Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
    • Français (France)
    • Deutsch
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski
  • Français (France)
  • Deutsch

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

Nacjonalizm Stalina
  • Strona domowa
  • /
  • Nacjonalizm Stalina
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 56 Nr 2 (2021) /
  4. Artykuły

Nacjonalizm Stalina

Autor

  • Stanisław Ciesielski Uniwersytet Wrocławski https://orcid.org/0000-0002-4293-0113

DOI:

https://doi.org/10.12775/SDR.2021.2.01

Słowa kluczowe

nacjonalizm, Iosif Stalin, Rosja, Związek Radziecki, naród rosyjski, lud radziecki, radziecki patriotyzm

Abstrakt

W artykule podjęto próbę weryfikacji opinii o nacjonalistycznym charakterze poglądów Iosifa Stalina. Autor wziął pod uwagę oficjalne i nieoficjalne wypowiedzi Stalina z lat trzydziestych i czterdziestych XX w., a także napisane przez niego dokumenty partyjne i państwowe. Ich treść rozpatrywał z punktu widzenia spotykanych w literaturze naukowej argumentów uzasadniających twierdzenia o nacjonalizmie Stalina. Analizą zostały objęte następujące problemy: deklarowany przez niego stosunek do nacjonalizmu, ewolucja jego poglądów na przeszłość Rosji, konstruowany przez niego obraz narodu rosyjskiego, przypisywany temu narodowi przez Stalina status wśród innych narodów Związku Radzieckiego.

Biogram autora

Stanisław Ciesielski - Uniwersytet Wrocławski

Stanisław Ciesielski, prof. dr hab., pracował w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, był kierownikiem Zakładu Historii Europy Wschodniej. Główne kierunki badań: najnowsza historia Polski i Rosji, stalinizm, losy Polaków zamieszkałych na terenach Rzeczypospolitej Polskiej okupowanych przez Związek Radziecki.

Bibliografia

Agursky M., What is National Bolshevism?, w: The Last Empire. Nationality and the Soviet Future, ed. R. Conquest, Stanford 1986, s. 87–108.

Besançon A., Nationalism and Bolshevism in the USSR, w: The Last Empire. Nationality and the Soviet Future, ed. R. Conquest, Stanford 1986.

Bierdiajew M.[N.], Problem komunizmu, Warszawa 1937.

Brandenberger D.L., Dubrovsky A.M., «The People Need a Tsar»: The Emergence of National Bolshevism as Stalinist Ideology 1931–1941, „Europe-Asia Studies” (1998), no. 5, s. 873–892.

Carrère d’Encausse H., Euroazjatyckie imperium. Historia Imperium Rosyjskiego od 1552 do dzisiaj, tłum. K. Antkowiak, Kęty 2014.

Carrère d’Encausse H., The Great Challenge. Nationalities and the Bolshevik State 1917–1930, New York–London 1992.

Ciesielski S., Stalin a historia, Łomianki 2018.

Heller M., Maszyna i śrubki. Jak hartował się człowiek sowiecki, Paryż 1988.

Lazari de A., Czym jest naród rosyjski? O kategoriach narodu i narodowości rosyjskiej, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” (2010), nr 4 (29), s. 447–461.

Lazari de A., Narod, w: Mentalność rosyjska. Słownik, red. A. de Lazari, Katowice 1995, s. 57–58.

Marples D.R., Stalin: authoritarian populist or great Russian chauvinist?, „Nationalities Papers” (2010), no. 5, s. 749–756.

Martin T., The Affirmative Action Empire. Nations and Nationalism In the Sowiet Union 1923– 1939, Ithaca–London 2001.

Ree van E., Stalin and Russian Nationalism, w: Russian Nationalism. Past and Present, ed. G. Hosking, R. Service, London 1998, s. 77–106.

Simon G., Nationalism and Policy Toward the Nationalities in the Soviet Union. From Totalitarian Dictatorship to Post-Stalinist Society, London–New York 1991.

Smith A.D., Nacjonalizm. Teoria, ideologia, historia, tłum. E. Chomicka, Warszawa 2007.

Timasheff N. S., The Great Retreat. The Growth and Decline of Communism in Russia, New York 1946.

Vujacic V., Stalinism and Russian Nationalism: A Reconceptualization, „Post-Soviet Affairs” (2007), no. 2, s. 156–183.

Walicki A., Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii, Warszawa 1996.

Александров М.В., Внешнеполитическая доктрина Сталина, Канбéрра 1995.

Алпатов В.М., 150 языков и политика 1917–2000. Социолингвистические проблемы СССР и постсоветского пространства, Москва 2000.

