Polityka zagraniczna Republiki Białoruś w okresie wojny rosyjsko-ukraińskiej
DOI :
https://doi.org/10.12775/SDR.2023.2.10Mots-clés
Białoruś, Federacja Rosyjska, polityka zagraniczna, wojna na UkrainieRésumé
Polityka zagraniczna Republiki Białoruś zmieniła się zasadniczo w wyniku kryzysu społeczno-politycznego, który nastąpił po wyborach prezydenckich w 2020 r., pod wpływem wyjątkowego zaostrzenia polityki represyjnej państwa białoruskiego wobec własnego społeczeństwa oraz nałożenia sankcji ze strony państw demokratycznego Zachodu. Jeszcze bardziej ta polityka uległa zmianie po wybuchu wojny na Ukrainie. Udział Białorusi w tej wojnie po stronie rosyjskiej jest wskaźnikiem słabości reżimu Alaksandra Łukaszenki „uwięzionego” w sojuszu z Rosją. Artykuł zawiera wnioski odnośnie do korzyści, kosztów i zagrożeń obecnej polityki zagranicznej Republiki Białoruś.
Références
Źródła drukowane
Военная доктрина Союзного государства, пар. 39 раздел 3 „Военная организация государства и основания для ее применения”, https://postkomsg.com/documentation/theme/379 (dostęp: 1.10.2022).
Декрет Высшего Государственного Совета «Об Основных направлениях реализации положений Договора о создании Союзного государства на 2021–2023 годы», https:// etalonline.by/document/?regnum=ad2100022 (dostęp: 5.11.2021).
Конституция Республики Беларусь 1994 года (с изменениями и дополнениями, принятыми на республиканских референдумах 24 ноября 1996 г., 17 октября 2004 г. и 27 февраля 2022 г.) раздел I, ст. 3, https://etal.by/document/?regnum=v19402875 (dostęp: 1.09.2022).
Об основных направлениях реализации положений Договора о создании Союзного государства на 2021–2023 годы, Утверждены Декретом Высшего Государственного Совета Союзного государства от 4 ноября 2021 г., № 6, Нац. центр правовой информации Республики Беларусь, Минск, 2022, https://etalonline.by/document/?regnum=ad2100022 (dostęp: 20.09.2022).
Послание белорусскому народу и Национальному собранию, http://president.gov.by/ru/ news_ru/view/poslanie-k-belorusskomu-narodu-i-natsionalnomu-sobraniju-18594 (dostęp: 24.11.2021).
Программа действий Российской Федерации и Республики Беларусь по реализации положений Договора о создании Союзного государства, https://soyuz.by/programma-deystviyrossiyskoy-federacii-i-respubliki-belarus-po-realizacii-polozheniy-dogovora-o-sozdaniisoyuznogo-gosudarstva (dostęp: 1.10.2022).
Распоряжение Правительства Российской Федерации от 03.02.2022 № 165-р «О подписании Соглашения между Правительством Российской Федерации и Правительством Республики Белоруссия о сотрудничестве в области оказания гуманитарной помощи Сирийской Арабской Республике», http://publication.pravo.gov.ru/Document/ View/0001202202070003?index=5&rangeSize=1 (dostęp: 4.03.2022).
Совместное заявление Председателя Правительства Российской Федерации и Премьер-министра Республики Беларусь о текущем развитии и дальнейших шагах по углублению интеграционных процессов в рамках Союзного государства, http://govern- ment.ru/news/43234 (dostęp: 10.09.2021).
Opracowania
Clausewitz C. von, O wojnie, tłum. A. Cichowicz, L. Kuc, F. Schoerner, Warszawa 2010.
Gaertner H., Small States and Alliances, Berlin–Heidelberg 1999.
Góralczyk B., Nowy długi marsz. Chiny ery Xi Jinpinga, Warszawa 2021.
Iwanow T., Białoruś i nowe chińskie inicjatywy strategiczne, „Wschodnioznawstwo” (2019), s. 119–136, http://www.bibliotekacyfrowa.pl//Content/108931/Wschodnioznawstwo%202019%5B3722%5D.pdf (dostęp: 20.06.2022).
Iwanow T., Kształtowanie polityki integracyjnej wobec imigrantów z Białorusi oraz potencjał ich zaangażowania społeczno-politycznego na przykładzie Wrocławia, „Sprawy Międzynarodowe” 74 (2021), nr 2, s. 39–63.
Iwanow T., Rozwój polityczno-gospodarczej współpracy chińsko-białoruskiej a Polska, w: Republika Białoruś – polityka zagraniczna i bezpieczeństwa. Wybrane aspekty, red. H. Giebień, L. Leszczenko, Warszawa 2020, s. 160–177.
Kłysiński K., Cena zależności od Rosji. Gospodarcze skutki współudziału Białorusi w agresji na Ukrainę, „Komentarze OSW”, nr 441, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/komenta- rze_441.pdf (dostęp: 29.04.2022).
Mironowicz E., Polityka zagraniczna Białorusi 1990–2010, Białystok 2011.
Roberts A., What is a military occupation?, „British Yearbook of International Law” 55 (1984), s. 249–305.
Szoszyn R., Związek Radziecki coraz bliżej. Białoruś jedną nogą już jest w Rosji, RP.pl, https:// www.rp.pl/polityka/art19077341-zwiazek-radziecki-2-0-coraz-blizej (dostęp: 4.11.2021).
Tichomirow A., Znaczenie Państwa Związkowego w polityce zagranicznej Republiki Białoruś, http://elib.bsu.by/handle/123456789/216024 (dostęp: 30.10.2021).
Wilk A., Rosyjska armia białoruska. Praktyczne aspekty integracji wojskowej Białorusi i Rosji, „Raport OSW”, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/raport-osw/2021-03-03/rosyjska-armia-bialoruska (dostęp: 21.12.2021).
Злотников Л., Беларусь: альтернатива XXI, „Белорусский рынок” (1999), № 51, с. 493–511.
Только народ вправе решать свою судьбу! материалы Всебелорусского народного собрания 19–20 октября 1996 г., ред. В.Л. Бразовская, Минск 1996.
Netografia
% Białorusinów postrzega reakcję państwa na pandemię jako niewystarczającą, https://studium. uw.edu.pl/86-bialorusinow-postrzega-reakcje-panstwa-na-pandemie-jako-niewystarczajaca (dostęp: 12.09.2022).
Chaos w Rosji. Ale większość nadal wierzy propagandzie, https://www.levada.ru/2022/09/01/ konflikt-s-ukrainoj-avgust-2022-goda (dostęp: 7.09.2020).
Dlaczego gramy w cudze gry na Białorusi, https://nowakonfederacja.pl/dlaczego-gramy-w-cudze-gry-na-bialorusi (dostęp: 12.09.2022).
Moskwa chce wywołać w Mińsku wybuch niezadowolenia społecznego, trochę na wzór ukraińskiego Majdanu. W jakim celu?, https://tygodnik.tvp.pl/44875682/misterna-gra-putina-zlukaszenka-czy-rosja-polknie-bialorus (dostęp: 12.09.2022).
National Security Strategy of the United States of America, Washington, December 2017, https:// whitehouse.gov/wp-content/uploads/2017/12/NSS-Final-12-18-2017-0905.pdf (dostęp: 12.06.2022).
Okupacja i inkorporacja państw bałtyckich do ZSRR w ujęciu politycznym i prawnym, https:// przegladbaltycki.pl/16476,okupacja-i-inkorporacja-panstw-baltyckich-do-zsrr-w-ujeciupolitycznym-i-prawnym-czesc-2.html (dostęp: 6.09.2020).
Swiatłana Cichanouska o wojnie w Ukrainie: wierzę, że jeśli zostanie wydany zbrodniczy rozkaz, Białorusini go nie wykonają), https://tvn24.pl/swiat/ukraina-swiatlana-cichanouskao-wojnie-wierze-ze-bialorusini-nie-wykonaja-zbrodniczego-rozkazu-jezeli-zostaniewydany-5648479 (dostęp: 24.03.2022).
