Parytet płci w ujęciu prawnoporównawczym
DOI:
https://doi.org/10.12775/SIT.2011.015Keywords
gender parity, quota systems, constitutional parities, parities inside political parties, unconstitutionality of parities, equality before the law, equality of rights between men and women, freedom of politicalAbstract
The purpose of this article is to present one of the legal method of so-called “compensatory privilage”, known as parity of gender, which is used to increase the number of women in representative organs elected by people. Firstly, there are analised from the theoretical perspective diff erent methods of quota systems which are used in legal systems all over the world, especially election quotas, such as parities in purely sense, quotas, “zipping”, “twinning” and all-women shortlists (AWS). Secondly, the issue of parities is described in connection with the law of the European Union and the international law, with the general conclusion that both legal systems allow countries to introduce parity regulations to their legal systems but any of them requires to do so. Detailed discusion of quota regulations existing in legal systems in France, Spain, Belgium, Portugal and Italy suggests the thesis that success of quota regulations depends on few elements such as existing of legal rule which guaratees not only appropriate percent of positions on electoral lists for women but also guarantees relatively high positions for them on that lists. Furthermore, the issue of sanctions taken when political parties break quota rules is of a great importance. Last but not least, the article is presented the problem of uncontitutionality of the election quotas in Poland. Especially many members of the polish constitutional law doctrine claim that quotas are contradictory to such constitutional principles as the principle of equality before the law for all citizens, the principle of equality of rights between men and women, the princile of free elections and the freedom of political parties.
References
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskie. Komentarz, Warszawa 2009.
Chmaj M., Parytet płci w kodeksie wyborczym, [w:] Kodeks wyborczy: wstępna ocena, red. K. Skotnicki, Warszawa 2011.
Garlicki L., Uwaga 10 do art. 33, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Komentarz, t. III, red. L. Garlicki, Warszawa 2003.
Haumer V., Problem parytetu płci na listach kandydatów do parlamentu Austrii, Przegląd Sejmowy 2011, nr 1 (102).
Karp J., Hiszpania, [w:] Ustrój Unii Europejskiej i ustroje państw członkowskich, red. P. Sarnecki, Warszawa 2007.
Kryszeń G., Kształtowanie reprezentacji parlamentarnej kobiet w świetle standardów wyborów demokratycznych, [w:] Zagadnienia prawa parlamentarnego, Materiały z XLVIII Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego, Serock, 1–3 czerwca 2006 r., red. M. Granat, Warszawa 2007.
Kryszeń G., Standardy prawne wolnych wyborów parlamentarnych, Białystok 2007.
Łukasz D., Parytet płci w regulacjach wybranych państw UE, „Analizy”, Biuro Analiz Sejmowych, 17.02.2010 r., nr 6 (31).
Michalak B., Parytet wyborczy, [w:] Leksykon prawa wyborczego i systemów wyborczych, red. B. Michalak, A. Sokala, Warszawa 2010.
Norris P., Electoral Engineering: Voting Rules and Political Behaviour, Cambridge 2004.
Olivetti M., Kwoty wyborcze we włoskim systemie prawnym, Przegląd Sejmowy 2011, nr 1 (102).
Rakowska A., K. Skotnicki K., Zmiany w prawie wyborczym wprowadzone przez Kodeks wyborczy, Przegląd Sejmowy 2011, nr 4 (105).
Sarnecki P., Idee przewodnie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Przegląd Sejmowy 1997, nr 5 (22).
Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2008.
Siemieńska R., Mechanizmy zwiększania reprezentacji kobiet w parlamencie – z perspektywy doświadczeń polskich wyborów w 2001 roku, [w:] Płeć, wybory, władza, red. R. Siemieńska, Warszawa 2005.
Siemieńska R., Nie mogą, nie chcą czy nie potrafi ą? O postawach i uczestnictwie politycznym kobiet w Polsce, Warszawa 2000.
Skotnicki K., Opinia w sprawie wprowadzenia parytetu płci na listach wyborczych, Przegląd Sejmowy 2010, nr 3 (98).
Skotnicki K., Zasada powszechności w prawie wyborczym. Zagadnienia teorii i praktyki, Łódź 2000.
Skrzydło W., Prawo wyborcze do parlamentu Republiki Francuskiej, [w:] Prawo wyborcze do parlamentu w wybranych państwach europejskich, red. S. Grabowska, K. Składowski, Kraków 2006.
Szmyt A., Opinia w sprawie wprowadzenia parytetu płci na listach wyborczych, Przegląd Sejmowy 2010, nr 3 (98).
Uziębło P., Parytety płci i kwoty na listach wyborczych – za i przeciw, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2010, nr 1.
Wieruszewski R., K. Sękowska-Kozłowska K., Opinia w sprawie wprowadzenia parytetu płci na listach wyborczych, Przegląd Sejmowy 2010, nr 3 (98).
Żukowski A., Partycypacja wyborcza kobiet – wyzwania i dylematy, Toruń 2011.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 1496
Number of citations: 0