Jacek Dehnel – obraz tłumacza
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2022.012Słowa kluczowe
Jacek Dehnel jako tłumacz, tłumaczenie, przekład literatury, Wielki GatsbyAbstrakt
Artykuł jest próbą przedstawienia sylwetki Jacka Dehnela jako tłumacza. Autor opiera się na wybranych pracach, omawiających dotychczasowy dorobek Jacka Dehnela jako pisarza, poety, tłumacza oraz artysty. W artykule wykorzystano wypowiedzi Jacka Dehnela na temat tłumaczenia udzielone w wywiadach oraz jego komentarze krytyczne, dotyczące przekładów poezji i prozy. Autor wychodzi z założenia, że omówienie translatorskiej działalności Jacka Dehnela (oraz każdego innego tłumacza) jedynie przez pryzmat tekstów jego przekładów byłoby niewystarczające. Artykuł jest zatem zaproszeniem do dalszej dyskusji i krytycznej analizy tłumaczeń pióra Jacka Dehnela.
Bibliografia
Adamowicz-Pośpiech A., 2013, Seria w przekładzie: Polskie warianty prozy Josepha Conrada, Katowice.
Antonik D., 2014, Autor jako marka. Literatura w kulturze audiowizualnej społeczeństwa informacyjnego, Kraków.
Balcerzan E., 1998, Literatura z literatury (strategie tłumaczy), [w:] Studia o przekładzie, P. Fast (red.), Katowice.
Barańczak S., 1990, Mały, lecz maksymalistyczny manifest translatologiczny, albo: Tłumaczenie się z tego, że tłumaczy się wiersze również w celu wytłumaczenia innym tłumaczom, iż dla większości tłumaczeń wierszy nie ma wytłumaczenia, „Teksty Drugie: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja”, 3, s. 7–66.
Bratkowski P., 2020, Dandys na barykadzie, „Newsweek”, 48, 23–29.11.2020, s. 90–91.
Bruccoli M.J. (red.), 1973, The Great Gatsby: a facsimile of the manuscript, Washington, D.C.
Dehnel J., 2011, Jacek Dehnel o nowej powieści Cunninghama, Wyborcza.pl, 20.09.2011, https://wyborcza.pl/1,75410,10316401,Jacek_Dehnel_o_nowej_powiesci_Cunninghama.htm/ (dostęp: 4.03.2018).
Dehnel J., 2012, Obce dziecko Hollinghursta: potęga (złego) przekładu, Wyborcza. pl, 9.10.2012, https://wyborcza.pl/1,75410,12633873,_Obce_dziecko__Hollinghursta__potega__zlego__przekladu.html (dostęp: 4.03.2018).
Dehnel J., 2013a, Każda moja książka jest inną przygodą, Instytut Książki, 4.03.2013, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=LViVA57CHoc (dostęp: 15.03.2017).
Dehnel J., 2013b, wypowiedź podczas Gdańskiego Spotkania Tłumaczy Literatury „Odnalezione w tłumaczeniu”, Koszmar złych tłumaczeń. Krytyka przekładu w Polsce, Gdańsk, 25–27 kwietnia 2013, https://www.youtube.com/watch?v=-GSKs4edjE58 (dostęp: 2.02.2017).
Dehnel J., 2013c, Od tłumacza, [w:] Fitzgerald F.S., 2013, s. 217–220.
Dehnel J., 2014, Matka Makryna, Warszawa.
Dehnel J., 2016, Tłumacz miesiąca – Jacek Dehnel, Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, http://stl.org.pl/tlumacz-miesiaca-jacek-dehnel (dostęp: 9.10.2017).
Dehnel J., Winiarski J., 2010, Ten stary szelma, Larkin, „biBLioteka – Magazyn Literacki”, 30.01.2010, https://www.biuroliterackie.pl/biblioteka/wywiady/ten-stary-szelma-larkin (dostęp: 22.11.2017).
Elektorowicz L., 1964, Diament wielki jak Ameryka, „Twórczość”, 9, s. 140–144.
Fihel M., Jemielniak D., Komerski G. (red.), 2013, Wielki Gatsby z angielskim, Warszawa.
Fitzgerald F.S., 1963, Odwiedziny w Babilonie, tłum. A. Kaska, Warszawa.
Fitzgerald F.S., 2000, The Great Gatsby, London.
Fitzgerald F.S., 2012, The Great Gatsby, Bath.
Fitzgerald F.S., 2013, Wielki Gatsby, tłum. J. Dehnel, Kraków.
Guttfeld D., 2017a, Niech James żyje: z Jackiem Dehnelem o przekładzie The Turn of the Screw, „Litteraria Copernicana”, 1(21), s. 195–202.
Guttfeld D., 2017b, Skąd się biorą duchy? Dwa przekłady The Turn of the Screw, „Litteraria Copernicana”, 1(21), s. 273–279.
Hawrysz M., 2017, Stylizacja językowa w powieści Matka Makryna Jacka Dehnela, [w:] A. Rejter (red.), „Język Artystyczny”, t. 16: Nowy(?) kanon(?) Wokół Nagrody Literackiej „Nike”, Katowice, s. 9–23.
Jarniewicz J., 2012, Niech nas zobaczą, czyli translatorski coming out, [w:] J. Jarniewicz, Gościnność słowa, szkice o przekładzie literackim, Kraków, s. 7–22.
Kołodyńska A., 2008, Larkin w tłumaczeniu Dehnela, Wyborcza.pl, https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,5689170,Larkin_w_tlumaczeniu_Dehnela.html (dostęp: 7.01.2016).
Kopeć-Umiastowska B., 2014, Dehnel na trawniku, „Literatura na Świecie”, 3–4, s. 421–431.
Kopf J.Z., 1969, Meyer Wolfsheim [sic!] and Robert Cohn: A Study of a Jewish Type and Stereotype, „Tradition”, 10 (Spring), s. 93–104.
Kozłowska A., 2007, Dehnel jak ta lala, „Wysokie Obcasy”, https://www.wysokieobcasy.pl/wysokieobcasy/1,53668,4006577.html (dostęp: 1.01.2012).
Levý J., 1974, Uměni překladu, Praga.
Long R.E., 1981, The Achieving of The Great Gatsby: F. Scott Fitzgerald, 1920–1925, Lewisburg.
Pesta M., 2017, Jacek Dehnel: zbieram fotografie z poczucia utraty, https://www.polskieradio.pl/8/404/Artykul/1751214,Jacek-Dehnel-zbieram-fotografie-z-poczucia-utraty (dostęp: 22.11.2018).
Pewińska G., 2013, Pisarz to egoista, a tłumacz – altruista, „Dziennik Bałtycki”, 24.04.2013, https://dziennikbaltycki.pl/pisarz-to-egoista-a-tlumacz-altruista-rozmowa-z-jackiem-dehnelem/ar/877472 (dostęp: 19.12.2017).
Pstrągowski T., 2015, Święta oszustka – wywiad z Jackiem Dehnelem, książki. wp.pl, https://ksiazki.wp.pl/swieta-oszustka-wywiad-z-jackiem-dehnelem-6145958482589825a (dostęp: 15.10.2022).
Ricoeur P., Torop P., 2008, O tłumaczeniu, tłum. T. Swoboda, S. Ulaszek, Gdańsk.
Szwebs W., 2016, Tłumacz jako marka? O tym, co zastąpiło kryteria w internetowej recepcji przekładu Wielkiego Gatsby’ego Francisa Scotta Fitzgeralda, „Między Oryginałem a Przekładem. Norma w przekładzie”, 4(34), s. 95–116.
Szymańska K., 2012, Translatorskie konfrontacje: Stanisław Barańczak i Jacek Dehnel przekładają Philipa Larkina, „Przekładaniec”, 26, s. 202–218.
Turnbull A. (red.), 1963, The Letters of F. Scott Fitzgerald, New York.
Venuti L., 1991, Genealogies of Translation Theory: Schleiermacher, „TTR”, 4(2), s. 125–150, https://www.erudit.org/fr/revues/ttr/1991-v4-n2-ttr1475/037096ar.pdf (dostęp: 1.10.2022).
Venuti L., 1995, The Translator’s Invisibility. A History of Translation, London–New York.
West III J.L.W., 2018, The Great Gatsby: The Authentic Edition from Fitzgerald’s Original Publisher, New York.
Wiśniewski M., 2009, Zamieszkać w domku Barbie – Wielki Gatsby Francisa Scotta Fitzgeralda, [w:] W kanonie prozy amerykańskiej. Z Placu Waszyngtona do Domu z liści, t. 2, L. Aleksandrowicz-Pędich (red.), Warszawa, s. 79–104.
Witkiewicz K., 2014, Konterfekt pisarza. Negocjacje wizerunku, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio FF – Philologia, 32, s. 47–78.
Wittenberg A., 2013, Pisarz w sieci. Jacek Dehnel o Internecie, hejterach i poezji w dobie WWW, natemat.pl, https://natemat.pl/66947,pisarz-w-sieci-jacek-dehnel-o-Internecie-hejterach-i-poezji-w-dobie-www#/ (dostęp: 26.08.2018).
Wójcińska A., 2018, Jacek Dehnel. Eklektyczna przestrzeń pisarza, Weranda.pl, https://www.weranda.pl/domy-i-mieszkania/znani-i-lubiani-w-domu/jacek-dehnel-eklektyczna-przestrzen-pisarza (dostęp: 22.11.2018).
Wróblewska M.N., 2014, Nie wyrównywać walcem. Jacek Dehnel w „Świętach z tłumaczami”, Xięgarnia.pl, https://xiegarnia.pl/artykuly/nie-wyrownywac-walcem-jacek-dehnel-w-swietach-z-tlumaczami (dostęp: 5.01.2018).
Wyborcza.pl, 2013, Wielki Gatsby w nowym przekładzie Jacka Dehnela, https://wyborcza.pl/1,75410,13927875,_Wielki_Gatsby__w_nowym_przekladzie_Jacka_Dehnela.html (dostęp: 18.04.2018).
Zano A., 2017, Jacek Dehnel o książkach, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=xXD9l6_v1SM (dostęp: 12.11.2018).
Jacek Dehnel, Culture.pl, https://culture.pl/pl/tworca/jacek-dehnel (dostęp: 10.10.2022).
Jacek Dehnel, Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku, http://www.ppibl.ibl.waw.pl/mediawiki/index.php?title=Jacek_DEHNEL (dostęp: 30.09.2022).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Bartosz Warzycki

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 792
Liczba cytowań: 0