Swiatłana Cichanouska: gdyby w 2020 r. Europa wystarczająco pomogła Białorusi, obecnie nie byłoby wojny na Ukrainie, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1245305%2Cswiatlana-cichanouska-gdyby-w-2020-r-europa-wystarczajaco-pomogla (dostęp: 10.06.2022).
Ukraińskie media: Łukaszenka planuje uznać „republiki” Donbasu, https://belsat.eu/pl/news/ 06-05-2022-ukrainskie-media-lukaszenka-planuje-uznac-republiki-donbasu (dostęp: 6.05.2022).
W cieniu powyborczych protestów – wizyta Alaksandra Łukaszenki w Rosji, https://www.pism.pl/ publikacje/W_cieniu_powyborczych_protestow wizyta_Alaksandra_Lukaszenki_w_Rosji (dostęp: 12.09.2022).
Акция протеста в Минске стала крупнейшей в истории Белоруссии, https://www.forbes. ru/newsroom/obshchestvo/407191-akciya-protesta-v-minske-stala-krupneyshey-v-istoriibelorussii (dostęp: 12.09.2022).
Белорусы не видят себя частью войны в Украине, https://www.dw.com/ru/belorusy-ne-vidjat- sebja-chastju-vojny-v-ukraine/a-61250157 (dostęp: 24.03.2022).
Депутаты предлагают признать Беларусь временно оккупированной Россией, https:// hromadske.ua/ru/posts/deputaty-predlagayut-priznat-belarus-vremenno-okkupirovannojrossiej (dostęp: 25.10.2022).
Дискуссия в Вильнюсе: кто виноват и что делать с перспективой возможной интеграции России и Беларуси?, https://www.delfi.lt/ru/news/politics/diskussiya-v-vilnyuse-kto- vinovat-i-chto-delat-s-perspektivoj-vozmozhnoj-integracii-rossii-i-belarusi.d?id=82775269 (dostęp: 12.09.2022).
Интервью Министра иностранных дел Российской Федерации С.В.Лаврова телеканалу «RTVI», Москва, 17 сентября 2020 года, https://russische-botschaft.ru/ ru/2020/09/21/intervyu-ministra-inostrannykh-del-ro-27, https://www.youtube.com/ watch?v=bGR2GUbG3tU (dostęp: 25.09.2022).
«Лукашенко доводят волю „старшего брата”». Эксперты объяснили, почему Россия не вывела войска после учений, https://news.zerkalo.io/economics/10329.html?c (dostęp: 29.04.2022).
Лукашенко подтвердил участие Беларуси в СВО в Украине, но есть важные нюансы, https://www.belta.by/president/view/lukashenko-podtverdil-uchastie-belarusi-v-svo-v-ukraine-no-est-vazhnye-njuansy-527204-2022 (dostęp: 20.10.2022).
МИД ответил на угрозы «господина Лукашенко» про потерю союзника. МИД Белоруссии тем временем созванивается с Госдепом, https://www.mk.ru/politics/2019/01/11/zakharova- otvetila-na-ugrozy-gospodina-lukashenko-pro-poteryu-soyuznika.html, (dostęp: 12.09.2022).
Минобороны Беларуси и России подписали программу стратегического партнерства на 5 лет, https://cis.minsk.by/news/18156/minoborony_belarusi_i_rossii_podpisali_programmu_strategicheskogo_partnerstva_na_5_let (dostęp: 3.03.2021).
Минобороны Китая: украинский кризис еще сильнее изменил геополитический ландшафт, https://www.kommersant.ru/doc/5407454 (dostęp: 12.06.2022).
О совещании у Президента, посвященном реализации договоренностей, достигнутых в ходе его встречи с В. Путиным, https://mfa.gov.by/press/news_mfa/dc79e321464f19c2. html (dostęp: 19.06.2002).
Полк Кастуся Каліноўскага, https://www.kalinouski.org.
Ситуация с правами человека в Беларуси. Сентябрь 2022, https://spring96.org/ru/news/ 109294 (dostęp: 25.09.2022).
Что думают беларусы про предстоящий референдум и возможную войну. Результаты социологического опроса, https://belaruspolls.org/wave-9 (dostęp: 25.02.2022).
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas de Modification 4.0 International.
Stats
Number of views and downloads: 352
Number of citations: 0