Блитстейн П.Э., Национальное строительство или русификация? Обязательное изучение русского языка в советских нерусских школах, 1938–1953 гг., в: Государство наций: Империя и национальное строительство в эпоху Ленина и Сталина, ред. Р.Г. Суни, Т. Мартин, Москва 2011, с. 310–335.

Бордюгов Г.А., Бухараев В.М., Вчерашнее завтра. Как «национальные истории» писались в СССР и как пишутся теперь, Москва 2011.

Бранденбергер Д.Л., Национал-большевизм. Сталинскайа массовая культура и формитование русского национального самознания 1931–1956, Санкт-Петербург 2009.

Вдовин А.И., Русские в ХХ веке. Трагедии и триумфы великого народа, Москва 2013.

Волин Б., Великий русский народ, „Исторический журнал” (1938), № 5, с. 1–17.

Грациози А., История СССР, Москва 2016.

Дневник историка С.А. Пионтковского (1927–1934), ред. A.Л. Литвин, Казань 2009.

Дубровский А.М., Историк и власть: историческая наука в СССР и концепция истории феодальной России в контексте политики и идеологии (1930–1950-е гг.), Брянск 2005.

Жданов A.A., Выступленийе на дискуссии по книге Г.Ф. Александрова „История западноевропейской философии” 24 июня 1947 г., Mосква 1952.

Застольные речи Сталина. Документы и материалы, состав. В.А. Невежин, Москва– Санкт-Петербург 2003.

И.В. Сталин. Историческая идеология в СССР в 1920–1950-е годы: Переписка с историками, статьи и заметки по истории, стенограммы выступлений. Сборник документов и материалов, часть 1: 1920–1930-е годы, сост. М.В. Зеленов, Санкт-Петербург 2006.

История Всесоюзной коммунистической партии (большевиков). Краткий курс, ред. Комиссии ЦК ВКП(б), Москва 1938.

Как Сталин критиковал и редактировал конспекты школьных учебников по истории 1934–1936 годы, ред. М.В. Зеленов, „Вопросы истории” (2004), № 6, с. 3–30.

Кожевников А.Ю., Русский патриотизм и советский социализм, Москва 2017.

Конституция (основной закон) Союза Советских Социалистических Республик, Москва 1937.

Костырченко Г.В., Тайная политика Сталина. Власть и антисемитизм, Москва 2001.

Краткий курс истории СССР, ред. А.В. Шестаков, Москва 1937.

Литвин А.Л., Без права на мысль. (Историки в эпоху Большого террора. Очерки судеб), Казань 1994.

Найда О.А., Российский патриотизм. Прошлое и настоящее, Волгоград 2012.

Письма Анны Михайловны Панкратовой, сост. Ю.Ф. Иванов. „Вопросы истории” (1988), № 11, с. 54–79.

Постановление жюри правительственной комиссии по конкурсу на лучший учебник для 3 и 4 классов средней школы по истории СССР, „Историк-марксист” (1937), № 3, с. 137–141.

Сталин и космополитизм 1945–1953. Документы Агитпропа ЦК КПСС 1945–1953, сост. Д.Г. Наджафов, З.С. Белоусова, Mосква 2005.

Стенограмма совещания по вопросам истории СССР в ЦК ВКП(б) в 1944 году, сост. Ю.Н. Амиантов, 3.Н. Тихонова, „Вопросы истории” (1996), № 2, 3, 4, 5–6, 7, 9.

„Счастье литературы”. Государство и писатели 1925–1938 гг. Документы, сост. Д.Л. Бабиченко, Москва 1997.

Тихонов В.В., Идеологические кампании «позднего сталинизма» и советская историческая наука (середина 1940-х–1953 г.), Москва–Санкт-Петербург 2016.

Хоскинг Д., Россия и русские, Москва 2003.

ЦК ВКП(б) и национальный вопрос, кн. 2: 1933–1945, сост. Л.С. Гатагова и др., Москва 2009.

Чикаева T.А., Родина или Отечество: разграничение понятий, „Вестник Ленинградского государственного университета им. А.С. Пушкина” (2017), вып. 1, с. 89–97.

Юрганов А.Л., Русское национальное государство. Жизненный мир историков эпохи сталинизма, Москва 2011.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2022-01-07

Jak cytować

1.
CIESIELSKI, Stanisław. Nacjonalizm Stalina. Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej [online]. 7 styczeń 2022, T. 56, nr 2, s. 9–30. [udostępniono 6.7.2025]. DOI 10.12775/SDR.2021.2.01.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 56 Nr 2 (2021)

Dział

Artykuły

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 612
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski
  • Français (France)
  • Deutsch

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

nacjonalizm, Iosif Stalin, Rosja, Związek Radziecki, naród rosyjski, lud radziecki, radziecki patriotyzm
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa