Zum Inhalt springen Zur Hauptnavigation springen Zur Fußzeile springen
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language
    • English
    • Język Polski
    • Français (France)
    • Deutsch
  • Menu
  • Home
  • Aktuelle Ausgabe
  • Archiv
  • Mitteilungen
  • Über uns
    • Über die Zeitschrift
    • Beitragseinreichung
    • Redaktion
    • Schutz personenbezogener Daten
    • Kontakt
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language:
  • English
  • Język Polski
  • Français (France)
  • Deutsch

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

The Film Director Who Was a Spy. Jadwiga Plucińska (1908–1999): A Forgotten Pioneer of Polish Documentary Film
  • Home
  • /
  • The Film Director Who Was a Spy. Jadwiga Plucińska (1908–1999): A Forgotten Pioneer of Polish Documentary Film
  1. Home /
  2. Archiv /
  3. Bd. 59 Nr. 3 (2024): Special Issue /
  4. Articles

The Film Director Who Was a Spy. Jadwiga Plucińska (1908–1999): A Forgotten Pioneer of Polish Documentary Film

Autor/innen

  • Karol Szymański University of Gdańsk https://orcid.org/0000-0001-9158-9452

DOI:

https://doi.org/10.12775/SDR.2024.EN8.04

Schlagworte

documentary film, Polish cinematography after 1945, women film directors, political trials

Abstract

This article aims to recall Jadwiga Plucińska – a pre-war actress, during the Second World War, a secretary in the Warsaw office of Die Deutsche Wochenschau, and between 1946 and 1959, a director of some twenty documentaries and features for the Polish Newsreel, showing the social, cultural and moral changes first in Poland recovering from the devastation of war (especially in the so-called Recovered Territories), and then during the ‘56 October Thaw. Her career was interrupted in 1959 by her arrest and subsequent five-year imprisonment on a charge of spying for US intelligence. As a result, Plucińska was almost completely forgotten and erased from the pages of Polish cinema history, and her work, withdrawn from distribution since the late 1950s, remains virtually unknown.

Autor/innen-Biografie

Karol Szymański, University of Gdańsk

Karol Szymański, MA in history, PhD in art sciences, assistant professor at the Division of Cultural Studies at the University of Gdańsk. Member of the Polish Society for Film and Media Studies. Author of the book Krawiec, książę i chłopaki z brązu. Fantazmat homoseksualny w powojennym kinie czechosłowackim [The Tailor, the Duke and the Boys of Bronze. The Homosexual Phantasm in Post-War Czechoslovak Cinema]. The author and producer of the website www.naekranachprl.pl, devoted to the distribution and reception of films in Poland between 1944 and 1989. Passionate about and expert on the Czechoslovak New Wave. Enthusiast of the art of song by Marta Kubišová, Anna Prucnal, and Marianne Faithfull.

Literaturhinweise

Bielińska I., ‘Po dłuższej przerwie – nowe filmy, nowe pomysły’, Film, no. 35 (1957).

Bocheńska J., ‘Rozwój polskiego filmu dokumentalnego w latach 1944–1958’, Kwartalnik Filmowy, no. 2 (1965).

Domke R., Ziemie Zachodnie i Północne Polski w propagandzie lat 1945–1948 (Zielona Góra, 2010).

Hera J., ‘Losy aktorów w Generalnym Gubernatorstwie (wrzesień 1939 – 1 sierpnia 1944)’, Pamiętnik Teatralny, no. 1–4 (1997).

Hera J., Losy artystów polskich w czasach niewoli 1939–1954 (Kraków, 2019).

Hera J., ‘Niepokorni – pokorni. Losy aktorów polskich 1944–1954’, Pamiętnik Teatralny, no. 3–4 (2008).

Hera J., ‘Życie artysty w niewoli. Rzecz o Andrzeju Szalawskim’, Pamiętnik Teatralny, no. 2 (1999).

Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945–2014), ed. M. Hendrykowska (Poznań, 2018).

‘Kronika. Zmarli. Jadwiga Plucińska’, in: Almanach sceny polskiej 1999/2000, ed. A. Chojnacka (Warszawa, 2005).

Lemann J., ‘Film dokumentalny’, in: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Film, kinematografia, ed. E. Zajiček (Warszawa, 1994).

Lemann-Zajiček J., Kino i polityka. Polski film dokumentalny 1945–1949 (Łódź, 2003).

Leśniewska I., ‘Wpływ polityki na filmy dokumentalne o tzw. Ziemiach Odzyskanych. Studium przypadków’, in: Kino polskie: reinterpretacje. Historia – ideologia – polityka, ed. K. Klejsa, E. Nurczyńska-Fidelska (Kraków, 2008).

Leśniewska-Orlicka I., ‘Osadnicy, przesiedleńcy, autochtoni… Analiza obrazu mieszkańców Ziem Zachodnich i Północnych Polski na podstawie wybranych kronik i dokumentów filmowych zrealizowanych w Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie’, in: Ziemie Zachodnie i Północne w polskiej kinematografii (1944/1945–1989), ed. M. Kowalski, T. Sikorski (Szczecin, 2019).

Malicka W., Wrocław w Polskiej Kronice Filmowej. Nowe miasto i nowi mieszkańcy w propagandzie państwowej 1945–1970 (Kraków, 2012).

Orski M., Obywatele francuscy w obozie koncentracyjnym Stutthof w latach 1941–1945 (Gdańsk, 2010).

‘Plucińska Jadwiga Helena’, in: Słownik biograficzny teatru polskiego, vol. 3: 1910–2000, [part 2:], M–Ż, ed. B. Berger et al. (Warszawa, 2016).

Świeżyński W., ‘Film dokumentalny’, in: Historia filmu polskiego, ed. J. Toeplitz, vol. 3: 1939– 1956 (Warszawa, 1974).

Trojanowski K., Świnie w kinie? Film w okupowanej Polsce (Warszawa, 2018).

Wołowski J., ‘“Film Polski” usuwa kolaboracjonistów’, Życie Warszawy, no. 317 (1947).

Wołowski J., ‘Sumujemy’, Życie Warszawy, no. 281 (1947).

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

Downloads

  • PDF (English)

Veröffentlicht

2025-01-13

Zitationsvorschlag

1.
SZYMAŃSKI, Karol. The Film Director Who Was a Spy. Jadwiga Plucińska (1908–1999): A Forgotten Pioneer of Polish Documentary Film. Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej. Online. 13 Januar 2025. Vol. 59, no. 3, pp. 77-86. [Accessed 8 Juli 2025]. DOI 10.12775/SDR.2024.EN8.04.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Bibliografische Angaben herunterladen
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Ausgabe

Bd. 59 Nr. 3 (2024): Special Issue

Rubrik

Articles

Lizenz

Creative-Commons-Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.

Stats

Number of views and downloads: 116
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Autor/innenverzeichnis durchblättern
  • Issue archive

User

User

Aktuelle Ausgabe

  • Atom-Logo
  • RSS2-Logo
  • RSS1-Logo

Informationen

  • Für Leser/innen
  • Für Autor/innen
  • Für Bibliothekar/innen

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Sprache

  • English
  • Język Polski
  • Français (France)
  • Deutsch

Tags

Search using one of provided tags:

documentary film, Polish cinematography after 1945, women film directors, political trials
Aufwärts

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop