Dwie misje Archibalda C. Coolidge’a do Europy (1918–1919)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2024.1.02Słowa kluczowe
Archibald C. Coolidge, Thomas Woodrow Wilson, alianckie wojska interwencyjne w Rosji, konferencja pokojowa w Paryżu, Murmańsk, Archangielsk, monarchia Habsburgów, Polska, Austria, Węgry, Czechosłowacja, Jugosławia (Królestwo SHS)Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie nieznanej lub w niewielkim stopniu poznanej aktywności międzynarodowej Archibalda C. Coolidge’a, historyka, profesora Harvard University, pioniera badań nad dziejami Rosji w USA, członka The Inquiry i Council on Foreign Relations, wieloletniego redaktora „Foreign Affairs”. Jego dwie misje z ramienia Departamentu Stanu w celu zbierania informacji: do Rosji (kwiecień–październik 1918) oraz byłej monarchii austro-węgierskiej (grudzień 1918 – maj 1919) ukazują, poprzez analizę celów, przebiegu i rezultatów, amerykańską perspektywę poznawczą regionu. Podstawą źródłową badań są drukowane amerykańskie dokumenty, listy, wspomnienia, zapiski.
Bibliografia
Źródła drukowane
Archiwum polityczne Ignacego Paderewskiego, t. 2, red. W. Stankiewicz, A. Piber, Warszawa 1974.
Coolidge H.J., Lord R.H., Archibald Coolidge. Life and Letters, Boston–New York 1932 (Freeport NY [1971]).
Károlyi M., Memoirs of Michael Karolyi. Faith without Illusion, transl. C. Karolyi, introd. A.J Taylor, New York 1957.
Papers Relating to the Foreign Relations of the United States [FRUS], 1919: The Paris Peace Conference, vol. 2, ed. J.V. Fuller, T. Dennett, Washington 1942.
Papers Relating to the Foreign Relations of the United States [FRUS], 1919: The Paris Peace Conference, vol. 11–12, ed. J.V. Fuller, T. Dennett, Washington 1947.
The Intimate Papers of Colonel House, ed. Ch. Seymour, vol. 4, Boston–New York 1928.
Opracowania
Ablovatski E., Revolution and Political Violence in Central Europe. The Deluge of 1919, Cambridge UK–New York NY 2021.
Ambrosius L.E., Woodrow Wilson and American Internationalism, New York 2017.
Bednar K., Transatlantic Relations and the Great War. Austria-Hungary and the United States, Abingdon–Oxon–New York NY 2022.
Berlin J.D., The United States and the Burgenland 1918–1920, „Austrian History Yearbook” 8 (1971), s. 39–59.
Bevc V., American Diplomacy and Carinthian Slovenians, Ljubljana 2008.
Borsányi G., The Life of a Communist Revolutionary, Béla Kun, Boulder, Colo.–New York 1993.
Buttin F., The Polish-Czechoslovak Conflict over Teschen Silesia (1918–1920): a Case Study, „Perspectives” 5 (2005–2006), s. 63–78.
Byrnes R.E., Archibald Cary Coolidge: A Founder of Russian Studies in the United States, „Slavic Review” 37 (1978), no. 4, s. 651–667.
Byrnes R.E., Awakening American Education to the World. The Role of Archibald Cary Coolidge, 1866–1928, Notre-Dame 1982.
Coolidge A.C., Origins of the Triple Alliance. Three Lectures, New York 1917.
Coolidge A.C., Pribram A.F., The Secret Treaties of Austria-Hungary, 1879–1914, vol. 1–2, Cambridge 1920–1921, New York 1967.
Coolidge A.C., Ten Years of War and Peace, Cambridge 1927.
Coolidge A.C., The United States as a World Power, New York 1908, St. Clair Shores MI 1971.
Cornwall M., The Last Years of Austria-Hungary. Essays in Political and Military History, 1908–1918, Exeter 1990.
Ferguson W.S., Haskins C.H., Gay E.F., Merriman R.B., Archibald Cary Coolidge 1866–1928, „Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences” 64 (1930), no. 12, s. 514–518.
