Soviet Criminal Law in 1917–1922
DOI:
https://doi.org/10.12775/SIT.2024.024Keywords
Bolshevik law, criminal law, terror, DzerzhinskyAbstract
Lenin believed that after the proletarian revolution, the state and the law would disappear. In the interim, there would be a dictatorship of the proletariat. With two decrees (No. 1 and No. 3 ‘On the Court’) of 1917 and 1918, the Bolshevik authorities proclaimed that all previous law had ceased to exist. They proceeded to create a new law. The new law in the Bolshevik state was to be completely different from that in the bourgeois states. This applied to constitutional law as well as civil law, criminal law and all other branches of law.
The author deals with criminal law, as this played a special role during the post-revolutionary civil war period (1917–1921/22). The Bolsheviks introduced a reign of terror from the beginning. Officially, terror was initiated by the decree of 5 September 1918 ‘On Red Terror’. The institution implementing the terror was the Security Service, already established in December 1917, at the head of which Lenin placed a Bolshevik of Polish origin, Felix Dzerzhinsky.
References
Albright M. (współpraca B. Woodward), Faszyzm: ostrzeżenie, przeł.K. Mironowicz, Warszawa 2018.
Arendt H., Korzenie totalitaryzmu, t. 2, przeł. D. Grinberg i M. Szawiel, Warszawa 2008.
Baszkiewicz J., Władza, Wrocław 1999.
Besançon A., Święta Ruś, przeł. Ł. Maślanka, Warszawa 2012.
Bierdiajew M., Źródła i sens komunizmu rosyjskiego, przeł. H. Paprocki, Kęty 2005.
Bolecki W., „Mój Bildungsroman” (Rozmowa o „Innym świecie”), w: G. Herling-Grudziński, Inny świat. Zapiski sowieckie, Kraków 2000.
Conquest R., Uwagi o spustoszonym stuleciu, przeł. T. Biedroń, Poznań 2002.
Dzierżyński F., Pisma wybrane, Warszawa 1951.
Filar M., W służbie utopii. 73 lata radzieckiego prawa karnego, Toruń 1992.
Friedrich C.J., Brzeziński Z.K., Dyktatura totalitarna i autokracja, wyd. 2 popr. przez C.J. Friedricha, przeł. H. Jankowska, Warszawa 2021.
Heller M., Niekricz A., Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego, t. 1, przeł. A. Mietkowski, Wrocław 1989.
Historia Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików). Krótki kurs, Warszawa 1948.
Kodeks karny republik sowieckich, przeł. R. Lemkin i in., Warszawa 1926.
Kołakowski L., Główne nurty marksizmu. Powstanie, rozwój, rozkład, Londyn 1988.
Laskowska K., Przestępczość w Rosji z perspektywy kryminologii i prawa karnego, Białystok 2016.
Lemkin R., Ustawodawstwo karne Rosji Sowieckiej. Kodeks karny. Procedura karna, w: [odbitka z:] Encyklopedia podręczna prawa karnego, t. 25, Warszawa 1938.
Lenin W., Co robić? Palące zagadnienia naszego ruchu, w: W. Lenin, Dzieła wybrane, t. 1 [bez tłumacza], Warszawa 1949.
Lenin W., Dzieła wszystkie, t. 35, 40, Warszawa 1988.
Lenin W., O zadaniach proletariatu w obecnej rewolucji [Tezy kwietniowe; 7 kwietnia 1917], w: W. Lenin, Dzieła wybrane, t. 2, Warszawa 1978.
Lenin W., Państwo i rewolucja, w: W. Lenin, Dzieła wszystkie, t. 33, Warszawa 1987.
Lenin W., Rewolucja u bram. Pisma wybrane z roku 1917, wybrał, wprowadzeniem oraz posłowiem opatrzył S. Žižek, przedmowa S. Sierakowski, przeł. J. Kutyła. Kraków 2006.
Lewickyj B., Terror i rewolucja, przeł. A. Palicki, Wrocław 1990.
Lityński A., GUŁag w systemie pracy ZSRR, w: Praca, jej rola i funkcje społeczne na przestrzeni wieków w kontekście Europy Środkowej, red. A. Barciak, seria naukowa: „Kultura Europy Środkowej”, t. 21, Katowice–Zabrze 2018.
Lityński A., Leninizm – tworzywo komunistycznego totalitaryzmu, „Miscellanea Historico-Iuridica” [przyjęte do druku w 2024 r.; redaktor zdecydował, że tekst będzie tłumaczony na język angielski, a więc ukaże się pod innym – angielskim – tytułem].
Lityński, Między „białym” a „czerwonym” imperium. Rzecz o narodach w Rosji 1972–1922, Sosnowiec 2018.
Lityński A., Prawo Rosji i ZSRR 1917–1991, czyli historia wszechzwiązkowego komunistycznego prawa (bolszewików). Krótki kurs, wyd. 3, Warszawa 2017.
Makarewicz J., Wstęp, w: Kodeks karny republik sowieckich, przeł. R. Lemkin, Warszawa 1926.
Marks K., Engels F., Manifest komunistyczny, Warszawa 1983.
Mienszagin W., Wyszynska Z., Radzieckie prawo karne, przeł. zespół oficerów WP, Warszawa 1953.
