Przygotowanie do pełnienia roli rodzica – zaniedbany obszar edukacji dorosłych
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2021.007Słowa kluczowe
edukacja rodzinna, role rodziców, rodzina jako system, dysfunkcjonalność rodziny współczesnejAbstrakt
W badaniach Polaków przeprowadzonych przez CBOS w 2019 roku rodzinie nadal przypisywana jest wysoka pozycja w ich systemie wartości. Nie oznacza to jednak, że rodzina dobrze spełnia swoje funkcje. Podstawą prowadzonych w artykule rozważań jest systemowe ujęcie rodziny, w którym zmiany zachodzące w jednym elemencie mają wpływ na pozostałe elementy, jak również na cały system. Gotowość prawie połowy badanych Polaków do powielania wzorców wyniesionych z rodziny generacyjnej może być niepokojąca w świetle innych badań dotyczących zaburzeń funkcjonowania rodziny. W artykule przyjęto założenie, że w życiu dorosłego człowieka najczęściej istnieją dwa obszary istotne dla jego funkcjonowania i zaspokajania potrzeb – obszar życia rodzinnego i zawodowego. Wskazano na ogromną dysproporcję między przygotowaniem do ról zawodowych i rodzinnych – na niekorzyść tych ostatnich. W związku z zagrożeniami funkcjonowania rodziny współczesnej i pełnienia przez nią zwłaszcza funkcji wychowawczej, zaproponowano upowszechnienie na gruncie pedagogiki rodziny i andragogiki pojęcia „dziedziczenia deprywacji życia rodzinnego”. Całość podjętych w artykule rozważań zmierza do wskazania pilnej potrzeby diagnozowania współczesnej rodziny i opracowania spójnego, wielowymiarowego, wolnego od ideologii systemu edukacji rodzinnej, a szczególnie przygotowania do pełnienia ról rodzicielskich.
Bibliografia
Adamski F. (2002), Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego, Kraków
Bauman Z. (2001), Tożsamość – jaka była, jest i po co? [w:] A. Jawłowska (red.), Wokół problemów tożsamości, Wydawnictwo LTW, Warszawa
Bauman Z. (2003), Razem. Osobno, tłum. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków
Bauman Z. (1995), Wolność, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków
Bradshaw J. (1994), Zrozumieć rodzinę, IPZiT, PTP, Warszawa
Coleman J. (1993), Racjonalna rekonstrukcja społeczeństwa, [w:] „Studia Socjologiczne”, 1
Dobrodzicka G. (1999), Ewolucja wartości rodzinnych, [w:] L. Beskid (red.), Zmiany w życiu Polaków w gospodarce rynkowej, IFiS PAN, Warszawa
Dybowska E. (2012), Teoria systemowej pracy z rodziną, ROPS, Kraków
Elkind D. (1995), School and Family in the Post-modern World, [w:] „Phi Delta Kappan”, 77
Giddens A. (2001), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, PWN, Warszawa.
Głażewski M., Nyczaj-Drąg M. (2005), Ponowoczesne współprzestrzenie artefaktu dziecięctwa, [w:] M. Nyczaj-Drąg, M. Głażewski (red.), Współprzestrzenie edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków
Grzegorzewska I. (2016), Rodzinne uwarunkowania problemów i zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży, [w:] „Psychologiczne Zeszyty Naukowe. Półrocznik Instytutu Psychologii Uniwersytetu Zielonogórskiego”, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Nr 2
Kawula S., Brągiel J., Janke A.W. (2014), Pedagogika rodziny, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń
Komunikat CBOS (2019), Preferowane i realizowane modele życia rodzinnego, oprac. M. Bożewicz, Fundacja CBOS, Nr 46
Kościelska M.(2011), Odpowiedzialni rodzice. Z doświadczeń psychologa, Wydawnictwo Impuls, Kraków
Krajewski M. (1997), Konsumpcja i współczesność. O pewnej perspektywie rozumienia świata społecznego, [w:] „Kultura i Społeczeństwo”, 3
Kwieciński Z. (1999), Edukacja wobec nadziei i zagrożeń współczesności, [w:] J. Kozielecki (red.), Humanistyka przełomu wieków, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa
Miczyńska-Kowalska M. (2008), Konsumpcyjny charakter rodziny w społeczeństwie ponowoczesnym, [w:] W. Muszyński, E. Sikora (red.), Małżeństwo i rodzina w ponowoczesności. Szanse – zagrożenia – patologie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń
Nyczaj-Drąg M. (2005), Dzieci wysokiej jakości w ponowoczesnym świecie. Esej o konieczności i ryzyku instytucjonalizacji dzieciństwa, [w:] M. Nyczaj-Drąg, M. Głażewski (red.), Współprzestrzenie edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków
Ryś M. (2001), Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa
Ryś M., (2003), Relacje wewnątrzrodzinne w świetle badań psychologicznych, [w:] B. Mierzwiński, E. Dybowska (red.), Oblicze współczesnej rodziny polskiej, Kraków
Strzeszewski Cz. (1978), Praca ludzka. Zagadnienie społeczno-moralne, RW KUL, Lublin
Wysocka E., Ostafińska-Molik B. (2015), Rodzina w percepcji i doświadczeniach młodzieży prawidłowo i wadliwie przystosowanej– analiza porównawcza, [w:] „Pedagogika Społeczna”, 2(56)
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Rocznik Andragogiczny
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1701
Liczba cytowań: 0
