Strategia aktora/strategia tłumacza – Jerzy Radziwiłowicz tłumaczy Moliera
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2014.013Słowa kluczowe
strategia tłumaczeniowa, przekład literacki, teatrAbstrakt
Liczące już ponad 100 lat przekłady komedii Moliera autorstwa Boya-Żeleńskiego ciągle jeszcze prawie niepodzielnie królują w świadomości polskiego czytelnika. Jednocześnie od kilkudziesięciu lat obserwujemy ucieczkę ludzi teatru od tych tłumaczeń. Wynika to ze specyficznej natury tekstu dramatycznego, traktowanego jako rodzaj teatralnej partytury, z jego wszelkimi uwarunkowaniami związanymi z zaistnieniem na scenie. Zmieniające się konwencje sceniczne oraz coraz większa autonomia teatru jako sztuki wymusiła konieczność nowego spojrzenia na klasyczne teksty, otwierając tym samym drogę nowym tłumaczeniom. Ostatnie polskie wersje kilku Molierowskich komedii zawdzięczamy wybitnemu aktorowi Jerzemu Radziwiłowiczowi. Niniejszy tekst jest próbą ukazania, w jaki sposób doświadczenia sceniczne aktora determinują w procesie przekładu jego translatorskie strategie.
Bibliografia
Molier, 1995, Don Juan czyli Uczta z Kamieniem, przekł. J. Trznadel, Warszawa.
Molier, Don Juan albo Kamienna Uczta, przekł. J. Radziwiłowicz, tekst niepublikowany (ze zbiorów własnych).
Molier, Mizantrop, przekł. J. Radziwiłowicz, tekst niepublikowany (ze zbiorów własnych).
Molière, 1971, Le Tartuffe. Dom Juan. Le Misanthrope, Paris.
Molière, 2006, Tartuffe albo szalbierz, przekł. J. Radziwiłowicz, program do spektaklu, Teatr Narodowy, Warszawa.
Molière, 2001, Don Juan czyli Kamienny Gość, przekł. B. Korzeniewski [w:] tenże, Wybór komedii, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 123–239.
Borowy, W., 1955, „Dawni teoretycy tłumaczeń”, [w:] O sztuce tłumaczenia, M. Rusinek (red.), Wrocław, s. 23–39.
Carriere, J.-C., Banu G., 1982, „Naviguer au plus pres”, [w:] Theatre public, nr 44, mars–avril, s. 41–43.
Dąmbska-Prokop, U., 1997, Śladami tłumacza, Kraków.
Majcherek, J., 1996, „Bardzo poważny ≪Don Juan≫”, [w:] Teatr, nr 5, s. 16–18. Pawłowiczowa, J., 2001, „Zagadnienia edytorskie – ≪Don Juan≫”, [w:] Moliere, Wybór komedii, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. LXXI–LXXXV.
Radziwiłowicz, J., Kyzioł, A., 2006, „Jerzy Radziwiłowicz o swojej podwójnej roli – tłumacza i aktora – w nowej interpretacji sztuki Moliera”, [w:] Polityka, nr 12, 25 marca, s. 57.
Radziwiłowicz, J., Wakar, J., 2009, „Paradoks Szekspira”, [w:] Dziennik, nr 49, 27 lutego.
Radziwiłowicz, J., 2012, „Amator przekładu”, [w:] Europejski kanon literacki. Dylematy XXI wieku, E. Wichrowska (red.), Warszawa, s. 192–197.
Szejnert, M., 1988, Sława i infamia. Z Bohdanem Korzeniewskim rozmawia Małgorzata Szejnert, Kraków.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 463
Liczba cytowań: 0
