Aller directement au contenu principal Aller directement au menu principal Aller au pied de page
  • S'inscrire
  • Se connecter
  • Language
    • English
    • Język Polski
    • Français (France)
    • Deutsch
  • Menu
  • Accueil
  • Numéro courant
  • Archives
  • Annonces
  • À propos
    • À propos de cette revue
    • Soumissions
    • Comité éditorial
    • Déclaration de confidentialité
    • Contact
  • S'inscrire
  • Se connecter
  • Language:
  • English
  • Język Polski
  • Français (France)
  • Deutsch

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

Czy każdy katolik to Polak? – kresowe, narodowo-religijne dylematy rosyjskiej biurokracji w dokumencie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 1910 roku
  • Accueil
  • /
  • Czy każdy katolik to Polak? – kresowe, narodowo-religijne dylematy rosyjskiej biurokracji w dokumencie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 1910 roku
  1. Accueil /
  2. Archives /
  3. Vol. 52 No 2 (2017) /
  4. Materiały

Czy każdy katolik to Polak? – kresowe, narodowo-religijne dylematy rosyjskiej biurokracji w dokumencie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 1910 roku

Auteurs

  • Roman Jurkowski Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

DOI :

https://doi.org/10.12775/SDR.2017.2.08

Mots-clés

ziemstwa zachodnie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Rosji, definicja narodowości, polityka dyskryminacyjna Rosji, Western zemstva, Ministry of Internal Affairs of Russia, definition of nationality, Russian policy of discrimination

Résumé

Is every Pole a Catholic? – borderland, national and religious dilemmas of the Russian bureaucracy in a 1910 document of the Ministry of Internal Affairs

Abstract

During the long process of introduction of zemstva (organs of local government) to the Western guberniyas of Russia (began in 1906), there was once again the problem of domination of Polish landlords within the social structures as well as political and economic life of Belarusian and Ukrainian guberniyas. The tsarist authorities, who sought to ensure the dominance of a few Russian landowners in the electoral laws to zemstva, had to set up such an electoral system that would make it possible to reduce in zemstwa the number of Polish nobility. To do so, it was necessary to determine with precision who, according to laws, was “a person of Polish origin”. Prime Minister Pyotr Stolypin, preparing the introduction of national curias for the elections to Western zemstva, ordered an official of the Ministry of Internal Affairs to work out a memorial describing all the methods used after the fall of the January Uprising to distinguish Polish landowners from all the members of this class. The memorial by Alexandr Strolman, presented here in its original form and in translation to the Polish language, is a historic review of all actions taken both by local and central authorities to establish basic criteria necessary to determine and distinguish all Polish landowner from among all the landowners in Western guberniyas of Russia.

Каждый ли католик - поляк? Кресовые, национально-религиозные дилеммы российской бюрократии в документе Министерства Внутренних Дел 1910 года

Аннотация

Во время длинного процесса введения земств в западных губерниях России (начатого в 1906 году) в очередной раз возникла проблема доминирования польских помещиков в общественных структурах, а также в политической и экономической жизни белорусских и украинских губерний. Власти, стремясь к обеспечению преимущества немногочисленным российским землевладельцам в земской избирательной системе, должны были создать такую систему, которая позволила бы сократить в ней число польских помещиков. Чтобы сделать это, надо было сначала точно определить, кто, в свете закона, считается «лицом польского происхождения». Премьер-министр Петр Столыпин, подготавливая введение национальных курий в выборах в западные земства, поручил чиновнику Министерства внутренних дел подготовить докладную записку, объясняющую, какими методами, в период после Январского восстания, государственные власти выделяли польских помещиков из всех представителей этой социальной группы. Докладная записка Александра Строльмана, напечатанная в подлиннике и в переводе на польский, является историческим обзором действий центральной и провинциальной администраций, направленных на определение основных критериев, отличающих поляков от всех остальных землевладельцев в западных губерниях России.

Biographie de l'auteur

Roman Jurkowski, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Roman Jurkowski, historyk, prof. dr hab. w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (kierownik Zakładu Europy Wschodniej). Jego zainteresowania naukowe skupiają się na dziejach ziemiaństwa polskiego z Ziem Zabranych ze szczególnym uwzględnieniem historii polskiej myśli politycznej na tych obszarach i działalności Polaków w życiu parlamentarnym Imperium Rosyjskiego. Autor czterech monografii: Ziemiaństwo polskie Kresów Północno-Wschodnich 1864–1904. Działalność społeczno-gospodarcza, Warszawa 2001; Sukcesy i porażki. Ziemiaństwo polskie Ziem Zabranych w wyborach do Dumy Państwowej i Rady Państwa 1906–1913, Olsztyn 2009; Successes and Failures. Polish Landowners from the Nine Western Provinces in the Elections to the Russian State Duma and State Council in the years 1906–1913, Olsztyn 2010; Kowieński marszałek, grodzieński gubernator. Kresowe początki kariery politycznej Piotra Stołypina (1889–1903), Olsztyn 2015. Wydał też drukiem obszerny zbiór dokumentów: Zanim przyszła „Pożoga”. Dokumenty i materiały dotyczące działalności polityczno-społecznej Polaków na Podolu w latach 1905–1910, Olsztyn 2011. Dorobek naukowy obejmuje ponad 140 artykułów, recenzji i publikacji materiałów źródłowych w językach polskim, rosyjskim, angielskim i litewskim.

Roman Jurkowski, historian, professor dr hab., at the Institute of History and International Relations of the University of Warmia and Mazury in Olsztyn (the head of the Eastern Europe Section). His research interests focus on the history of Polish landed gentry from the so-called Stolen Lands, with special emphasis on the history of Polish political thought in those lands and activities of Poles in the parliamentary life of the Russian Empire. The author of four monographs: Ziemiaństwo polskie Kresów Północno-Wschodnich 1864–1904. Działalność społeczno-gospodarcza (2001); Sukcesy i porażki. Ziemiaństwo polskie Ziem Zabranych w wyborach do Dumy Państwowej i Rady Państwa 1906–1913 (2009); Successes and Failures. Polish Landowners from the Nine Western Provinces in the Elections to the Russian State Duma and State Council in the years 1906–1913 (2010); Kowieński marszałek, grodzieński gubernator. Kresowe początki kariery politycznej Piotra Stołypina (1889–1903) (2015). He also has published a comprehensive collection of source texts: Zanim przyszła „Pożoga”. Dokumenty i materiały dotyczące działalności polityczno-społecznej Polaków na Podolu w latach 1905–1910 (2011). He is the author of over 140 articles, reviews, and source material publications in Polish, Russian, English and Lithuanian.

Références

Archiwa:

Rosyjskie Państwowe Archiwum Historyczne w Sankt Petersburgu (Российский государственный исторический архив), f. 1284 (Департамент общих дел МВД), f. 1263 (Комитет Министров)

Dokumenty:

Полное собрание законов Российской Империи Собрание 2, т. XXXIX (1864).

Законодательные акты переходного времени. 1904–1908 гг. Сборник законов, манифестов, указов Пр. Сенату, рескриптов и положений комитета министров, относящихся к преобразованию государственного строя России, с приложением алфавитного предметного указателя, Изд. 3-е, пересм. и доп. по 1 сентября 1908 года, ред. Н.И. Лазаревский, Санкт-Петербург 1909.

Извлечения из Высочайше утвержденного 1 мая 1905 года особого журнала комитета министров 15, 22 и 23 марта 1905 г. по делу о порядке выполнения пункта седьмого Именного указа 12 декабря 1904 года в отношении девяти западных губерний, „Право” (1905), № 1–26.

Opracowania:

Bazylow L., Ostatnie lata Rosji carskiej. Rządy Stołypina, Warszawa 1972.

Wieczorkiewicz P., Stołypin, Polacy i ziemstwa zachodnie, w: Słowiańszczyzna i dzieje powszechne. Studia ofiarowane Profesorowi Ludwikowi Bazylowowi w siedemdziesiątą rocznicę Jego urodzin, Warszawa 1985, s. 125–153.

Базина Н.Г., Возникновение национально-политической части Департамента общих дел Министерства внутренних дел, „Известия Российского государственного педагогического университета им. А. И. Герцена” (2006), вып. № 22, т. 4, s. 17–23.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

Téléchargements

  • PDF (Język Polski)

Publiée

2018-01-01

Comment citer

1.
JURKOWSKI, Roman. Czy każdy katolik to Polak? – kresowe, narodowo-religijne dylematy rosyjskiej biurokracji w dokumencie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 1910 roku. Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej. Online. 1 janvier 2018. Vol. 52, no. 2, pp. 223-239. [Accessed 5 juillet 2025]. DOI 10.12775/SDR.2017.2.08.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Télécharger la référence bibliographique
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numéro

Vol. 52 No 2 (2017)

Rubrique

Materiały

Stats

Number of views and downloads: 466
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Explorer l'Index des auteurs
  • Issue archive

User

User

Numéro courant

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informations

  • Pour les lecteurs
  • Pour les auteurs
  • Pour les bibliothécaires

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Langue

  • English
  • Język Polski
  • Français (France)
  • Deutsch

Tags

Search using one of provided tags:

ziemstwa zachodnie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Rosji, definicja narodowości, polityka dyskryminacyjna Rosji, Western zemstva, Ministry of Internal Affairs of Russia, definition of nationality, Russian policy of discrimination
Haut

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop