Coworki, (akademickie) inkubatory przedsiębiorczości i startupy – nowe środowiska pracy i uczenia się dorosłych
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2024.010Schlagworte
uczenie się w miejscu pracy, środowisko pracy, coworki, inkubatory przedsiębiorczości, startupyAbstract
Celem artykułu jest scharakteryzowanie nowych środowisk pracy takich jak coworki, inkubatory przedsiębiorczości (w tym akademickie inkubatory przedsiębiorczości) i startupy oraz próba ukazania ich edukacyjnego potencjału. Środowiska te mają stosunkowo krótką historię, ale znacząco odmieniły myślenie o edukacyjnym wymiarze życia zawodowego. Na ich edukacyjny potencjał rozumiany jako możliwości nieformalnego i pozaformalnego uczenia się składają się m.in. współpraca z uczelniami i biznesem, praktykowanie przedsiębiorczości, konsultacje z ekspertami i doradcami, feedback, demokratyczne zarządzanie, dyfuzja, absorpcja i transfer wiedzy, kierowanie się ideą work-life balance oraz prenumeraty czasopism, konferencje, szkolenia, mentoring i coaching. Te edukacyjne możliwości wyznaczają nowe, perspektywiczne pole andragogicznych badań.
Literaturhinweise
Adamczyk J. (2018), Startupy jako forma przedsiębiorczości dla młodego pokolenia, „Horyzonty Wychowania”, nr 43, s. 39–48.
Albort-Morant G., Ribeiro-Soriano D. (2016), A bibliometric analysis of internatio- nal impact of business incubators, „Journal of Business Reserach”, No. 69(5), s. 1775–1779.
Arlotto J., Sahut J.M., Teulon F. (2011), What is the performance of incubators? The point of view of coached entrepreneurs, „International Journal of Business”, Vol. 16, No. 4, s. 341–352.
Armstrong M. (2000), Zarządzanie zasobami ludzkimi, Wolters Kluwer, Warszawa.
Beauchamp M., Krysztofiak-Szopa J., Skala A. (2018), Polskie startupy. Raport 2018, Fundacja Startup Poland, Warszawa.
Bendkowski J. (2018), Coworking – nowa forma pracy w gospodarce cyfrowej, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej”, Seria: Organizacja i Zarządzanie, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej w Gliwicach, Gliwice, s. 19–32.
Blank S. (2013), Why the lean start-up changes everything?, „Harvard Business Review”, No. 5, s. 63–72.
Blank S., Dorf B. (2013), Podręcznik startupu. Budowa wielkiej firmy krok po kroku, Helion, Gliwice.
Bogdanienko J. (1998), Zarządzanie innowacjami, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Bruner J. (2006), Kultura edukacji, Universitas, Kraków.
Collins A., Duguid P. (1989), Situated cognition and culture of learning, „Educational Researcher”, No. 18, s. 32–42.
Bruneel J., Ratinho T., Clarysse B., Groen A. (2012), The evolution of business incubators: comparing demand and supply of business incubation services across different incubator generations, „Technovation”, Vol. 32, No. 2, s. 110–121.
Campbell C., Allen D.N. (1987), The small business incubator industry: micro-level eco- nomic development, „Economic Development Quarterly”, No. 1(2), s. 178–191.
Chojnowska E., Czernecka M. (2017), Wpływ nawyków żywieniowych na samopoczucie i efektywność w pracy, [w:] K. Puchalski, E. Korzeniowska (red.), Promocja zdrowia w zakładzie pracy: wsparcie dla zdrowego odżywiania się i aktywności fizycznej pracowników, Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera, Łódź.
Cohen S. (2013), What do accelerators do? Insights from incubators and angels, „In- novations”, No. 8(3/4), s. 19–25, https://www.mitpressjournals.org/doi/ pdf/10.1162/INOV_a_00184 [dostęp: 29.07.2020].
Cohen S., Hochberg Y.V. (2014), Accelerating startups: the seed accelerator phenomenon, http://papers.ssrn.com/sol3/Papers.cfm?abstract_id=2418000 [do- stęp: 9.06 2019].
Czubak-Koch M. (2014), Uczenie się w kulturze miejsca pracy, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
Ćwiek M. (2019), Inkubatory przedsiębiorczości w kreowaniu działalności gospodarczej w środowisku akademickim na przykładzie województwa małopolskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Kraków.
Derrick J. (2020), „Tacit pedagogy” and „entanglement”: practice-based learning and innovation, „Journal of Workplace Learning”, Vol. 32, No. 4, s. 273–284.
Diagnoza ekosystemu startupów w Polsce (2016), Deloitte, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/pl/Documents/Reports/pl_Deloitte_raport_startupy.pdf [dostęp: 9.06.2020].
Dubas E. (2017), O podmiotowości w kontekście pedagogicznym, „Edukacja Dorosłych”, nr 2, s. 21–36.
Dubas E. (2018), Ciągłość i zmiana w polskiej andragogice – wybrane aspekty z perspektywy czasu, „Edukacja Dorosłych”, nr 2, s. 27–42.
Gandini A. (2015), The rise of coworking spaces: a literature review, „Ephemera: Theory and Politics in Organization”, Vol. 15(1), s. 193–205.
Gerdenitsch C., Scheel T., Andorfer J., Korunka Ch. (2016), Coworking spaces: a source of social support for independent professionals, „Frontiers in Psychology”, No. 7, s. 1–12.
Gerlach S., Brem A. (2015), What determines a successful business incubator? Introduction to an incubator guide, „International Journal of Entrepreneurial Venturing”, Vol. 7, No. 3, s. 286–307.
Goetzel R.Z., Henke R.M., Tabrizi M., Pelletier K.R., Loeppke R., Ballard D.W., Grossmeier J., Anderson D.R., Yach D., Kelly R.K., McCalister T., Serxner S., Selecky C., Shallenberger L.G., Fries J.F., Baase C., Isaac F., Crighton K.A., Wald P., Exum E., Shurney D., Metz R.D. (2014), Do workplace health promotion (wellness) programs work?, „Journal of Occupational and Environmental Medicine”, No. 56(9), s. 927–934.
Goetzel R.Z., Ozminkowski R.J. (2008), The health and cost benefits of work site health-promotion programs, „Annual Review of Public Health”, Bo. 29, s. 303–323.
Guliński J., Zasiadły K. (2005), Przedsiębiorczość akademicka w Polsce – stan obecny, [w:] J. Guliński, K. Zasiadły (red.), Innowacyjna przedsiębiorczość akademicka – światowe doświadczenia, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa, http://inkubatory.pl/pl/proces-zakadania-firmy-w-aip/co-daje- -aip [dostęp: 9.03.2020].
Hackett S.M., Dilts D.M. (2004), A systematic review of business incubation research, „Journal of Technology Transfer”, No. 29, s. 55–82.
Hochberg Y.V. (2016), Accelerating entrepreneurs and ecosystems: the seed accelerator model, „Innovation Policy and the Economy”, No. 16(1), s. 25–51.
Holt J. (2007), Zamiast edukacji, tłum. D. Konowrocka, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Illeris K. and Associates (2004), Learning in working life, Roskilde University Press, Roskilde.
Janczewska D. (2016), Proces zarządzania wiedzą w mikroprzedsiębiorstwie w aspekcie przekształcania w firmę inteligentną, „Przedsiębiorczość – Edukacja”, nr 12, s. 164–175.
Jankiewicz S., Lis P. (2006), Koncepcja preinkubatora jako instrumentu wspierającego przedsiębiorczość społeczeństwa, [w:] S. Jankiewicz (red.), Inkubator instrumentem rozwijania przedsiębiorczości studentów, Wydawnictwo SORUS, Poznań.
Kargulowa A. (2003), Doradca we współczesnym (nie)ładzie społecznym, [w:] B. Wojtasik, A. Kargulowa (red.), Doradca – profesja, pasja, powołanie, Stowarzyszenie Doradców Szkolnych i Zawodowych Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, s. 35–47.
