Jak wbić kwadratowy kołek w okrągłą dziurę? Kilka uwag na temat polskich przekładów Ubu Króla Tadeusza Żeleńskiego-Boya i Jana Gondowicza
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2021.006Słowa kluczowe
Jarry, Ubu Król, przekład dramatu, Boy, GondowiczAbstrakt
Ubu Król Alfreda Jarry’ego, początkowo traktowany jako sztubacki żart piętnastoletniego ucznia, z czasem okazał się dramatem wręcz profetycznym. Grubiański i brutalny Ubu stał się symbolem i zapowiedzią totalitarnych dyktatur oraz wszelkich uzurpatorskich rządów na całym świecie. Polskie przekłady dramatu wyszły spod pióra Tadeusza Żeleńskiego-Boya oraz Jana Gondowicza. Język Boya, mocno już nieaktualny, wymusił niejako kolejny przekład, tekst teatralny bowiem starzeje się znacznie szybciej niż tekst poetycki czy proza. Gondowicz w swoim przekładzie w dość znaczny sposób ingeruje w tekst oryginału, tworząc tekst, który jest zwierciadłem współczesnej polszczyzny niewysokich lotów.
Bibliografia
Berman A.,1995, Pour une critique des traductions: John Donne, Paris.
Bibik B., 2016, Translatoris vestigia. Projekcje inscenizacyjne wybranych polskich tłumaczy Orestei Ajschylosa, Toruń.
Dąmbska-Prokop U., 2010, Nowa encyklopedia przekładoznawstwa, Kielce.
Déprats J.-M., 1982, Traduire Shakespeare pour le théâtre, „Théâtre publique”, nr 44.
Déprats J.-M., 1990, Texte et théâtralité. Table ronde animée par M. Bataillon, [w:] Sixièmes Assises de la Traduction Littéraire (Arles 1989): Traduire le théâtre, Actes Sud, s. 69–93.
Gadamer H.-G., 2003, Język i rozumienie, Warszawa.
Hermans T., 2015, Narada języków, Kraków.
Jarry A., 1962, Tout Ubu, Paris.
Jarry A., 2002, Ubu Król, tłum. T. Żeleński-Boy, Kraków.
Jarry A., 2006, Teatr Ojca Ubu, tłum. J. Gondowicz, Warszawa.
Niziołek R., 2014, Cztery razy Don Juan, polskie dwudziestowieczne przekłady dramatu Moliera, Kraków.
Pavis P., 1998, Słownik terminów teatralnych, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Sugiera M., 2002, Potomkowie Króla Ubu, Kraków.
Zaleska Z., 2015, Przejęzyczenie. Rozmowy o przekładzie, Wołowiec.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 476
Liczba cytowań: 0
