The Polish-Language Orthodox Press in the Second Polish Republic on the Example of Gazeta Prawosławna (1936–1937)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2024.1.07Keywords
Orthodox press, Gazeta Prawosławna, Orthodox Church, Second Republic of Poland, WarsawAbstract
The article discusses Gazeta Prawosławna, published in Warsaw in 1936–1937. It was one of the leading Polish-language papers addressed to the Orthodox believers living in interwar Poland. It presents the formal analysis of the paper, its publishers, and its content, all set against the background of other Polish-language Orthodox periodicals. All of them were published in the 1930s by the Warsaw Orthodox Metropolis, the Orthodox Scientific and Publishing Institute, the Głos Prawosławia Publishing Company or, like the paper under analysis, the Orthodox Poles with the support of the state institutions. By allowing the Polish-language Orthodox press to be printed, including the analysed paper, the authorities undertook actions aimed at closer union of the Orthodox Church faithful with the state.
References
Źródła drukowane
Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 18 listopada 1938 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, ttps://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/ WDU19380880597/O/D19380597.pdf (dostęp: 6.08.2022).
Niłowicz M., Prawosławie a Polska, „Przekrój” 1 (1938), nr 4, s. 23–33.
Prasa
„Gazeta Prawosławna” 1936–1937
„Głos Prawosławia” 1938
Opracowania
Bendzia M., Autokefalia Kościoła Prawosławnego w Polsce, „Elpis” 5 (2003), z. 7/8, s. 115–143.
Bibliografia czasopism warszawskich 1579–1981, t. 2, oprac. K. Zawadzki, Warszawa 1996.
Bobowski K., Szkice z dziejów prasy Kościoła prawosławnego w Polsce w latach 1918–1939, „Chrześcijanin a Współczesność” 3 (1985), nr 2, s. 24–28.
Choiński J., Wydawnictwa i prasa prawosławna w Polsce w latach 1918–1939, w: Kościół prawosławny w Polsce dawniej i dziś, red. L. Adamczuk, A. Mironowicz, Warszawa 1994, s. 146–152.
Dudra S., Metropolita Dionizy (Waledyński) 1876–1960, Warszawa 2010.
Historia Polski w liczbach. Ludność, terytorium, [red. F. Kubiczek et al., oprac. A. Wyczański et al.], Warszawa 1994.
Jaruzelski J., Dzieje skonfiskowanego artykułu Cat-Mackiewicza w „Słowie”, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 27 (1988), nr 3, s. 127–134.
Jednodniówka, w: Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer [et al.], Wrocław–Warszawa–Kraków 1971, szp. 1067.
Kalina M., Polonizacja Cerkwi prawosławnej w województwie białostockim (1918–1939), „Białoruskie Zeszyty Historyczne” (1995), z. 2, s. 74–105.
Korczyńska-Derkacz M., Jednodniówki jako typ dokumentów życia społecznego. Zarys problematyki badawczej, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Bibliotekoznawstwo” 27 (2008), s. 135–148.
Krasińska I., Wyznawcy prawosławia w Drugiej Rzeczypospolitej w dyskursie prasowym „Przeglądu Prawosławnego” (1939), „Studia Ełckie” 25 (2023), nr 3, s. 285–306.
Kuryłowicz A., Prasa prawosławna w II Rzeczypospolitej, w: Kościół prawosławny w dziejach Rzeczypospolitej i krajów sąsiednich, red. nauk. P. Chomik, Białystok 2000, s. 132–153.
Kuryłowicz A., Prawosławne oficyny wydawnicze w II Rzeczypospolitej, w: Prawosławne oficyny wydawnicze w Rzeczypospolitej, red. A. Mironowicz, U. Pawluczuk, P. Chomik, Białystok 2004, s. 199–211.
Mieszczankowski M., Struktura agrarna Polski międzywojennej, Warszawa 1960.
Mironowicz A., Kościół prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Białystok 2005.
Mironowicz A., Kościół prawosławny w dziejach Rzeczypospolitej, „Elpis” 1 (1999), z. 1, s. 85–125.
Mironowicz A., Kościół prawosławny w Polsce, Białystok 2006.
Mironowicz A., Problem narodowościowy w Cerkwi prawosławnej II Rzeczypospolitej, „Przegląd Wschodni” 13 (2014), z. 2, s. 489–516.
Mironowicz A., Rewindykacja i niszczenie prawosławnych obiektów sakralnych na terenie II Rzeczypospolitej, „Elpis” 8 (2006), z. 13/14, s. 13–34.
Misiło E., Prasa ukraińska w Polsce (1918–1939), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 23 (1984), nr 4, s. 57–88.
Papierzyńska-Turek M., Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939, Warszawa 1989.
Paprocki H., Bibliografia czasopisma teologicznego „Elpis” 1926–1937, „Elpis” 1 (1999), z. 1, s. 27–43.
Paprocki H., Działalność misyjna i charytatywna Kościoła prawosławnego w okresie międzywojennym. (Zarys problematyki), „Elpis” 8 (2006), z. 13/14, s. 87–91.
Pawluczuk U., Próby wprowadzenia kalendarza gregoriańskiego w Kościele prawosławnym w II Rzeczypospolitej, w: Latopisy Akademii Supraskiej, t. 4: Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, red. M. Kuczyńska, U. Pawluczuk, Białystok 2013, s. 103–112.
Stegner T., Wyznania – państwo – naród w II Rzeczypospolitej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 147 (2020), z. 4, s. 781–796.
Suławka A.R., Rosyjska i rosyjskojęzyczna prasa religijna w II Rzeczypospolitej, „Kultura – Media – Teologia” (2012), nr 10, s. 59–88, https://kmt.uksw.edu.pl/media/pdf/kmt_2012_10_calosc2.pdf (dostęp: 11.05.2022).
Traczuk J., Prasa białoruska w II Rzeczypospolitej (1918–1939), „Studia Polono-Slavica-Orientalia. Acta Litteraria” 13 (1992), s. 185–373.
Urban K., Serafin Kiryłowicz (1903–1986), „Euhemer” 31 (1987), nr 3–4, s. 246–252.
Waszkiewicz Z., Duszpasterstwo prawosławne w wojsku polskim (1939–1945), w: Siły zbrojne – polityka. Studia ofiarowane profesorowi Jerzemu Przybylskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. P. Kurlenda [et al.], Toruń 2005, s. 409–430.
Waszkiewicz Z., Duszpasterstwo w siłach zbrojnych Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1939), Toruń 2000.
Żarnowski J., O inteligencji polskiej lat międzywojennych, Warszawa 1965.
Żarnowski J., Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939, Warszawa 1973.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 57
Number of citations: 0