Filipowicz M., Emigranci i jankesi. O amerykańskich historykach Rosji, Lublin 2007.
Gelfand L.E., The Inquiry. American Preparations for Peace 1917–1919, New Haven–London 1963.
Gerson L.E., Woodrow Wilson and the Rebirth of Poland, 1914–1920; a Study in the Influence on American Policy of Minority Groups of Foreign Origin, New Haven 1953.
Glant T., Through the Prism of the Habsburg Monarchy. Hungary in American Diplomacy and Public Opinion during World War I, Boulder CO–Highland Lakes NJ 1998.
Grose P., Continuing the Inquiry. The Council on Foreign Relations from 1921 to 1996, New York 1996.
Herman A., Wilson, Lenin, and the Birth of the New World and Internationalism, New York 2017.
Horčička V., Vztahy Rakousko-Uherska a Spojených států amerických v období první světové války, Praha 2007.
House J.M., Curzon D.P., Russian Expeditions 1917–1920, Washington DC 2019.
Januszewska-Jurkiewicz J., Zaolzie w polityce rządu i opinii społeczeństwa polskiego (1925–1937), Katowice 2001.
Karski J., Great Powers & Poland, 1919–1945. From Versailles to Yalta, Lanham MD 1985 (wznowienie: Lanham 2014).
Knyt A., Zaolzie. Polsko-czeski spór o Śląsk Cieszyński 1918–2008, Warszawa 2008.
Kornat M., Polska sowietologia i niemieckie Ostforschung. O Instytucie Naukowo-Badawczym Europy Wschodniej w Wilnie i Instytucie Gospodarki Wschodnioeuropejskiej w Królewcu, „Polski Przegląd Stosunków Międzynarodowych” (2017), nr 7, s. 43–70.
Leinwand A.J., Walka dyplomatyczna Polski o Galicję Wschodnią 1918–1923, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 46 (2011), s. 85–98.
Levy J., The Intermarium. Wilson, Madison, & East Central European Federalism, New York 2007.
Lord R.H., The Second Partition of Poland. A Study in Diplomatic History, Cambridge 1915.
Major I.M., American Hungarian Relations, 1918–1944, Astor FL 1974.
Mania A., Europa Środkowa w celach polityki USA w latach I wojny światowej. 14 punktów Wilsona, w: Państwa europejskie na drodze do niepodległości (w drugiej połowie XIX i XX wieku). Studia ofiarowane Profesorowi Marianowi Zgórniakowi, red. I. Stawowy-Kawka, W. Rojek, Kraków 2003, s. 147–157.
Mania A., Polityka Stanów Zjednoczonych wobec Związku Radzieckiego w latach 1933–1941, Warszawa 1987.
Marczewska-Zagdańska H., Misja Williama Bullitta do Rosji (luty–marzec 1919). Błąd czy nieudana próba pragmatycznego działania?, „Kwartalnik Historyczny” 129 (2022), nr 4, s. 824–851.
Marczewska-Zagdańska H., Od imperiów do państw narodowych 1914–1918: przemiany dyskursu politycznego administracji prezydenta Woodrow Wilsona wobec Europy Środkowej i Wschodniej oraz kwestii samostanowienia, w: Perspektywy przegranych i zwycięzców Wielkiej Wojny. Zbiorowe tożsamości i indywidualne doświadczenia w Europie Środkowo-Wschodniej (1914–1921), red. A. Nowak, Warszawa 2018, s. 243–298.
Marczewska-Zagdańska H., Od przyjaźni przez zerwanie do sojuszu. Meandry amerykańsko-rosyjskich relacji, w: Politycy, dyplomaci i żołnierze. Studia i szkice z dziejów stosunków międzynarodowych w XX i XXI wieku ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Maciejowi Brzezińskiemu w 70. rocznicę urodzin, red. D. Jeziorny, S.M. Nowinowski, R.P. Żurawski vel Grajewski, Łódź 2017, s. 223–238.
