Krakowskie Towarzystwo Opieki nad Polskimi Zabytkami Kultury i Sztuki przed I wojną światową – próba działalności ponadzaborowej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2016.2.01Schlagworte
Towarzystwo Opieki nad Polskimi Zabytkami Kultury i Sztuki w Krakowie, Galicja, Jerzy Mycielski, ochrona zabytków, towarzystwa kulturalno-społeczne, zaboryAbstract
Artykuł omawia aktywność powstałego w 1902 r. krakowskiego Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami Kultury i Sztuki. Towarzystwo to podjęło próbę działalności ponadzaborowej w oparciu o delegatów zamiejscowych, którzy nadsyłali korespondencję z terenu całej Galicji oraz pozostałych zaborów, a także spoza obszaru ziem polskich. Delegaci (najczęściej entuzjaści amatorzy) mieli za zadanie inwentaryzowanie zabytków polskich, próbowali także wraz z wydziałem TOnPZKS prowadzić pionierskie działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego. Dzięki zaangażowaniu swoich członków towarzystwo odniosło kilka spektakularnych sukcesów w dziele ratowania zabytków na terenie Galicji oraz zaboru rosyjskiego.Literaturhinweise
Blombergowa M., Wandalin Szukiewicz, w: Polski Słownik Biograficzny, 49 (2013–2014), s. 211–213
Blombergowa M., Wandalin Szukiewicz. Syn Ziemi Lidzkiej – badacz i społecznik (1852–1919), Warszawa–Lida 2010
Bochnak A., Jerzy Mycielski, w: Polski Słownik Biograficzny, 22 (1972), s. 332–335
Chodubski A., Adam Sierakowski, w: IPSB: http://www.ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/adam-sierakowski# (dostęp: 10.09.2015)
Frycz J., Restauracja i konserwacja zabytków architektury w Polsce w latach 1795–1918, Warszawa 1975
Garztecki J., Mistrz zapomniany. O Michale Greimie z Kamieńca, Kraków 1972
Kasperowicz R., Dehio i Riegl, czyli spór o przeszłość i przyszłość zabytków, w: Alois Riegl, Georg Dehio i kult zabytków, tłum. i wstęp R. Kasperowicz, Warszawa 2012
Klein F., Kraków, Kraków 1910
Klein F., Notatnik Krakowski, Kraków 1965
Klein F., Pałac „Pod Krzysztofory” w Krakowie, Kraków 1914
Kosiewski P. i Krawczyk J., Latarnia pamięci. Od muzeum zabytków narodu do katechizmu konserwatora, w: Zabytek i historia: wokół problemów konserwacji i ochrony zabytków w XIX wieku, red. P. Kosiewski, J. Krawczyk, Warszawa 2012
Kumaniecki K., Wiadomości statystyczne o Krakowie, w: F. Klein, Kraków, Kraków 1910, s. VI–VII
Michał Rawita Witanowski, w: Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Micha%C5%82_Rawita_Witanowski (dostęp: 04.09.2015)
Midura F., Społeczna opieka nad zabytkami w Polsce do roku 1918, Warszawa 2004
Pawłowski K., Ochrona walorów zabytkowych miast, a geneza polskiej nowoczesnej szkoły urbanistycznej, w: Przeszłość a jutro miasta. Szkice urbanistyczne, red. nauk. K. Pawłowski, T. Zarębska, Warszawa 1977
Polskie dziedzictwo kulturowe u progu niepodległości. Wokół Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, red. E. Manikowska, P. Jamski, Warszawa 2010
Sitte C., Der Städtebau nach seinen künstlerischen Grundsätzen, Wien 1889
Stanisław Marian Brzozowski, Stanisław Rybicki, w: IPSB: http://www.ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/stanislaw-rybicki# (dostęp: 10.09.2015)
Wdowiszewski J., Artystyczne zasady budowy miast, „Czasopismo Towarzystwa Technicznego Krakowskiego” 1890, nr 7–11
Wokół Wawelu: antologia tekstów z lat 1901–1901, red. i wstęp J. Krawczyk, Warszawa 2012
Ziejka F., Ocalić dla potomnych narodowe pamiątki… O społecznym ruchu odnowy zabytków w Krakowie w XIX wieku, „Budownictwo. Czasopismo Techniczne” 106 (2009), z. 9
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Stats
Number of views and downloads: 347
Number of citations: 0
