Is the noble Republic had a constitution? A contribution to the debate on the use of the findings of science in constitutional law to research the history of the body
DOI:
https://doi.org/10.12775/SIT.2014.006Keywords
feudal times, Polish-Lithuanian Commonwealth, modern constitutionalism, Basic Law (constitution)Abstract
The aim of the article is to answer a question: is it possible to use a term „constitution” for the reality of feudal times? Thesis of the article is based on an analysis of the political system of Polish-Lithuanian Commonwealth. The author presents views of the researchers, who are on the opinion that some of old-polish legal acts may be considered as constitutions, starting from the Henrician Articles from 1573. He tries to check those theories, and asses them critically in the light of requirements, which should be fulfilled by a Basic Law.
References
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego, t. 1, cz. 1, wyd. W. Dworzaczek, Poznań 1957.
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Radziwiłłów, dz. II -62, s. 33–34 [149–150].
Banaszak B., Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Warszawa 2012.
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2008.
Biblioteka Zakładu im. Ossolińskich, sygn. 652/I, k. 263–281.
Dyskurs o eksorbitancyjach, w: Pisma polityczne z czasów panowania Jana Kazimierza Wazy 1648–1668 r., t. 3, Wrocław–Warszawa 1991.
Grodziski S., Sejm dawnej Rzeczypospolitej jako najwyższy organ ustawodawczy. Konstytucje sejmowe – pojęcie i próba systematyki, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1983, z. 1.
Historia państwa i prawa polski, red. J. Bardach, t. 1 i 2, Warszawa 1971.
Jezierski F.S., O Bezkrólewiach w Polszcze y wybieraniu królów. Po skończoney linii Jagiellońskiey Męskiey na osobie Zygmunta Augusta, aż do Naszych czasów, Warszawa 1790.
Kallas M., Historia ustroju Polski, Warszawa 2005.
Konopczyński W., Konwokacje, w: Studia historyczne ku czci Stanisława Kutrzeby, Kraków 1938.
Kucharski T., Instytucja egzorbitancji w systemie prawno-ustrojowym Rzeczypospolitej Obojga Narodów, [w druku].
Kucharski T., Konstytucje „egzorbitancyjne” w Rzeczypospolitej w latach 1607–1648. Zarys problematyki, „Czasopismo Prawno-Historyczne”
, z. 2.
Kucharski T., Modyfikacja charakteru prawnego paktów konwentów po roku 1632, w: Ex contractu, ex delicto, z dziejow prawa zobowiązań, red. M. Mikuła, K. Stolarski, Kraków 2012.
Lengnich G., Prawo pospolite Królestwa Polskiego, tłum. M. Moszczeński, t. 1, Kraków 1761.
Leśnodorski B., Dzieło Sejmu Czteroletniego 1788–1792: studium historyczno-prawne, Warszawa 1951.
Lewandowska-Malec I., Demokracje polskie. Tradycja – współczesność – oczekiwania, Kraków 2013.
Łaszewski R., Salmonowicz S., Historia ustroju Polski, Toruń 2001.
Maciejewski M., Historia ustroju i prawa sądowego Polski, Warszawa 2011.
Makiłła D., Artykuły henrykowskie (1573–1576). Geneza – Obowiązywanie – Stosowanie. Studium historyczno-prawne, Warszawa 2012.
Makiłła D., Historia prawa w Polsce, Warszawa 2008.
Matuszewski J., Czy podręcznik powinien być słuszny czy raczej dobry? W związku z pracą Mariana Kallasa „Historia ustroju Polski”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2007, t. 58, z. 1.
Minda M., Źrodła i geneza prawa elekcyjnego w początkach Rzeczypospolitej Obojga Narodów – pisemna wersja referatu wygłoszonego na konferencji
naukowej „Wolna elekcja w dawnej Rzeczypospolitej – procedura, przebieg, publicystyka” (materiał udostępniony dzięki uprzejmości organizatorów konferencji).
Naworski Z., Status Prus Królewskich w Rzeczypospolitej Obojga Narodów – ewenement czy reguła, w: Rzeczpospolita państwem wielu narodowości
i wyznań XVI–XVIII wiek, red. T. Ciesielski, A. Filipczak-Kocur, Warszawa–Opole 2008.
Ochmann-Staniszewska S., Staniszewski Z., Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy, t. 1, Wrocław 2000.
Opaliński E., Kultura parlamentarna w Rzeczypospolitej XVII wieku, w: Między konstytucją Nihil Novi a ustawodawstwem nowoczesnych demokracji. Parlamentaryzm polski w XVI–XX w. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej odbytej w Radomiu w dniach 12–13 października 2005 r., red. H. Gmiterek, S. Piątkowski i J. Wrona, Radom 2005.
Sobociński W., O ustawie konstytucyjnej Państwa Polskiego z roku 1573 r., „Czasopismo Prawno Historyczne” 1948, t. 1.
Sobociński W., Pakta konwenta, Kraków 1939.
Stanek W., Konfederacje generalne koronne w XVIII wieku, Toruń 1991.
Szcząska Z., Między konstytucjonalizmem stanowym a nowożytnym. Ustawa Rządowa na tle współczesnych ustaw zasadniczych, w: Ku reformie państwa i odrodzeniu moralnemu człowieka. Zbiór rozpraw poświęconych dwusetnej rocznicy ustanowienia Konstytucji 3 maja 1791 roku, red. P. Żbikowski, Rzeszów 1992.
Święcicka P., Uwagi o metodzie badań historycznoprawnych. W związku z rozprawą Jerzego Kolarzowskiego, „Idea praw jednostki w pismach Braci Polskich. U narodzin nowożytnej koncepcji praw człowieka”, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009, ss. 241, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2012, t. 64, z. 1.
Tarnowska A., Koncepcja nowoczesnego konstytucjonalizmu w historii prawa, „Studia Iuridica Toruniensia” 2009, t. 5, s. 62–78,http://dx.doi.
org/10.12775/SIT.2009.004.
Uruszczak W., Historia państwa i prawa polskiego, t. 1: 966–1795, Warszawa 2013.
Uruszczak W., Zasady ustrojowe Rzeczypospolitej Obojga Narodów, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2008, z. 2.
Volumina Legum, t. 2–9, wyd. J. O hryzko, Petersburg 1859–60.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 1373
Number of citations: 0
