Wydolność funkcjonalna pacjentów geriatrycznych hospitalizowanych na oddziałach neurologii a ich przedmiotowe i klinimetryczne uwarunkowania
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2023.12.3.3Słowa kluczowe
osoby starsze, wydolność funkcjonalna, geriatria, oddział neurologicznyAbstrakt
Wstęp. Wydolność funkcjonalna pacjentów hospitalizowanych na oddziałach neurologicznych uwarunkowana jest wieloczynnikowo. Towarzyszące choroby, samodzielna mobilność, stan psychiczny, społeczny i duchowych chorego to tylko nieliczne z wielu zmiennych wpływających na sprawność funkcjonalną.
Cel. Analiza zależności wyników elementów badania fizykalnego na wydolność funkcjonalną pacjentów hospitalizowanych na lubelskich oddziałach neurologicznych.
Materiał i metody. Pracę oparto o metody ilościowe (sondaż diagnostyczny) jak i jakościowe (indywidualny wywiad zogniskowany). Narzędzia badawcze stanowiły Skala Barthel, Skala ADL (Katza) oraz autorski kwestionariusz wywiadu. Podczas badań przeprowadzono również badanie podmiotowe każdego respondenta według standardowego schematu. Analizy statystyczne przeprowadzono w oparciu o oprogramowanie SPSS Statistica oraz Microsoft Excel 2020.
Wyniki. Pacjenci hospitalizowani na oddziałach neurologii, nie radząc sobie z czynnościami życia codziennego charakteryzują się umiarkowanie ciężką niepełnosprawnością. Parametry krążeniowo-oddechowe, jak i towarzyszące objawy neurologiczne nie wpływają na wydolność funkcjonalną chorych. Dolegliwości bólowe, ich natężenie oraz lokalizacją rzutują na zakres sprawności.
Wnioski. Sprawność funkcjonalna uwarunkowana jest od natężeniem bólu oraz jego lokalizacją. Wynik skali Barthel oraz ADL koreluje z poziomem wydolności funkcjonalnej, szczególnie w zakresie sprawności ruchowej. (PNN 2023;12(3):120–126)
Bibliografia
Liguz-Lęcznar M. Osłabienie sprawności poznawczej w starzeniu. Przyczyny i mechanizmy neurobiologiczne. Gerontol Pol. 2014;3:166–171.
Mazurek M. Indywidualny charakter starzenia się OUN i czynniki prowadzące do utrzymania sprawności poznawczej u osób w wieku 65+. Gerontol Pol. 2020;28:147–152.
Wierzbicka J., Brukwicka I., Kopański Z., Rowiński J., Furmanik F. Wybrane aspekty procesu starzenia się człowieka. Journal of Clinical Healthcare. 2017;2:1–6.
Wieczorowska-Tobis K. Zmiany narządowe w procesie starzenia. Pol Arch Med Wew. 2008;118(Supl. 1):63–69.
Płaszewska-Żywko L., Brzuzan P., Malinowska-Lipień I., Gabryś T. Sprawność funkcjonalna u osób w wieku podeszłym w domach pomocy społecznej. Probl Hig Epidemiol. 2008;89(1):62–66.
Skalska A. Ograniczenie sprawności funkcjonalnej osób w podeszłym wieku. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie. 2011;9(1):50–59.
Padykuła M., Czaja E., Pieczyrak-Brhel U., Kózka M. Znaczenie badania fizykalnego w pielęgniarstwie neurologicznym. Pielęg XXI w. 2017;16(4):46–51.
Bartoszek A., Siemko E., Kachaniuk H., Kocka K., Stanisławek A. Analiza czynników określających poziom wydolności samoobsługowej pacjentów oddziału neurologii. Med Og Nauk Zdr. 2013;19(2):147–152.
Przychodzka E., Grudzień A., Celej-Szuster J., Turowski K. Ocena wydolności funkcjonalnej chorych po udarze mózgu. Gerontol Pol. 2019;27:272–279.
Volpato S., Onder G., Cavalieri M. et al. Characteristics of nondisabled older patients developing new disability associated with medical illnesses and hospitalization. J Gen Intern Med. 2007;22(5):668–674.
Martínez-Velilla N., Casas-Herrero A., Zambom-Ferraresi F. et al. Effect of Exercise Intervention on Functional Decline in Very Elderly Patients During Acute Hospitalization: A Randomized Clinical Trial. JAMA Intern Med. 2019;179(1):28–36.
Menezes K.V.R.S., Auger C., Barbosa J.F.S., Gomes C.S., Menezes W.R.S., Guerra R.O. Trajectories and Predictors of Functional Capacity Decline in Older Adults From a Brazilian Northeastern Hospital. J Geriatr Phys Ther. 2021;44(2):82–87.
Pedone C., Ercolani S., Catani M. et al. Elderly patients with cognitive impairment have a high risk for functional decline during hospitalization: The GIFA Study. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2005;60(12):1576–1580.
Rykała J., Kwolek A. Wpływ wybranych czynników na jakość życia oraz stan funkcjonalny pacjentów po udarze mózgu. Prz Med Uniw Rzesz. 2009;4:384-391.
Covinsky K.E., Palmer R.M., Fortinsky R.H. et al. Loss of independence in activities of daily living in older adults hospitalized with medical illnesses: increased vulnerability with age. J Am Geriatr Soc. 2003;51(4):451–458.
Ferrucci L., Bandinelli S., Cavazzini C. et al. Neurological examination findings to predict limitations in mobility and falls in older persons without a history of neurological disease. Am J Med. 2004;116(12):807–815.
Stavrinou P.S., Aphamis G., Pantzaris M., Sakkas G.K., Giannaki C.D. Exploring the Associations between Functional Capacity, Cognitive Function and Well-Being in Older Adults. Life (Basel). 2022;12(7):1042.
Mitsikostas D.D., Moka E., Orrillo E. et al. Neuropathic Pain in Neurologic Disorders: A Narrative Review. Cureus. 2022;14(2):e22419.
Fernandes S.G., Sales W.B., Tavares D.V. et al. Relationship between Pain, Fear of Falling and Physical Performance in Older People Residents in Long-Stay Institutions: A Cross-Sectional Study. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(19):12014.
Inoue S., Taguchi T., Yamashita T., Nakamura M., Ushida T. The prevalence and impact of chronic neuropathic pain on daily and social life: A nationwide study in a Japanese population. Eur J Pain. 2017;21(4):727–737.
Kayser B., Miotto C., Molin V.D., Kummer J., Klein S.R., Wibelinger L.M. Influence of chronic pain on functional capacity of the elderly. Rev Dor. 2014;15(1):48–50.
Puto G., Repka I., Muszalik M. Factors Correlating with Functional Capacity in Older People with Chronic Pain. Int J Environ Res Public Health. 2023;20(3):2748.
Bhimani R., Anderson L. Clinical understanding of spasticity: implications for practice. Rehabil Res Pract. 2014;2014:279175.
Cano-de-la-Cuerda R., Vela-Desojo L., Miangolarra-Page J.C., Macías-Macías Y. Axial rigidity is related to the risk of falls in patients with Parkinson’s disease. NeuroRehabilitation. 2017;40(4):569–577.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 289
Liczba cytowań: 0