Marczewska-Zagdańska H., Stany Zjednoczone wobec polityki regionalnej Polski i Czechosłowacji (1918–1939), w: Międzymorze. Nadzieje i ograniczenia w polityce II Rzeczypospolitej, red. E. Znamierowska-Rakk, Warszawa 2016, s. 267–293.
Mroczka L., Spór o Galicję Wschodnią 1914–1923, Kraków 1998.
Nelson J.C., The Polar Bear Expedition. The Heroes of America’s Forgotten Invasion of Russia, 1918–1919, New York NY 2019.
Parafianowicz H., Czechosłowacja w polityce Stanów Zjednoczonych w latach 1918–1933, Białystok 1996.
Pastor P., Hungary Between Wilson and Lenin. The Hungarian Revolution of 1918–1919 and the Big Three, Boulder CO–New York 1976.
Pastor P., Revolutions and Interventions in Hungary and Its Neighbor States, 1918–1919, Boulder CO–Highland Lakes NJ–New York 1988.
Peace N., Poland, the United States, and the Stabilization of Europe, 1919–1933, New York 1986.
Phelps N.M., U.S.-Habsburg Relations from 1815 to the Paris Peace Conference. Sovereignty Transformed, Cambridge–New York 2013.
Polišenská M., Diplomatické vztahy Československa a USA 1918–1968, Praha 2012.
Pudłocki T., Ruszała K., Postwar Continuity and New Challenges in Central Europe, 1918–1923. The War that Never Ended, New York 2022.
Richard C.J., When the United States Invaded Russia. Woodrow Wilson’s Siberian Disaster, Lanham 2013.
Romsics I., The Dismantling of Historic Hungary. The Peace Treaty of Trianon, 1920, Boulder CO–New York 2002.
Shepardson W., Early History of the Council on Foreign Relations, Stamford CT 1960.
Statdler K.R., Fifty Troubled Years: The Story of the Burgenland, „Austrian History Yearbook” 8 (1971), s. 59–79.
Tasovac I., American Foreign Policy and Yugoslavia, 1939–1941, College Station TX 1999.
The Great War and Memory in Central and South-Eastern Europe, ed. O. Luthar, Boston 2016.
Throntveit T., Power without Victory. Woodrow Wilson and the American Internationalist Experiment, Chicago 2017.
Trianon, Trianon! A Century of Political Revisionist Mythology, ed. V. Pușcaș, I.N. Sava, Cluj-Napoca 2021.
Unterberger B.M., The United States, Revolutionary Russia, and the Rise of Czechoslovakia, Chapel Hill 1989.
Valenta, J., Česko-polské vztahy v letech 1918–1920 a Těšínské Slezsko, Ostrava 1961.
Vares M., The Question of Western Hungary/Burgenland, 1918–1923. A Territorial Question in the Context of National and International Policy, Jyväskylä 2008.
Wandycz P.S., The United States and Poland, Cambridge MA 1980.
Wędrowski J.R., Stany Zjednoczone a odrodzenie Polski. Polityka Stanów Zjednoczonych wobec sprawy polskiej i Polski w latach 1916–1919, Wrocław 1980.
Winid B., W cieniu Kapitolu. Dyplomacja polska wobec Stanów Zjednoczonych Ameryki 1919– 1939, Warszawa 1991.
Wnętrzak G., Stosunki polityczne i narodowościowe na pograniczu Śląska Cieszyńskiego i Galicji Zachodniej w latach 1897–1920, Toruń 2014.
Wolff L., Woodrow Wilson and the Reimagining of Eastern Europe, Stanford 2020.
Zenkevich I., Archibald Cary Coolidge: A Promoter of Russian Studies in the United States, Moscow State University of Psychology and Education, „Language and Text” 3 (2016), no. 3, s. 78–85.
Zimmermann F., The Role of the Burgenland in the History of the Habsburg Monarch, „Austrian History Yearbook” 8 (1971), s. 7–38.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 27
Liczba cytowań: 0
