Wpływ pielęgnacji jamy ustnej na kolonizację bakteryjną błony śluzowej jamy ustnej u pacjentów z udarem mózgu niewentylowanych mechanicznie
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2025.14.2.1Słowa kluczowe
bakterie, kolonizacja, pielęgnacja jamy ustnej, błona śluzowa jamy ustnej, udarAbstrakt
Wstęp. Udar mózgu wpływa na codzienne czynności pacjenta, w tym higienę jamy ustnej, powodując deficyty (motoryczne, percepcyjne i poznawcze). Sytuacja ta negatywnie wpływa na zdrowie jamy ustnej, ograniczając pacjentowi możliwość samodzielnego dbania o higienę jamy ustnej, w tym szczotkowanie zębów i czyszczenie jamy ustnej.
Cel. Celem badania była ocena wpływu pielęgnacji jamy ustnej na kolonizację bakteryjną błony śluzowej jamy ustnej u pacjentów z udarem mózgu, niewentylowanych mechanicznie.
Materiał i metody. Badanie przeprowadzono wśród 42 pacjentów niewentylowanych mechanicznie (21 w grupie eksperymentalnej i 21 w grupie kontrolnej), hospitalizowanych na oddziale intensywnej terapii neurologicznej w Stambule. U pacjentów przydzielonych losowo do grupy eksperymentalnej stosowano standardowy protokół pielęgnacji jamy ustnej trzy razy dziennie. W grupie kontrolnej pielęgnację jamy ustnej stosowano zgodnie z rutynową praktyką kliniki. Charakterystykę socjodemograficzną i kliniczną pacjentów odnotowywano przy przyjęciu, a błonę śluzową jamy ustnej oceniano pod kątem stanu zdrowia jamy ustnej i kolonizacji bakteryjnej na początku badania i na koniec piątego dnia. Niniejsza praca jest zgodna z wytycznymi CONSORT.
Wyniki. Przed interwencją stwierdzono, że grupy eksperymentalna i kontrolna były podobne pod względem cech socjodemograficznych, klinicznych i stanu zdrowia jamy ustnej. Pod koniec interwencji liczba bakterii, różnorodność mikroorganizmów oraz średnie wyniki w Skali Oceny Jamy Ustnej były niższe w grupie eksperymentalnej w porównaniu z grupą kontrolną. Porównując wyniki każdej z grup przed i po interwencji, nie zaobserwowano zmian w grupie kontrolnej. Jednakże, w grupie eksperymentalnej zaobserwowano istotną poprawę w zakresie liczby bakterii, różnorodności mikroorganizmów oraz średnich wyników w Skali Oceny Jamy Ustnej.
Wnioski. Wyniki te potwierdzają, że stosowanie standardowego protokołu pielęgnacji jamy ustnej jest skuteczne w ograniczaniu kolonizacji bakteryjnej błony śluzowej jamy ustnej. (PNN 2025;14(2):51–60)
Bibliografia
[1] Dziewulska A., Pawlukowska W., Zawiślak A., Masztalewicz M., Grocholewicz K. Oral Health in Patients Hospitalized Because of Ischemic Stroke. J Clin Med. 2024;13(15):4556.
[2] Powers W.J., Rabinstein A.A., Ackerson T. et al. 2018 Guidelines for the Early Management of Patients With Acute Ischemic Stroke: A Guideline for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke. 2018;49(3):e46–e110.
[3] Kelly N., Blackwood B., Credland N. et al. Oral health care in adult intensive care units: A national point prevalence study. Nurs Crit Care. 2023;28(5):773–780.
[4] Emery K.P., Guido-Sanz F. Oral care practices in non-mechanically ventilated intensive care unit patients: An integrative review. J Clin Nurs. 2019;28(13–14):2462–2471.
[5] Dai R., Lam O.L.T., Lo E.C.M., Li L.S.W., McGrath C. A randomized clinical trial of oral hygiene care programmes during stroke rehabilitation. J Dent. 2017;61:48–54.
[6] O’Malley L., Powell R., Hulme S. et al. A qualitative exploration of oral health care among stroke survivors living in the community. Health Expect. 2020;23(5):1086–1095.
[7] Braun T., Juenemann M., Viard M. et al. Flexible endoscopic evaluation of swallowing (FEES) to determine neurological intensive care patients’ oral diet. Int J Speech Lang Pathol. 2021;23(1):83–91.
[8] Weimers M.J., Pillay M. Pathogenic oral bacteria in hospitalised patients with dysphagia: The silent epidemic. S Afr J Commun Disord. 2021;68(1):e1–e7.
[9] Anggraeni D.T., Hayati A.T., Nur’aeni A. The effect of oral care intervention on oral health status of intubated patients in the intensive care unit. Belitung Nurs J. 2020;6(1):21–26.
[10] Weber C.D. Applying Adult Ventilator-associated Pneumonia Bundle Evidence to the Ventilated Neonate. Adv Neonatal Care. 2016;16(3):178–190.
[11] Atashi V., Yazdannik A., Mahjobipoor H., Yousefi H., Bekhradi R. The Impact of Systematic Oral Care on Oral Health Status in Patients of Intensive Care Units. Journal of Health and Care. 2018;20(3):244–251.
[12] Dos Santos A.A., Silva L.D.A., Santos C.C.O., Fonseca-Silva T. Oral care practices for patients in intensive care unit: A systematic review. Int J Dent Hyg. 2025;23(1):80–88.
[13] Chipps E.M., Carr M., Kearney R. et al. Outcomes of an Oral Care Protocol in Postmechanically Ventilated Patients. Worldviews Evid Based Nurs. 2016;13(2):102–111.
[14] Doğu Kökcü Ö., Terzi B. Development of an intensive care oral care frequency assessment scale. Nurs Crit Care. 2022;27(5):667–675.
[15] Uhrin E., Moldvai J., Teutsch B. et al. Effect of oral healthcare prevention program on oral hygiene in post-stroke patients: A systematic review and meta-analysis. J Dent. 2025;154:105591.
[16] Malhan N., Usman M., Trehan N. et al. Oral Care and Ventilator-Associated Pneumonia. Am J Ther. 2019;26(5):604–607.
[17] Özveren H., Uçar H. Mekanik ventilatöre bağlı hastalarda üç farklı araçla verilen ağız bakımının etkisi. Journal of Human Sciences. 2017;14(4):4507–4519.
[18] Ehrenzeller S., Klompas M. Association Between Daily Toothbrushing and Hospital-Acquired Pneumonia: A Systematic Review and Meta-Analysis. JAMA Intern Med. 2024;184(2):131–142.
[19] Giuliano K.K., Penoyer D., Middleton A., Baker D. Original Research: Oral Care as Prevention for Nonventilator Hospital-Acquired Pneumonia: A Four-Unit Cluster Randomized Study. Am J Nurs. 2021;121(6):24–33.
[20] Eilers J., Berger A.M., Petersen M.C. Development, testing, and application of the oral assessment guide. Oncol Nurs Forum. 1988;15(3):325–330.
[21] Kothari M., Pillai R.S., Kothari S.F., Spin-Neto R., Kumar A., Nielsen J.F. Oral health status in patients with acquired brain injury: a systematic review. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol. 2017;123(2):205–219.
[22] Jerjes W. Integrating oral health in stroke care: a critical necessity. Clin Oral Investig. 2024;28(11):618.
[23] Tali A., Karahan E., Cömert F. The effect of oral care given to patients on mechanical ventilatory support by two different methods on bacterial colonization ın oral mucosa and oral health. J Contemp Med. 2019;9(4):321–331.
[24] Zhao T., Wu X., Zhang Q., Li C., Worthington H.V., Hua F. Oral hygiene care for critically ill patients to prevent ventilator-associated pneumonia. Cochrane Database Syst Rev. 2020;12(12):CD008367.
[25] Dai R., Lam O.L.T., Lo E.C.M., Li L.S.W., McGrath C. Effect of oral hygiene programmes on oral opportunistic pathogens during stroke rehabilitation. Oral Dis. 2019;25(2):617–633.
[26] Yuan D., Zhang J., Wang X., Chen S., Wang Y. Intensified Oral Hygiene Care in Stroke-Associated Pneumonia: A Pilot Single-Blind Randomized Controlled Trial. Inquiry. 2020;57:46958020968777.
[27] Mengi T., Çalışkan T., Kaya Ö., Yaka E. Why are Patients with Acute Middle Cerebral Artery Infarction Being Intubated? Turk J Neurol. 2018;24(2):126–129.
[28] Ashford J.R. Impaired oral health: a required companion of bacterial aspiration pneumonia. Front Rehabil Sci. 2024;5:1337920.
[29] Kim S.H., Nah H.S., Kim J.B., Kim C.H., Kim M.S. Relationships Between Oral-Mucosal Pressure Ulcers, Mechanical Conditions, and Individual Susceptibility in Intubated Patients Under Intensive Care: A PCR-Based Observational Study. Biol Res Nurs. 2021;23(4):557–567.
[30] Kothari S.F., Nascimento G.G., Jakobsen M.B., Nielsen J.F., Kothari M. Effectiveness of Standard Oral Care Plan During Hospital Stay in Individuals With Brain Injury. Front Neurol. 2021;12:714167.
[31] Evidence reviews for the clinical and cost-effectiveness of interventions to support oral hygiene for adults after a stroke: Stroke rehabilitation in adults (update). National Institute for Health and Care Excellence (NICE), London 2023.
[32] Cardoso A.F., Ribeiro L.E., Santos T. et al. Oral Hygiene in Patients with Stroke: A Best Practice Implementation Project Protocol. Nurs Rep. 2023;13(1):148–156.
[33] James P., Worthington H.V., Parnell C. et al. Chlorhexidine mouthrinse as an adjunctive treatment for gingival health. Cochrane Database Syst Rev. 2017;3(3):CD008676.
[34] Haghighi A., Shafipour V., Bagheri-Nesami M., Gholipour Baradari A., Yazdani Charati J. The impact of oral care on oral health status and prevention of ventilator-associated pneumonia in critically ill patients. Aust Crit Care. 2017;30(2):69–73.
[35] Fields L.B. Oral care intervention to reduce incidence of ventilator-associated pneumonia in the neurologic intensive care unit. J Neurosci Nurs. 2008;40(5):291–298.
[36] Chipps E., Gatens C., Genter L. et al. Pilot study of an oral care protocol on poststroke survivors. Rehabil Nurs. 2014;39(6):294–304.
[37] Murray J., Scholten I. An oral hygiene protocol improves oral health for patients in inpatient stroke rehabilitation. Gerodontology. 2018;35(1):18–24.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Zeynep Mert, Zeliha Tülek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 134
Liczba cytowań: 0