”, 12, 1867, s. 194–205

Blaschka A., Konrad Gesselen, ein Mitarbeiter von Johannes Długosz. Epilog zum „Monumentum Thorunense”, „Wissenschaftliche Zeitschrift der Martin Luther Universität Halle-Wittenberg”, 10, 1961, nr 4, s. 893–895

Blaschka A., Monumentum Thorunense, „Wissenschaftliche Zeitschrift der Martin Luther Universität Halle-Wittenberg”, 7, 1957/1958, nr 4, s. 715–726

Eichenberger N., Mackert Ch., Überarbeitung und Online-Publikation der Erschließungsergebnisse aus dem DFG-Projekt zur Neukatalogisierung der ehemals Donaueschinger Handschriften in der Badischen Landesbibliothek Karlsruhe, unter Mitarbeit von Ute Obhof sowie unter Einbeziehung von Vorarbeiten von Wolfgang Runschke und Sabine Lütkemeyer [Beschreibungen via Manuscripta Mediaevalia], <http://www.manuscriptamediaevalia.de/?xdbdtdn!%22obj%2031577285%22&dmode=doc#|4> [dostęp: 22.03.2020]

Florâ B.N., Bor´ba moskovskih knâzej za smolenskie i černigovskie zemli vo vtoroj polovinie XIV v., w: Problemy istoričeskoj geografii Rossii, t. 1: Formirovanie gosudarstvennoj territorii Rossii, Moskva 1982, s. 58‒80

Franz W., Das Benedikterinnenkloster St. Marien zu Königsberg, „Altpreußische Forschungen”, 11, 1934, s. 168‒187

Golubovskij P.V., Istoriâ Smolenskoj zemli do načala XV st., Kiev´´ 1895

Golubovskij P.V., Knâža doba na Rysì: portreti elìti, Bìla Cerkva 2006

Handschriftenbeschreibung 2067, w: Handschriftencensus. Eine Bestandsaufnahme der handschriftlichen Überlieferung deutschsprachiger Texte des Mittelalters, <https://handschriftencensus.de/2067> [dostęp: 22.03.2020]

Handschriftenbeschreibung 2068, w: Handschriftencensus. Eine Bestandsaufnahme der handschriftlichen Überlieferung deutschsprachiger Texte des Mittelalters, <https://handschriftencensus.de/2068> [dostęp: 22.03.2020]

Hirsch Th., Einleitung, w: Die Chronik Wigands von Marburg. Originalfragmente, lateinische Uebersetzung und sonstige Ueberreste, wyd. Th. Hirsch, w: SRP, t. 2, Leipzig 1863, s. 429‒452

Jarzebowski M., Die Residenzen der preußischen Bischöfe bis 1525, Prussia Sacra, t. 3, Toruń 2007

Jóźwiak S., Wyprawa armii krzyżackiej z Prus do Estonii w latach 1343–1344, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 238, 2002, nr 4, s. 495–500

Jóźwiak S., Trupinda J., Krzyżackie zamki komturskie w Prusach. Topografia i układ przestrzenny na podstawie średniowiecznych źródeł pisanych, Toruń 2012

Kienhorst H., Lering en stichting op klein formaat. Middelnederlandse rijmteksten in eenkolomsboekjes van perkament, t. 2: Handschriften, Miscellanea Neerlandica, t. 32, Leuven 2005

Lackner F., współpr. A. Haidinger, Katalog der Streubestände in Wien und Niederösterreich, cz. 1: Nichtarchivalische mittelalterliche Handschriften und Fragmente in Korneuburg, Mistelbach, Retz, St. Pölten, Tulln, Waidhofen an der Thaya, Weitra, Wien, Wiener Neustadt und aus Privatbesitz. Katalogband und CD-ROM, Österreichische Akademie der Wissenschaften, Phil.-Hist. Klasse, Denkschriften, t. 272, Veröffentlichungen der Kommission für Schriftund Buchwesen des Mittelalters, seria II, t. 5, Wien 2000

Malm M., Wigand von Marburg, w: Deutsches Literatur-Lexikon. Biographisches-bibliographisches Handbuch, t. 32, wyd. 3, Berlin‒Boston 2013, szp. 341‒343

Mouchard F., La Maison de Smolensk. Une dynastie princière du Moyen Âge russe (1125‒1404), Bibliothèque russe de l’Institut d’études slaves, t. 131, Paris 2015

Paszkiewicz H., Jagiellonowie a Moskwa, t. 1: Litwa a Moskwa w XIII i XIV wieku, Warszawa 1933 (repr.: 2014)

