Komu przysługuje uprawnienie do odwołania lub zmiany zastrzeżenia co do obowiązku świadczenia na rzecz osoby trzeciej? – argumenty historyczne
DOI:
https://doi.org/10.12775/SIT.2024.031Słowa kluczowe
umowa na rzecz osoby trzeciej, odwołanie lub zmiana zastrzeżenia, obowiązek świadczenia na rzecz osoby trzeciejAbstrakt
W niniejszym artykule poszukuję argumentów historycznych dotyczących kontrowersyjnego współcześnie problemu, komu przysługuje uprawnienie do odwołania lub zmiany zastrzeżenia co do obowiązku świadczenia na rzecz osoby trzeciej. Problem ten podejmuję w odniesieniu do każdej z epok historycznych rozwoju prawa, począwszy od prawa rzymskiego aż do regulacji zawartej w kodeksie zobowiązań, wykazując zróżnicowanie poglądów. Doświadczenie historyczne uczy, że odwołanie lub zmiana zastrzeżenia powinny być w ogóle dopuszczalne, a kwestia, komu przysługuje to uprawnienie, powinna być uregulowana w samej umowie stron, z kolei w braku tej regulacji należy przyjąć, że uprawniony jest wierzyciel bez potrzeby zgody dłużnika.
Bibliografia
Alexandri Tartagni Imolensis, Commentaria in I. & II.Digesti novi partem, Venetiis 1595.
Ankum H., Die Verträge zugunsten Dritter bei Romanisten und Kanonisten, w: Sein und Werden in Recht. Festgabe für U. v. Lübtow zum 70. Geburtstag, Berlin 1970.
Bednarek M., w: System Prawa Prywatnego, t. 5: Prawo zobowiązań – część ogólna, Warszawa 2013.
Beseler G., System des gemeinen deutschen Privatrecht, Bd. 2, Leipzig 1853.
Bieranowski A., Kodeks cywilny. Komentarz, red. J. Ciszewski, Lex 2019.
Bojarski W., Dajczak W., Sokala A., Verba iuris. Reguły i kazusy prawa rzymskiego, Toruń 2007.
Bonet J.A.A., Estipulaciones a favor de tercero en los glosadores y en las partidas, „Anuario de Historia del Derecho Español”, Madrid 1964.
Dernburg H., Pandekten, Bd. 2: Obligationenrecht, Berlin 1889.
Domański L., Instytucje Kodeksu zobowiązań. Komentarz teoretyczno-praktyczny. Część ogólna, Warszawa 1936.
Didaci Covarruvias y Leyla, Variarum ex iure pontificio regio et caesareo resolutionum, w: Opera omnia, Antverpiae 1638.
Dondorp H., The seventeenth and eighteenth centuries, w: Contract for a third-party beneficiary. A historical and comparative account, red. J. Hallebeek, H. Dondorp, Leiden–Boston 2008.
Dondorp H., Hallebeek J., Grotius’ Doctrine on “adquisitio obligationis per alterum” and its Roots in the Legal Past of Europe, w: Panta rei. Studi dedicati a Manlio Bellomo, red. O. Condorelli, Roma 2004.
Fachinenus A., Controversiarum iuris libri decem, Coloniae Agrippinae 1604.
Gareis C., Die Verträge zu Gunsten Dritter. Historich und dogmatisch dargestellt, Würzburg 1873.
Gliniecki B., Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, Lex 2024.
Hallebeek J., Contracts for a third-party beneficiary: a brief sketch from the corpus iuris to present-day civil law, „Fundamina” 2007, nr 13.
Hallebeek J., Medieval legal scholarship, w: Contract for a third-party beneficiary. A historical and comparative account, red. J. Hallebeek, H. Dondorp, Leiden–Boston 2008.
Hallebeek J., Roman law, w: Contract for a third-party beneficiary. A historical and comparative account, red. J. Hallebeek, H. Dondorp, Leiden–Boston 2008.
Karaszewski G., Kodeks cywilny. Komentarz, red. P. Nazaruk, Lex 2024.
Koch A., Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, red. M. Gutowski, Legalis 2024.
Korzonek J., Rosenblüth I., Kodeks zobowiązań. Komentarz, Kraków 1936.
Kubas A, Umowa na rzecz osoby trzeciej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace prawnicze” 1976, z. 78.
Kunicki A., Umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej, Toruń 1960.
Longchamps de Bérier R., Uzasadnienie projektu kodeksu zobowiązań z uwzględnieniem ostatecznego tekstu kodeksu: art. 1–167, Warszawa 1934.
Longchamps de Bérier R., Zobowiązania, Lwów 1934.
Machnikowski P., Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, Legalis 2024.
Morek R., Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2024.
Moser D., Die Offenkundigkeit der Stellvertretung, Tübingen 2010.
Namitkiewicz J., Kodeks zobowiązań. Komentarz dla praktyki, t. 1, Łódź 1949.
Pauli Castrensis Secunda super Digesto Novo, Lugduni 1527.
Peiper L., Kodeks zobowiązań, Kraków 1934.
Pilloni S., La posizione del terzo nel diritto delle obbligazioni, publikacja elektroniczna dostępna pod adresem: https://iris.unipa.it/retrieve/handle/10447/109068/153805/La posizione del terzo nel diritto delle obbligazioni. Tesi di Dottorato Dott.ssa Sara Pilloni.pdf.
Pothier R.J., Traité des Obligations, t. 1, Paris 1761.
Richart J.L., El contracto a favor de tercero, Alicante 2001.
Salamonowicz M., w: Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Legalis 2023.
Schlösser B., Die Bedeutung der praepositio für den Handelsverkehr im antiken Rom, Berlin 2008.
Sobczyk M., Zasada alteri stipulari nemo potest w prawie rzymskim, „Z Dziejów Prawa” 2019, t. 12.
Sondel J., Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 1997.
Staudingers v. J., Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, München–Berlin 1910.
Strugała R., Kodeks cywilny. Komentarz, red. P. Machnikowski, Legalis 2024.
Unger J., Verträge zugunsten Dritter, Jena 1869.
Vogenauer S., w: Historisch-kritischer Kommentar zum BGB, red. M. Schmoeckel, J. Rückert, R. Zimmermann, Bd. 2: Schuldrecht: Allgemeiner Teil, 2. Teilband §§ 305–432, Mohr Siebeck 2007.
Wesenberg G., Verträge zugunsten Dritten. Rechtsgeschichtliches und Rechtsvergleichendes, Weimar 1949.
Windscheid B., Lehrbuch des Pandektenrechts, t. 2, Frankfurt am Main 1887.
Zimmermann R., The Law of Obligations. Roman Foundations of the Civilian Tradition, Cape Town–Wetton–Johannesburg 1990.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Marek Sobczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 118
Liczba cytowań: 0
