Miejsce międzypokoleniowego uczenia się w procesie hominizacji
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2015.009Słowa kluczowe
międzypokoleniowe uczenie się, wymiary bycia i stawania się człowiekiem (biologiczny, społeczny, kulturowy, podmiotowo-osobowy, neotyczny), układ trzech kultur (postfiguratywna, kofiguratywna, prefiguratywna), hominizacjaAbstrakt
Artykuł przedstawia wyniki pilotażowych badań eksploracyjnych, których celem było rozpoznanie różnic występujących pomiędzy udziałem trzech kultur w procesach uczenia się w obszarach hominizacji człowieka dorosłego. W związku z czym przedmiotem badań jest międzypokoleniowe uczenie się rozpatrywane w kontekście poszczególnych wymiarów egzystencji. Badania zostały przeprowadzone w województwie opolskim, próba badawcza liczyła 50 respondentów. Posłużono się ilościową strategią badań, stosując autorskie narzędzie pomiaru. Omawiane badania są przykładem połączenia wiedzy z zakresu antropologii, pedagogiki i psychologii do badania procesów wspierających rozwój człowieka na gruncie andragogiki. Za podstawę teoretyczno-metodologiczną rozważań przyjęto układy trzech kultur według Margaret Mead (kofiguratywnej, prefiguratynej i postfiguratywnej) oraz wymiary bycia i stawania się człowiekiem (biologiczny, społeczny, kulturowy, podmiotowo-osobowy, neotyczny) opisywane przez Kazimierza Popielskiego. Zaprezentowana analiza wyników, uwzględniając powyższe kwestie, obrazuje międzypokoleniowe uczenie się jako zjawisko powszechne, występujące we wszystkich wymiarach egzystencji. Rezultaty badań wskazują, iż kultura postfiguratywna w największym stopniu bierze udział w transmisji treści związanych z wymiarem neotycznym, a następnie społecznym i biologicznym. Z kolei układ kultury kofiguratywnej dominuje w kulturowym i biologicznym obszarze hominizacji. Prefiguratywna kultura odgrywa najmniejszą rolę w omawianym procesie, przy czym największy jej udział widoczny jest w wymiarze społecznym i kulturowym.Bibliografia
Aleksander T. (2006), Samokształcenie, [w:] U. Śmietana, F. Adamski (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. V, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Babie E. (2008), Podstawy badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bedyńska S., Brzezicka A. (2007), Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii, Wydawnictwo SWPS Academica, Warszawa.
Czerniawska O. (2000), Drogi i bezdroża andragogiki i gerentolologii, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
Delors J. (1998), Edukacja. jest w niej ukryty skarb, Raport dla UNESCO, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich Wydawnictwa UNESCO.
Dubas E. (2004), Podstawowa kategoria andragogiczna „dorosłość” i jej aksjologiczny kontekst, [w:] J. Kostkiewicz (red.), Aksjologia edukacji dorosłych, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Dubas E. (2000), Edukacja dorosłych w sytuacji samotności i osamotnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Faure E. (1975), Uczyć się, aby być, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Gajda J. (2008), Antropologia kulturowa. Wprowadzenie do wiedzy o kulturze, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Hejnicka-Bezwińska T. (2008), Pedagogika ogólna, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Kozielecki J. (1997), Transgresja i kultura, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Kwieciński Z. (1992), Socjopatologia edukacji, Mazurska Wszechnica Nauczycielska, Olecko.
Łobocki M. (1999), Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Malewski M. (2010), Od nauczania do uczenia się o paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
Mead M. (2000), Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Okoń W. (2007), Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Pilch T., Bauman T. (2000), Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Popielski K. (1994), Neotyczny wymiar osobowości, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin.
Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M. (2006), Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Rubacha K. (2008), Metodologia badań nad edukacją, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Schultz S. (1996), Instytucja wychowania, [w:] R. Schulz (red.), Antropologiczne podstawy wychowania, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Sosnowski T., Doceńmy badania eksploracyjne, „Roczniki Psychologiczne Tom XV” 2012, nr 3.
Trempała J. (2011), Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 460
Liczba cytowań: 0