Perlbach M., Der Übersetzer des Wigands von Marburg, „Altpreußische Monatsschrift”, 32, 1895, s. 411–424

Petrauskas R., Tolima bičiulystė: asmeniniai Vokiečių ordino pareigūnų ir Lietuvos valdovų santykiai, w: Kryžiaus karų epocha Baltijos regionu tautų istorinėje sąmonėje. Mokslinių straipsnių rinkinys, red. R.R. Trimonienė, R. Jurgaitis, Saulės 2007, s. 206–221

Schneider K., Die deutschen Handschriften der Bayerischen Staatsbibliothek München. Die mittelalterlichen Fragmente Cgm 5249–5250, Catalogus codicum manu scriptorum Bibliothecae Monacensis, t. 5, cz. 8, Wiesbaden 2005

Sumowski M., Duchowni diecezjalni w średniowiecznym Toruniu. Studium prozopograficzne, Toruń 2012

Tęgowski J., Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Poznań–Wrocław 1999

Thoma H., Ein neues Bruchstück aus der Reimchronik Wigands von Marburg, „Zeitschrift für deutsches Altertum und deutsche Literatur”, 74, 1937, s. 39–45

Trimonienė R., Vygando Marburgiečio kronika. Įvadas, w: Vygandas Marburgietis, Naujoji Prūsijos kronika, tłum. R. Jasas, red. K. Gudmantas, Vilnius 1999, s. 5–45

Voigt J., Geschichte Preussens von den ältesten Zeiten bis zum Untergange der Herrschaft des Deutschen Ordens, t. 5: Die Zeit vom Hochmeister Ludolf König von Weizau 1342 bis zum Tode des Hochmeisters Konrad von Wallenrod 1393, Königsberg 1832

Vojtovič L., Knâzìvs´kì dinastìï Shìdnoï Êvropi (kìnec´ IX ‒ počatok XVI st.): sklad, syspìl´na i polìtična rol´, L´vìv 2000

Vollmann-Profe G., Wigand von Marburg, w: Die deutsche Literatur des Mittelalters. Verfasserlexikon, t. 11: Nachträge und Korrekturen, red. B. Wachinger, G. Keil, K. Ruh, W. Schröder, F.J. Worstbrock, wyd. 2, Berlin–New York 2004, szp. 1658‒1662

Wenta J., Studien über die Ordensgeschichtsschreibung am Beispiel Preußens, Subsidia Historiographica, t. 2, Toruń 2000

Witthöft H., Metrologische Überlegungen zur Kulmer Handfeste 1233/51, w: Beiträge zur geschichte des Deutschen Ordens, t. 2, wyd. U. Arnold, Quellen und Studien zur Geschichte des Deutschen Ordens, t. 49; Veröffentlichungen der Internationalen Historischen Kommission zur Erforschung des Deutschen Ordens, t. 5, Marburg 1993, s. 68‒86

Wolff L., Wigand von Marburg, w: Die Deutsche Literatur des Mittelalters. Verfasserlexikon, t. 4, red. K. Langosch, Berlin 1953, szp. 964‒968

Zajączkowski S., Polska a Zakon Krzyżacki w ostatnich latach Władysława Łokietka, Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie, Dział 2, t. 6, z. 2, Lwów 1929

Zonenberg S., Kronika Wiganda z Marburga, Bydgoszcz 1994

Zonenberg S., Wstęp źródłoznawczy i historyczny, w: Wigand von Marburg, Cronica nova prutenica, oprac. S. Zonenberg, K. Kwiatkowski, Toruń 2017, s. 13–44

Strony internetowe

Mittelalterliche Handschriften in Österreich, <https://manuscripta.at/hs_detail.php?ID=1667> [dostęp: 22.03.2020]

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2021-12-01

Jak cytować

1.
KWIATKOWSKI, Krzysztof. Oryginalne fragmenty kroniki Wiganda von Marburg – opis źródłoznawczy, nowa edycja i polskie tłumaczenie. Studia Źródłoznawcze. Commentationes [online]. 1 grudzień 2021, T. 59, nr 1, s. 107–143. [udostępniono 7.2.2023]. DOI 10.12775/SZ.2021.06.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 59 (2021)

Dział

Materiały

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 227
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Newsletter
Wypisz się

Język / Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

średniowiecze, piśmiennictwo, kroniki, tłumaczenia, zakon niemiecki, Prusy, Wigand von Marburg
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa