Ocena rozwoju psychomotorycznego dzieci leczonych hipotermią terapeutyczną
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2024.13.1.2Słowa kluczowe
niedotlenienie, noworodek, zamartwica okołoporodowa, hipotermia terapeutycznaAbstrakt
Wstęp. Zamartwica okołoporodowa jest częstym problemem noworodkowym. Pozostaje główną przyczyną zachorowalności i śmiertelności noworodków oraz odgrywa istotną rolę w rozwoju motorycznym i intelektualnym dzieci. Powikłania niedotlenienia mózgu u uduszonych noworodków można leczyć za pomocą hipotermii terapeutycznej. Leczenie polega na umiarkowanym schłodzeniu noworodka w celu zminimalizowania skutków niedotlenienia.
Cel. Ocena rozwoju psychoruchowego oraz wykrycie zaburzeń i deficytów w zakresie funkcji motorycznych, percepcji, mowy, funkcji manualnych i kontaktów społecznych u dzieci leczonych hipotermią terapeutyczną.
Materiał i metody. Badaniem objęto grupę 27 dzieci leczonych hipotermią terapeutyczną. Badanie obejmowało analizę dokumentacji medycznej oraz wyników oceny rozwoju psychoruchowego z wykorzystaniem Monachijskiej Skali Diagnostyki Rozwoju Funkcjonalnego.
Wyniki. Nie stwierdzono znacznego opóźnienia w wieku rozwojowym dzieci w zakresie chodzenia. Średni wiek rozwojowy dla tego obszaru wynosił 30,56 miesiąca (SD=8,42 miesiąca), dla umiejętności motorycznych, mówienia, niezależności i umiejętności społecznych był podobny. Średni wiek rozwojowy dla rozumienia mowy wynosił 28,76 miesięcy (SD=7,92 miesięcy), dla umiejętności poznawczych wynosił 27,73 miesięcy (Me=28 miesięcy). Rozwój mowy był nieznacznie opóźniony w stosunku do ich wieku (x̅=3,2 miesiąca, SD=1,09 miesiąca).
Wnioski. Dzieci w wieku do 1 roku życia wykazywały prawidłowy rozwój psychoruchowy. Niewielkie deficyty w zakresie procesów poznawczych i umiejętności społecznych stwierdzono u dzieci w drugim i trzecim roku życia. Największe opóźnienia rozwojowe stwierdzono u dzieci w czwartym, piątym i szóstym roku życia. (PNN 2024;13(1):9–16)
Bibliografia
Peeva V., Golubnitschaja O. Birth Asphyxia as the Most Frequent Perinatal Complication. In Golubnitschaja O. (Ed.), Predictive Diagnostics and Personalized Treatment: Dream or Reality (1st ed.). Nova Science Publishers, New York 2009:499–507.
Cholewa D., Kowalski T., Kamiński K. Nowe sposoby monitorowania płodu w trakcie porodu — wykrywanie śródporodowego niedotlenienia płodu za pomocą analizy płodowego elektrokardiogramu. Ginekol Pol. 2002;73(12):1205–1212.
Michałowicz R. (Red.), Mózgowe porażenie dziecięce. PZWL, Warszawa 2001.
Jóźwiak S. The neurological basis of motor deficits in cerebral palsy. Ortop Traumatol Rehabil. 2001;3(4):472–475.
Rawicz M. Okołoporodowe uszkodzenie o.u.n. W: Mayzner-Zawadzka E. (Red.), Anestezjologia kliniczna z elementami intensywnej terapii i leczenia bólu. Tom 2, PZWL, Warszawa 2009;1397–1399.
Kornacka M.K., Bokiniec R., Bargieł A. Czynniki ryzyka encefalopatii. Ginekol Pol. 2009;80:620–623.
Żmuda E. Selektywne chłodzenie mózgu noworodka po niedotlenieniu okołoporodowym. Część 1: Medyczne fakty oraz przegląd dostępnych rozwiązań systemów selektywnego chłodzenia mózgu. Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna. 2009;4–5(158–159):138–149.
Lauterbach R. Hipotermia u noworodka: zagrożenia i korzyści. W: Antoszewski Z., Gwóźdź B., Skalski J. (Red.), Hipotermia i hipertermia w zastosowaniu klinicznym. Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice 2000;75–93.
Zhao H., Steinberg G.K., Sapolsky R.M. General versus specific actions of mild-moderate hypothermia in attenuating cerebral ischemic damage. J Cereb Blood Flow Metab. 2007;27(12):1879–1894.
British Association of Perinatal Medicine. Position Statement on Therapeutic Cooling for Neonatal Encephalopathy. Retrieved March 10, 2024, from chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://hubble-live-assets.s3.amazonaws.com/bapm/attachment/file/36/Position_Statement_Therapeutic_Cooling_Neonatal_Encephalopathy_July_2010.pdf
Wassink G., Davidson J.O., Dhillon S.K. et al. Therapeutic Hypothermia in Neonatal Hypoxic-Ischemic Encephalopathy. Curr Neurol Neurosci Rep. 2019;19(2):2.
Jacobs S.E., Berg M., Hunt R., Tarnow-Mordi W.O., Inder T.E., Davis P.G. Cooling for newborns with hypoxic ischaemic encephalopathy. Cochrane Database Syst Rev. 2013;2013(1):CD003311.
Wolański N. Rozwój biologiczny człowieka. PWN, Warszawa 2005.
Sadowska L. Rozwój dziecka. Podstawy anatomiczne i patofizjologiczne. W: Sadowska L. (Red.), Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego. Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, Wrocław 2000;5–63.
Hellbrügge T. Lajosi F., Menara D., Schamberger R., Rautenstrauch T. Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa. Pierwszy rok życia. Tom 1, Fundacja „Promyk Słońca”, Wrocław 2013.
Hellbrügge T. Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa. Drugi i trzeci rok życia. Tom 2, Fundacja „Promyk Słońca”, Wrocław 2013.
Mietzsch U., Radhakrishnan R., Boyle F.A., Juul S., Wood T.R. Active cooling temperature required to achieve therapeutic hypothermia correlates with short-term outcome in neonatal hypoxic-ischaemic encephalopathy. J Physiol. 2020;598(2):415–424.
Montaldo P., Lally P.J., Oliveira V. et al. Therapeutic hypothermia initiated within 6 hours of birth is associated with reduced brain injury on MR biomarkers in mild hypoxic-ischaemic encephalopathy: a non-randomised cohort study. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed. 2019;104(5):F515–F520.
Gaskill S.J., Marlin A.E. Encefalopatie. W: Gaskill S.J., Marlin A.E. (Red.), Neurologia i neurochirurgia dziecięca. Universitas, Kraków 2000;122–140.
Singer D. Pediatric Hypothermia: An Ambiguous Issue. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(21):11484.
Zhou W.H., Cheng G.Q., Shao X.M. et al. Selective head cooling with mild systemic hypothermia after neonatal hypoxic-ischemic encephalopathy: a multicenter randomized controlled trial in China. J Pediatr. 2010;157(3):367–372, 372.e1-3.
Thoresen M., Tooley J., Liu X. et al. Time is brain: starting therapeutic hypothermia within three hours after birth improves motor outcome in asphyxiated newborns. Neonatology. 2013;104(3):228–233.
Małek D. Ocena rozwoju motorycznego „Dzieci ryzyka” w przebiegu usprawniania neurorozwojowego w wieku niemowlęcym. Praca magisterska. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2013, https://ruj.uj.edu.pl/entities/publication/061f5dfa-50e5-4073-ad9b-b22853c4200c [dostęp: 4.02.2024].
Zewdie R., Getachew L., Dubele G. et al. Treatment device for neonatal birth asphyxia related Hypoxic Ischemic Encephalopathy. BMC Pediatr. 2021;21(1):487.
Shankaran S., Pappas A., McDonald S.A. et al. Childhood outcomes after hypothermia for neonatal encephalopathy. N Engl J Med. 2012;366(22):2085–2092.
Rao R., Trivedi S., Vesoulis Z., Liao S.M., Smyser C.D., Mathur A.M. Safety and Short-Term Outcomes of Therapeutic Hypothermia in Preterm Neonates 34-35 Weeks Gestational Age with Hypoxic-Ischemic Encephalopathy. J Pediatr. 2017;183:37–42.
Guillet R., Edwards A.D., Thoresen M. et al. Seven- to eight-year follow-up of the CoolCap trial of head cooling for neonatal encephalopathy. Pediatr Res. 2012;71(2):205–209.
Shankaran S., Laptook A.R., Tyson J.E. et al. Evolution of encephalopathy during whole body hypothermia for neonatal hypoxic-ischemic encephalopathy. J Pediatr. 2012;160(4):567–572.e3.
Herrera T.I., Edwards L., Malcolm W.F. et al. Outcomes of preterm infants treated with hypothermia for hypoxic-ischemic encephalopathy. Early Hum Dev. 2018;125:1–7.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 181
Liczba cytowań: 0