Assessment of Psychopathological Changes and Mental Functioning in Patients with Multiple Sclerosis – a Literature Review
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2023.12.4.5Keywords
mental functioning disorders, multiple sclerosis, pain, sexual dysfunctionsAbstract
MS (Multiple sclerosis) is the most common primary disease of the central nervous system. Although neurological symptoms predominate, an increased incidence of mental health disorders is also observed. The most common are depression and anxiety disorders. Cognitive impairment occurs in half of MS patients. Most often, they are associated with difficulties in concentration, memory disorders, and slower information processing. Changes occurring in the CNS cause long-term chronic fatigue. The loss of sexual drive may be caused by CNS pathology, especially the limbic system and brain stem nuclei, or by psychological mechanisms in response to the impact of MS symptoms. Pain is very troublesome for patients and makes it difficult to function, disturbing the quality of sleep, negatively affecting mood, causing anxiety and depression. A complete understanding of all aspects of MS in the bio-psycho-social dimension is necessary to provide holistic care to a patient with MS. The knowledge of medical staff regarding the image of psychopathological changes in the course of MS may be of great importance for the proper assessment of the mental state of patients and for undertaking adequate medical and nursing interventions. This will undoubtedly contribute to reducing psychopathological symptoms in patients themselves and thus improving the quality of life. (JNNN 2023;12(4):177–182)
References
Bonek R. (Red.), Stwardnienie rozsiane. Od chemokin do przeciwciał monoklonalnych. PZWL, Warszawa 2020.
Garg N., Smith T.W. An update on immunopathogenesis, diagnosis, and treatment of multiple sclerosis. Brain Behav. 2015;5(9):e00362.
Prinssen P., Jongen P.J., Heerings M. et al. Sexual Motivation in Persons with Multiple Sclerosis: A Controlled Cross-Sectional Study. Degener Neurol Neuromuscul Dis. 2023:13:33–44.
Ward M., Goldman M.D. Epidemiology and Pathophysiology of Multiple Sclerosis. Continuum (Minneap Minn). 2022;28(4):988–1005.
Mustač F., Pašić H., Medić F. et al. Anxiety and Depression as Comorbidities of Multiple Sclerosis. Psychiatr Danub. 2021;33(Suppl 4):480–485.
Kamińska J., Koper O.M., Piechal K., Kemona H. Stwardnienie rozsiane — etiopatogeneza i możliwości diagnostyczne. Postepy Hig Med Dosw. 2017;71:551–563.
Novak A.M., Lev-Ari S. Resilience, Stress, Well-Being, and Sleep Quality in Multiple Sclerosis. J Clin Med. 2023;12(2):716.
Chan C.K., Tian F., Pimentel Maldonado D., Mowry E.M., Fitzgerald K.C. Depression in multiple sclerosis across the adult lifespan. Mult Scler. 2021;27(11):1771–1780.
Doty R.L., MacGillivray M.R., Talab H. et al. Balance in multiple sclerosis: relationship to central brain regions. Exp Brain Res. 2018;236(10):2739–2750.
Sayyah M., Bagheri P., Karimi N., Ghasemzadeh A. The Effectiveness of Group Cognitive Behavioral Therapy in Treating Obsessive-Compulsive Disorder in Women with Multiple Sclerosis (MS): A randomized double-blind controlled trial. Electron Physician. 2016;8(4):2243–2248.
Mirowska-Guzel D. Rola rzutów oraz zasady stosowania glikokortykosteroidów w stwardnieniu rozsianym. Aktualn Neurol. 2016;16(3):131–135.
Dryhinicz M., Rzepa T. Poziom lęku, akceptacja choroby i radzenie sobie ze stresem przez pacjentki onkologiczne i nieonkologiczne. Ann UMCS Sect J. 2018;31(1):7–21.
Kwak M., Zaczyk I., Wilczek-Rużyczka E. Stres i style radzenia sobie z nim przez polskie pielęgniarki — metaanaliza badań. Med Og Nauk Zdr. 2018;24(2): 120–125.
Snarska K., Karwowska M., Kapica-Topczewska K., Drozdowski W., Bachórzewska-Gajewska H. Jakość życia pacjentów ze stwardnieniem rozsianym. Probl Pielęg. 2015;23(3):349–356.
Piernikowska A., Podsiadły D. Strategie radzenia sobie ze stresem w opinii pielęgniarek. Innow Pielęgniarstwie Nauk Zdr. 2019;4(1):50–67.
Kurowska K., Wojciechowska W. Wpływ poczucia koherencji na sposoby radzenia sobie z chorobą przewlekłą, na przykładzie stwardnienia rozsianego. Farmacja Współczesna. 2015;8:187–195.
Neustein J., Pawik M., Rymaszewska J. Stres i obraz siebie wśród osób chorujących na stwardnienie rozsiane oraz wybrane pozytywne aspekty zmagania się z chorobą. Aktualn Neurol. 2018;18(1):34–39.
Caprara G.V., Castellani V., Alessandri G. et al. Being positive despite illness: The contribution of positivity to the quality of life of cancer patients. Psychology & Health. 2016;31(5):524–534.
Stępka-Tykwińska E., Basińska M.A., Sołtys M., Piórowska A. Wybrane cechy osobowości funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej jako predyktory elastyczności w radzeniu sobie ze stresem. Medycyna Pracy. 2019;70(5):555–565.
Tyrer P., Tyrer H., Guo B. The General Neurotic Syndrome: A Re-Evaluation. Psychother Psychosom. 2016;85(4):193–197.
