Jednostki organizacyjne nieposiadajace osobowości prawnej jako podatnik VAT

Abstrakt

W niniejszym artykule autorzy analizują orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości i odpowiadają na pytanie, jakie kryteria powinny być brane pod uwagę przy ocenie, czy określonej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej można przypisać status podatnika VAT. Jak wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości – zdaniem autorów – kryterium samodzielności powinno być stosowane do oceny podmiotowości podatkowej zarówno osób fizycznych i prawnych na gruncie prawa prywatnego, jak i jednostek organizacyjnych na gruncie prawa podatkowego. Przeprowadzona analiza prowadzi autorów do wniosku, że w celu ustalenia, czy dana jednostka organizacyjna posiada status podatnika VAT, należy w pierwszej kolejności zbadać, czy u tego podmiotu może wystąpić zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego w VAT. Ponieważ zdarzenie to polega na wymianie towarów i usług w ramach stosunku prawnego, jednostka ta musi posiadać zdolność prawną do nawiązania takiego stosunku. Taką zdolność mają osoby fizyczne i prawne. Mogą ją również mieć jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym w danym systemie prawnym przyznano zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań we własnym imieniu, bez jednoczesnego przyznania im osobowości prawnej.