Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Recenzenci, proces recenzyjny, zasady etyki
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Studia Iuridica Toruniensia

Okupacyjny nadburmistrz i sędziowie Sądu Specjalnego w Toruniu (czyli o paradoksach historyczno-prawnych)
  • Strona domowa
  • /
  • Okupacyjny nadburmistrz i sędziowie Sądu Specjalnego w Toruniu (czyli o paradoksach historyczno-prawnych)
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 27 (2020): Tom XXVII /
  4. Artykuły

Okupacyjny nadburmistrz i sędziowie Sądu Specjalnego w Toruniu (czyli o paradoksach historyczno-prawnych)

Autor

  • Witold Kulesza Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0003-2593-6801

DOI:

https://doi.org/10.12775/SIT.2020.025

Słowa kluczowe

Toruń, II wojna światowa, niemiecki Sąd Specjalny (Sondergericht) w Toruniu, kara śmierci, zbrodnia sądowa, denazyfikacja

Abstrakt

Okupacyjny nadburmistrz Torunia otrzymał swoje stanowisko za zorganizowanie spalenia synagogi i domu jej dozorcy w Furth, w „noc kryształową” (9/10.11.1938 r.). Skazujący Polaków na karę śmierci sędziowie Sądu Specjalnego w Toruniu, wykazywali się większym okrucieństwem od urzędników Ministerstwa Sprawiedliwości w Berlinie. Sędziowie tego sądu skazali na karę śmierci Polkę, której niemiecki żołnierz podarował damski żakiet. Polka nie wiedziała, że ubranie to zostało wcześniej skradzione spośród rzeczy przeznaczonych do wysyłki na  front wschodni. Pomimo to sędziowie sądu specjalnego uznali ją za winną umyślnej zbrodni. W Ministerstwie Sprawiedliwości w Berlinie zamieniono karę śmieci na 10 lat obozu karnego, którego Polka nie miała szansy przeżyć. Sędziowie III Rzeszy nie ponieśli odpowiedzialności karnej w Niemczech Zachodnich. Tłumaczyli się, że wydając wyroki śmierci stosowali obowiązujące wówczas prawo.

Bibliografia

Beinarowitz R., Anmerkung, „Neue Justiz“ 1982, nr 1.

Braunbuch. Kriegs- und Naziverbrechen in Der Bundesrepublik. Staat. Wirtschaft. Verwaltung. Armee. Justiz. Wissenschaft, red. Nationalrat der Nationalen Front des Demokratischen Deutschland. Dokumentationszentrum der Staatlichen Archivverwaltung der DDR, Berlin 1965.

Dalcke A., Strafrecht und Strafverfahren, Berlin–Munchen 1940.

Frank N., Bruder Norman!: „Mein Vater war ein Naziverbrecher, aber ich liebe ihn“, Bonn 2013.

Frank N., Der Vater. Eine Abrechnung, Munchen 1991.

Frank N., Dunkle Seele, Feiges Maul. Wie skandalos und komisch sich die Deutschen beim Entnazifizieren reinwaschen, Bonn 2017.

Frank N., Meine Deutsche Mutter, Munchen 2005.

Frei N., Vergangenheitspolitik. Die Anfange der Bundesrepublik und die NS-Vergangenheit, Munchen 1996.

Friedrich J., Freispruch fur die Nazi-Justiz. Die Urteile gegen NS-Richter seit 1948. Eine Dokumentation, Berlin 1998.

Gortemaker M., In eigener Sache. Das BMJ und Seine Beitrage zur Aufarbeitung der NS-Vergangenheit, w: Die Rosenburg. Das Bundesministerium der Justiz und die NS-Vergangenheit – eine Bestandsaufnahme, red.

M. Gortemaker, Ch. Safferling, Bonn 2013.

Gortemaker M., Safferling Ch., Die Akte Rosenburg. Das Bundesministerium der Justiz und die NS-Zeit, Munchen 2016.

Herbert U., Justiz und NS-Vergangenheit in der Bundesrepublik 1945–1950, w: Die Rosenburg. Das Bundesministerium der Justiz und die NS-Vergangenheit– eine Bestandsaufnahme, red. M. Gortemaker, Ch. Safferling, Bonn 2013.

Kulesza W., Crimen laesae iustitiae. Odpowiedzialność karna sędziów i prokuratorów za zbrodnie sądowe według prawa norymberskiego, niemieckiego, austriackiego i polskiego, Łódź 2013.

Kulesza W., Demonstracja. Blokada. Strajk. Granice wolności zgromadzeń i strajku w polskim prawie karnym na tle prawa niemieckiego, Łódź 1991.

Kulesza W., Noc kryształowa w Rzeszy („Reichskristallnacht”) 9/10 listopada 1938 r. w świetle postępowań denazyfikacyjnych (w druku).

Kulesza W., Polacy wpisani na volkslistę a obowiązek służby w Wehrmachcie w świetle wyroków Sądu Specjalnego w Toruniu, „Studia Iuridica Toruniensia” 2018, t. XXIII.

Kulesza W., Sąd Specjalny (Sondergericht) w Łodzi, w: Gmach i jego tajemnice. Sąd Okręgowy w Łodzi. 1917–2017, Łódź 2017.

Kulesza W., Sędziowskie naginanie prawa w świetle niemieckiego prawa karnego, w: Artes Serviunt Vitae Sapientia Imperat. Proces karny sensu largo. Rzeczywistość i wyzwania. Księga jubileuszowa Profesora Tomasza Grzegorczyka z okazji 70. urodzin, red. J. Kasiński, A. Małolepszy, P. Misztal, R. Olszewski, K. Rydz-Sybilak, D. Świecki, Warszawa–Łódź 2019.

Lemiesz W., Paragraf i zbrodnia, Warszawa 1963.

Muller I., Furchtbare Juristen. Die unbewaltigte Vergangenheit unserer Justiz, Munchen 1989.

Patzold K., Reichskristallnacht, w: Enzyklopadie des Nationalsozialismus, red. W. Benz, H. Graml, H. Weiβ, Munchen 1998.

Pospieszalski K. M., Hitlerowskie „prawo” okupacyjne w Polsce, Poznań 1952.

Rosenburg – Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości Niemiec w cieniu narodowosocjalistycznej przeszłości, tłum. M. Bainczyk, Berlin 2019.

Ruthers B., Die Gesetzgebung – Vom „Dritten Reich“ zur Bundesrepublik Deutschland. Vierzehn Hypothesen, w: Die Rosenburg. Das Bundesministerium der Justiz und die NS-Vergangenheit – eine Bestandsaufnahme,

red. M. Gortemaker, Ch. Safferling, Bonn 2013.

Schenk D., Albert Forster, gdański namiestnik Hitlera, Gdańsk 2002.

Schenk D., Hans Frank. Biografia generalnego gubernatora, Kraków 2009.

Schenk D., Hans Frank: Hitlers Kronjurist und Generalgouverneur, Frankfurt am Main 2006.

Schenk D., Hitlers Mann in Danzig. Gauleiter Forster und die NS-Verbrechen in Danzig-Westpreuβen, Bonn 2000.

Schenk D., Poczta Polska w Gdańsku. Dzieje pewnego niemieckiego zabójstwa sądowego, Gdańsk 1999.

Steiniger P.A., Zur Strafbarkeit faschistischer Menschlichkeitsverbrecher, „Neue Justiz“ 1961, nr 9.

Waszczyński J., Z działalności hitlerowskiego Sądu Specjalnego w Łodzi (1939–1945), „Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce” 1972, t. XXIV.

Studia Iuridica Toruniensia

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2021-07-18

Jak cytować

1.
KULESZA, Witold. Okupacyjny nadburmistrz i sędziowie Sądu Specjalnego w Toruniu (czyli o paradoksach historyczno-prawnych). Studia Iuridica Toruniensia [online]. 18 lipiec 2021, T. 27, s. 135–162. [udostępniono 22.3.2023]. DOI 10.12775/SIT.2020.025.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 27 (2020): Tom XXVII

Dział

Artykuły

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 245
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Toruń, II wojna światowa, niemiecki Sąd Specjalny (Sondergericht) w Toruniu, kara śmierci, zbrodnia sądowa, denazyfikacja
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa