Rosyjscy historycy o początkach II wojny światowej – przypadek Aleksandra Diukowa
DOI :
https://doi.org/10.12775/SDR.2015.1.07Mots-clés
Aleksandr Diukow, pakt Ribbentrop Mołotow, rosyjska historiografia, druga wojna światowaRésumé
W artykule została przeanalizowana książka współczesnego rosyjskiego historyka Aleksandra Diukowa Pakt Mołotowa‑Ribbentropa w pytaniach i odpowiedziach wydana w 2009 roku. Tezy zawarte w tej publikacji przedstawiono na szerszym tle, porównując je z broszurą O fałszerzach historii, która zdeterminowała sowiecką historiografię dotyczącą początków II wojny światowej, oraz dziełami rosyjskich historyków powstałymi po 1991 roku. Dzięki temu udało się wskazać ciągłości pomiędzy niektórymi interpretacjami, które stanowiły kanon przez cały okres istnienia ZSRS oraz tymi zawartymi w książce Pakt Mołotowa‑Ribbentropa.
Ponadto przedstawiona została działalność Diukowa na płaszczyźnie popularyzacji historii, co wiąże się z kierowaną przez niego fundacją „Pamięć Historyczna”. Owe działania nadają pozanaukowy kontekst publikacji rosyjskiego historyka.
Na koniec odniesiono się do najważniejszych tez zawartych w analizowanej książce i wskazano na zastosowane przez autora manipulacje oraz przemilczenia.Références
W. Bonusiak, Polityka ludnościowa i ekonomiczna ZSRR na okupowanych ziemiach polskich w latach 1939 1941 („Zachodnia Ukraina” i „Zachodnia Białoruś”), Rzeszów 2006.
E. Braw, Russian Spies Return to Europe in ‘New Cold War’, za: http://www.newsweek. com/2014/12/19/spies are back espionage booming new cold war 290686.html [16.04.2015].
W. Buszujew, Trudnyj wybor 1939 goda. Zamietki istorika, [w:] Vtoraja Mirovaja Vojna. Istorija bez kupjur, red. E. B. Pjadyszew, Moskwa 2009, s. 13 36.
W. Daszyczew, Niemiecka polityka zagraniczna w przededniu II wojny światowej, [w:] Kryzys 1939 roku w interpretacjach polskich i rosyjskich historyków, red. S. Dębski, M. Narinski, Warszawa 2009, s. 131 147.
A. Diukow, Pakt Molotova Ribbentropa v voprosach i otvetach, Moskwa 2009.
S. Dębski, Między Berlinem a Moskwą. Stosunki niemiecko sowieckie 1939 1941, Warszawa 2007.
M. Frankowska, Prawo traktatów, Warszawa 1997.
A. Głowacki, Procedura aneksji przez ZSRR wschodnich ziem II Rzeczypospolitej w 1939 r., „Dzieje Najnowsze” 3 (1997), s. 89 99.
A. Głowacki, Sowieci wobec Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1939 1941, Łódź 1998.
Historia dyplomacji polskiej 1918 1939, t. 4, red. P. Łossowski, Warszawa 1995.
G. Karlsson, The History of Iceland, Minneapolis 2000.
N. Kapitonowa, Polityka Wielkiej Brytanii od Monachium do paktu Ribbentrop Mołotow: od appe¬asementu do polityki gwarancji?, [w:] Kryzys 1939 roku w interpretacjach polskich i rosyjskich historyków, red. S. Dębski, M. Narinski, Warszawa 2009, s. 241 270.
Kaitsepolitsei Aastaraamat 2008, za: https://www.kapo.ee/cms data/_text/38/44/files/kapo aasta-raamat est v.pdf [08.12.2014].
S. Kowaliow, Vymysly i falsyfikacji v ocenkach roli SSSR nakanunie i c naczalom vtoroj mirowoj, http://www.vz.ru/information/2009/6/4/294019.html [08.12.2014].
G. Roberts, Stalin, the Pact with Nazi Germany, and the Origins of Postwar Soviet Diplomatic Historiography, „Journal of Cold War Studies” 4 (2002), s. 93 103.
N. Lebiediewa, Wrzesień 1939 r.: Polska między Niemcami a Związkiem Sowieckim, [w:] Kryzys 1939 roku w interpretacjach polskich i rosyjskich historyków, red. S. Dębski, M. Narinski, Warszawa 2009, s. 437 475.
Łotwa zakazała wjazdu do Europy dwóm historykom rosyjskim, za: http://www.studium.uw.edu. pl/?post/12128 [25.11.2014].
W. Makarczuk, Gosudarstwienno terytorialnyj status zapadno ukrainskich ziemel w pieriod Wtoroi mirowoj wojny. Istoriko prawowoje issledowanie, Moskwa 2010.
M. Mieltiuchow, Związek Sowiecki w polityce europejskiej (jesień 1938 r. – lato 1939 r.), [w:] Kryzys 1939 roku w interpretacjach polskich i rosyjskich historyków, red. S. Dębski, M. Narinski, Warszawa 2009, s. 173 205.
A. Miller, Rossija: vlast i istorija, „Pro et contra” 3 4 (2009), s. 6 23.
Michaił M. Narinskij, Przyczyny II wojny światowej. Polska, Związek Sowiecki i kryzys systemu wersalskiego, [w:] Białe plamy, czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko rosyjskich (1918 2008), red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Warszawa 2010, s. 177 216.
Nazi Soviet Relations 1939 1941. Documents from the Archives of the German Foreign Office, red. R. J. Sontag, J. S. Beddie, Washington 1948.
The Oxford Guide to Treaties, red. D. B. Hollis, Oxford 2012.
S. Słucz, SSSR, Wostocznaja Jewropa i Wtoraja mirowaja wojna 1939 1941. Diskussii, kommien¬tarii, razmyszlenija, Moskwa 2007.
A. Sizow, K 70 letiju co dnia podpisania sovietsko germanskogo dogovora o nienapadenii ot 23 avgusta 1939 goda, „Wojenno istoriczeskij żurnal” 8 (2009), s. 34 36.
W. Smirnow, Konferencja monachijska i sowiecko niemiecki pakt o nieagresji w dyskusjach histo¬ryków rosyjskich, [w:] Kryzys 1939 roku w interpretacjach polskich i rosyjskich historyków, red. S. Dębski, M. Narinski, Warszawa 2009, s. 47 81.
J. Sozański, Współczesne prawo traktatów, Warszawa Poznań 2003.
T. J. Uldricks, War, Politics and Memory: Russian Historians Reevaluate the Origins of World War II, „History and Memory” 2 (2009), s. 60 82.
J. Żołyński, Włączenie polskich ziem wschodnich do ZSRR 1939 1940. Problemy ustrojowe i prawne, Wrocław 1994.
Rasporiażenie Prezidenta FR z 18.01.2010 „O nagrażdenii Poczetnoj gramotoj Prezidenta Rossijskoj Federacii i pooszczrenii blagodarnostiu Prezidenta Rossijskoj Federacji”, za: http://www.law¬mix.ru/expertlaw/21374 [25.11.2014].
Rosyjski historyk pisze o współpracy służb Litwy z hitlerowcami. „To próba skłócenia Wilna z Polską”, za: http://www.polskatimes.pl/artykul/1017533,rosyjski historyk pisze o wspol pracy sluzb litwy z hitlerowcami to proba sklocenia wilna z polska,id,t.html?cookie=1 [25.11.2014].
Traktat o granicach i przyjaźni. III Rzesza ZSRR 28 września z tajnymi protokołami, za: http:// pl.wikisource.org/wiki/Traktat_o_granicach_i_przyja%C5%BAni_III_Rzesza ZSRR_28_ wrze%C5%9Bnia_1939_r._z_tajnymi_protoko%C5%82ami [23.01.2015].
Wiedeńska konwencja prawa traktatów http://prawo.legeo.pl/prawo/konwencja wieden-ska o prawie traktatow sporzadzona w wiedniu dnia 23 maja 1969 r/zal 0001/zal 0031t ig/ [15.12.2014].
Wypowiedź Władimira Putina na spotkaniu z młodymi uczonymi i wykładowcami historii 5 listopada 2014 r. Za: http://www.kremlin.ru/news/46951.
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Stats
Number of views and downloads: 561
Number of citations: 0