Radzieckie prawo pracy, red. N.G. Aleksandrow, przeł. J. Licki i J. Dąbrowski, Warszawa 1951.
Subbotin O., Das sowjetische Arbeitsrecht zwischen den Weltkriegen 1917–1941, w: Modernisierung durch Transfer zwischen den Weltkriegen, red. T. Giaro, Frankfurt am Main 2007.
Trocki L., Moje życie. Próba autobiografii, przeł. J. Barski i S. Łukomski, Warszawa 1930.
Walicki A., Filozofia prawa rosyjskiego liberalizmu, Warszawa 1995.
Walicki A., Zarys myśli rosyjskiej. Od oświecenia do renesansu religijno-filozoficznego, Kraków 2005.
Walicki A., Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii, Warszawa 1996.
Werth N., Państwo przeciw społeczeństwu. Przemoc, represje i terror w Związku Sowieckim, przeł. A. Nieuważny, w: Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, wstęp do polskiego wydania K. Kersten, Warszawa 1999.
Wieczorkiewicz P., Sowiety. Historia ZSRR, Łomianki 2017.
Wołkogonow D., Lenin, przeł. M. Antosiewicz, Warszawa 1997.
Декрет Совета Народных Комиссаров, № 503, Об организации управления казачьими областями, w: Собрание узаконений и распоряжений правительства за 1917–1918 гг. » № 39. от 8 июня (26 мая) 1918 г.
Иcтoрия зaкoнoдaтeльcтвa CCCP и PCФCP пo угoлoвнoму прoцeccу и oргaнизaции cудa и прoкурaтуры 1917–1954 гг. Cбoрник дoкумeнтoв, ред. C.A. Гoлунcкий, Москва 1955.
Исаев И.А., История государства и права России, Москва 2016.
История отечественнoго государства и права, част 2, четвертое издане, переработанное и дополненное, авторский коллектив под редакцией О.И. Чистякова, Москва 2006.
История советской конституции (в документах) 1917–1956, Государственное издательство юридической литературы, Москва 1957.
История советской конституции. Сборник документов. 1917–1957, Издательство Академии Наук СССР, Москва 1957.
Нaрoдный Koмиссaриaт Юстиции РСФСР. Пoстaнсвление oт 12 декaбря 1919 гoдa: Руководящие начала по уголовному праву РСФРР. СУ РСФСР 1919, № 66, ст. 590.
Об отмене обязательной воинской повинности и об установлении полной свободы передвижения казаков, w: Собрание узаконений и распоряжений правительства за 1917–1918 гг. Статья № 68.
Постановление ВЦИК и Совета Народных Комиссаров «Об отмене применения высшей меры наказания (расстрелы)». 17 января 1920 г. // «Собрание узаконений 1920 г.» № 4–5, ст. 22. https://docs.historyrussia.org/ru/nodes/157740-postanovlenie-vtsik-i-soveta-narodnyh-komissarov-locale-nilob-otmene-primeneniya-vysshey-mery-nakazaniya-rasstrely-locale-nil-17-yanvarya-1920-g (dostęp: 16.06.2024 r.).
Постановление ВЦИК и Совета Народных Комиссаров «Об отмене применения высшей меры наказания (расстрелы)». 17 января 1920 г. //«Собрание узаконений 1920 г.» № 4–5, ст. 22. https://docs.historyrussia.org/ru/nodes/157740-postanovlenie-vtsik-i-soveta-narodnyh-komissarovlocale-nil-ob-otmene-primeneniya-vysshey-mery-nakazaniya-rasstrely-localenil-17-yanvarya-1920-g (dostęp: 16.06.2024 r.).
Руководящие начала по уголовному праву РСФРР, s. 1–5, w: Нaрoдный Koмиссaриaт Юстиции РСФСР. Пoстaнсвление oт 12 декaбря 1919 гoдa: Руководящие начала по уголовному праву РСФРР. СУ РСФСР 1919, № 66, ст. 590. https://www.consultant.ru/cons/cgi/online.cgi?req=doc&base=ES U&n=4859#v2fzpFUOekO2mV7F5 (dostęp: 16.06.2024 r.).
Смирнов В.Т., Шаргородский М.Д., w: Сорок лет советского права 1917–1957, t. 1, Период строительства социализма, (ред.) О.С. Иоффе, Ленинград 1957.
Угoлoвнoe зaкoнoдaтeльcтвo CCCР и cоюзных рecпублик. Cбoрник (Ocнoвныe зaкoнoдaтeльныe aкты), (ред.) Д.C. Карев. Государственное издательство юридической литературы, Москва 1957.
Уголовный кодекс РСФСР 1922 г. ВСЕРОССИЙСКИЙ ЦЕНТРАЛЬНЫЙ ИСПОЛ-НИТЕЛЬНЫЙ КОМИТЕТ: ПОСТАНОВЛЕНИЕ от 1 июня 1922 года О ВВЕ-ДЕНИИ В ДЕЙСТВИЕ УГОЛОВНОГО КОДЕКСА Р.С.Ф.С.Р. https://nnov.hse.ru/ba/law/igpr/sov_gos/ugkod_22 (dostęp: 5.06.2024 r.).
Энциклопедия государства и права, t. 3, (ред.) П. Стучка, Москва 1930.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Adam Lityński
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 67
Number of citations: 0