Kon F., Cukier D., Melo C., Hazzan O., Yuklea H. (2015), A conceptual framework for software startup ecosystems: the case of Israel. Technical report RT-MAC-201501, Department of Computer Science, University of São Paulo, São Paulo.
Kulaj A. (2018), Atrybuty start-upów jako podmiotów o charakterze innowacyjnym, „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej – Zarządzanie”, nr 31, s. 145–153.
Liyanage Ch., Elhag T., Ballal T., Li Q. (2009), Knowledge communication and translation – a knowledge transfer model, „Journal of Knowledge Management”, Vol. 13, No. 3, s. 118–131.
Marciniec B.M. (2005), Rola parków w rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Marynowicz-Hetka E. (2019), Pedagogika społeczna. Pojmowanie aktywności w polu praktyki, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Matusiak K.B. (2010), Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce. Raport 2010, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
Matusiak K.B. (2011), Inkubator przedsiębiorczości, [w:] K.B. Matusiak (red.), Innowacje i transfer technologii. Słownik pojęć, Polska Agencja Rozwoju Przedsię- biorczości, Warszawa, s. 41–51.
Mezirow J. (2009), An overview on transformative learning, [w:] K. Illeris (red.), Contemporary theories of learning. Learning theorists... in their own words, Routled- ge Taylor & Francis Group, London–New York.
Moon J.A. (2000), Reflection in learning and professional development: theory and practice, Routledge Falmer, London–New York.
Moriset B. (2014), Building new places of the creative economy. The rise of coworking spaces, 2nd Geography of Innovation International Conference, Utrecht Uni- versity, Utrecht.
OECD (2003), Organisation for Economic Co-operation and Development, „Career Guidance and Public Policy: Bridging the Gap”, OECD, Paris.
Peters L., Rice M., Sundararajan M. (2004), The role of incubators in the entrepreneu- rial process, „Journal of Technology Transfer”, Vol. 29, No. 1, s. 83–91.
Phan P.H., Siegel D.S., Wright M. (2005), Science parks and incubators: observations, synthesis and future research, „Journal of Business Venturing”, No. 20, s. 165–182.
Pikuła-Małachowska J. (2016), Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości – szansa dla młodych przedsiębiorców, „Marketing i Zarządzanie”, nr 4(45), s. 83–90.
Pocztowski A. (2008), Zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategie – procesy – metody, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Raizen S.A. (1991), Learning and work: the research base. Vocational education and training for youth: towards coherent policy and practice, OECD, Paris.
Raport Startupy w Polsce (2019), Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
Reed B. (2007), Co-working: the ultimate in teleworking flexibility, http://www.ne-tworkworld.com/article/2287504/computers/co-working-the-ultimate-in-teleworking-flexibility.html [dostęp: 5.05.2020].
Ricoeur P. (2004), Drogi poznania. Wykłady Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu, tłum. J. Margański, Znak, Kraków.
Ries E. (2012), Metoda Lean Startup. Wykorzystaj innowacyjne narzędzia i stwórz firmę, która zdobędzie rynek, Helion, Gliwice.
Rogut A., Piasecki B. (2007), Innowacyjność firm włókienniczo-odzieżowych. Poznawanie potrzeb. Przełamywanie barier, Instytut Badań nad Przedsiębiorczością i Rozwojem Ekonomicznym, Wydawnictwo SWSPiZ, Łódź.
Rojek M. (2018), Międzypokoleniowe uczenie się nauczycieli w szkole podstawowej i gimnazjum. Studium przypadków, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Schön D. (1983), The reflective practitioner, Temple Smith, London.
Scribner S. (1985), Knowledge at work, „Anthropology and Education Quarterly”, No. 16, s. 199–206.
Siemieniuk Ł. (2007), Funkcjonowanie Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości w zakresie kreowania przedsiębiorczości studentów, [w:] M.
Kruk (red.), Studia i co dalej... Sytuacja studentów na rynku pracy, Wydawnictwo UwB, Białystok, s. 79–92.