Miller J.R., Cheung A., Novilla L.K., Crandall A. Childhood experiences and adult health: the moderating effects of temperament. Heliyon. 2020;6(5):e03927.
Dołęga Z., Borczykowska-Rzepka M., Płachetka J. Paradoks problemu samotności na przykładzie chorych ze sclerosic multiplex (SM). Czasopismo Psychologiczne. 2018;24(2):351–359.
Dymecka J. Radzenie sobie z własną chorobą u osób ze stwardnieniem rozsianym. W: Bidzan M., Bieleninik Ł., Szulman-Wardal A. (Red.), Niepełnosprawność ruchowa w ujęciu biopsychospołecznym. Wyzwania diagnozy, rehabilitacji i terapii. Harmonia, Gdańsk 2015;157–183.
Edwards T., Pilutti L.A. The effect of exercise training in adults with multiple sclerosis with severe mobility disability: A systematic review and future research directions. Mult Scler Relat Disord. 2017;16:31–39.
Razazian N., Kazeminia M., Moayedi H. et al. The impact of physical exercise on the fatigue symptoms in patients with multiple sclerosis: a systematic review and meta-analysis. BMC Neurol. 2020;20(1):93.
Szcześniak M., Król J., Koziarska D., Rzepa T., Potemkowski A., Nowacki P. Psychologiczne korelaty wdzięczności u osób chorych na stwardnienie rozsiane. Psychiatria i Psychoterapia. 2015;11(3):21–35.
Enoka R.M., Almuklass A.M., Alenazy M., Alvarez E., Duchateau J. Distinguishing between Fatigue and Fatigability in Multiple Sclerosis. Neurorehabil Neural Repair. 2021;35(11):960–973.
Benedict R.H.B., Amato M.P., DeLuca J., Geurts J.J.G. Cognitive impairment in multiple sclerosis: clinical management, MRI, and therapeutic avenues. Lancet Neurol. 2020;19(10):860–871.
Cameron M.H., Nilsagard Y. Balance, gait, and falls in multiple sclerosis. Handb Clin Neurol. 2018;159:237–250.
Manjaly Z.M., Harrison N.A., Critchley H.D. et al. Pathophysiological and cognitive mechanisms of fatigue in multiple sclerosis. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2019;90(6):642–651.
Wiśniowska J., Puławska K. Skuteczność psychoterapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu przewlekłego zmęczenia u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym — przegląd literatury. Aktualn Neurol. 2021;21(1):36–40.
Robaszkiewicz-Bouakaz R., Kołaczyk M., Owsianowska J. i wsp. Stopień akceptacji choroby pacjentów ze stwardnieniem rozsianym. Pielęgniarstwo w Opiece Długoterminowej. 2019;4(3):25–33.
Giermanowska E. Niepełnosprawni. Ukryty segment polskiego rynku pracy. Prakseologia. 2016;158(1):275–298.
Guerra T., Pipoli A., Viterbo R.G. et al. Predictors of unemployment status in people with relapsing multiple sclerosis: a single center experience. Neurol Sci. 2022;43(7):4387–4392.
Dudley C., Donnaloja V., Steadman K. Jak przeprowadzić rozmowę dotyczącą pracy z osobami ze stwardnieniem rozsianym. Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego, Warszawa 2019.
Pérez de Heredia-Torres M., Huertas-Hoyas E., Sánchez-Camarero C. et al. Occupational performance in multiple sclerosis and its relationship with quality of life and fatigue. Eur J Phys Rehabil Med. 2020;56(2):148–154.
Żuk J., Walczuk M. Bezpieczeństwo socjalne osób niepełnosprawnych. Student Niepełnosprawny. 2017;17(10):29–39.
Lewicka B., Matusik E. Seksualność osób chorujących na stwardnienie rozsiane. W: Kozłowska J., Szymczyk P. (Red.), Seksualność i zdrowie psychiczne człowieka — wyzwania współczesnej medycyny i społeczeństwa. Wydawnictwo Naukowe Tygiel, Lublin 2023;7–13.
Trojanowska M. Społeczny i medyczny wymiar seksualności osób z niepełnosprawnością na przykładzie osób chorych na stwardnienie rozsiane. Acta Univ Lodz. Folia Sociol. 2017;60:111–126.
Giannopapas V., Kitsos D., Tsogka A. et al. Sexual dysfunction therapeutic approaches in patients with multiple sclerosis: a systematic review. Neurol Sci. 2023;44(3):873–880.
Altmann P., Leithner K., Leutmezer F. et al. Sexuality and Multiple Sclerosis: Patient and Doctor Perspectives. J Sex Med. 2021;18(4):743–749.
Łabuz-Roszak B., Niewiadomska E., Kubicka-Bączyk K. et al. Występowanie bólu u chorych na stwardnienie rozsiane i jego związek z objawami depresyjnymi, lękiem i jakością życia. Psychiatr Pol. 2019;53(2):475–486.
Racke M.K., Frohman E.M., Frohman T. Pain in Multiple Sclerosis: Understanding Pathophysiology, Diagnosis, and Management Through Clinical Vignettes. Front Neurol. 2022;12:799698.
Herbert L.B., Zerkowski K., O’Brien S., Leonard K.V., Bhowmick A. Impact on interpersonal relationships among patients with multiple sclerosis and their partners. Neurodegener Dis Manag. 2019;9(3):173–187.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 118
Number of citations: 0