Siemieniuk Ł. (2016), Academic Business Incubators as an institutional form of acade- mic entrepreneurship development in Poland, „Oeconomia Copernicana”, Vol. 7, Issue 1, s. 143–159.
Siemieniuk Ł. (2017), Wybrane aspekty funkcjonowania akademickich inkubatorów przedsiębiorczości w Polsce, „Studia Ekonomiczne”, nr 6(90), s. 79–92.
Skala A. (2017), Spiralna definicja startupu, „Przegląd Organizacji”, nr 9, s. 33–38. Skala A. (2018), Startupy: wyzwanie dla zarządzania i edukacji przedsiębiorczości, Edu-Libri, Kraków.
Spinuzzi C. (2012), Working alone together. Coworking as emergent collaborative activity, „Journal of Business and Technical Communication”, No. 26(4), s. 399–441.
Stachura P., Kuligowska K. (2018), Coworking – geneza zjawiska i perspektywy rozwoju, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Vol. LII, Sectio H, s. 153–160.
Taczalska A. (2017), Rozwój biur coworkingowych na świecie i w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa, „Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie”, t. 35, nr 3, s. 137–166.
Trawińska-Konador K. (2013), Perspektywa uczenia się przez całe życie, [w:] Ł. Sienkiewicz (red.), Zarządzanie zasobami ludzkimi w oparciu o kompetencje. Perspektywa uczenia się przez całe życie, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa, s. 19–29.
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz.U. 2018 poz. 1668, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU- -20180001668/U/D20181668Lj.pdf [dostęp: 30.05.2020].
Wiatrowski Z. (2000), Podstawy pedagogiki pracy, Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz.
Wiggins J., Gibson D.V. (2003), Overview of US incubators and the case of the Austin Technology Incubator, „Entrepreneurship and Innovation Management”, Vol. 3, s. 56–66.
Xu S.X., McNaughton R.B. (2006), High-technology cluster evolution: a network analysis of Canada’s Technology Triangle, „International Journal of Entrepreneur- ship and Innovation Management”, Vol. 6, No. 6, s. 591–608.
Bauman Z. (2001), The individualized society, Polity Press, Cambridge.
Buchnik T., Frenkel A. (2021), The lifestyles of millennial coworkers in urban spaces: the case of Tel-Aviv, „European Planning Studies”, s. 1–26, DOI:10.1080/09654313.2021.1950641.
Malewski M. (2022), Społeczeństwo wiedzy – nieobecna kategoria andragogiki, „Edukacja Dorosłych”, nr 2, s. 11–22, DOI: 10.12775/ED.2022.011.
Mariotti I., Capdevila I., Lange B. (2023), Flexible geographies of new working spaces, „European Planning Studies”, No. 31, Vol. 3, s. 433–444, DOI: 10.1080/ 09654313.2023.2179232.
Orel M., Mayerhoffer M., Chytkova Z. (2023), We were working together, apart: Shifting fundamentals of pandemic disrupted coworking environments, „Euro- pean Management Journal”, online first, DOI: 10.1016/j.emj.2023.12.002.
Rojek M. (2023a), Uczenie się dorosłych w hybrydowym modelu pracy, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych”, nr 2, s. 103–122, DOI: 10.34866/8y2m-n957. Rojek M. (2023b), Edukacyjne uwarunkowania zawodowego funkcjonowania dorosłych w gospodarce opartej na wiedzy, „Szkoła – Zawód – Praca”, nr 25, s. 68–84, DOI: 10.34767/SZP.2023.01.03.
Sinitsyna A., Di Marino A., Paas T. (2022), Virtual coworking and remote working. Lessons and perspectives on the COVID-19 pandemic from Estonia and Norway, [w:] I. Mariotti, M. Di Marino, P. Bednář (red.), The COVID-19 pandemic and the future of working spaces, s. 153–164, DOI: 10.4324/9781003181163-15.
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Lizenz
Copyright (c) 2024 Marcin Przemysław Rojek
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.
Stats
Number of views and downloads: 15
Number of citations: 0
