Zastosowanie klinimetrii w praktyce pielęgniarki neurochirurgicznej. Doniesienia wstępne
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2022.11.3.4Słowa kluczowe
klinimetria, neurochirurgia, pielęgniarkaAbstrakt
Wstęp. Klinimetria to dziedzina wiedzy medycznej mająca na celu opracowanie i zastosowanie narzędzi pomiarowych (skal) do oceny stanu chorego/pacjenta. Wykorzystując skale klinimetryczne, pielęgniarka na podstawie posiadanej wiedzy, umiejętności i doświadczenia potrafi określić stan chorego, jego potencjalne problemy zdrowotne oraz ustalić plan opieki oparty na diagnozie pielęgniarskiej.
Cel. Głównym celem badań była analiza zastosowania narzędzi pomiarowych w praktyce pielęgniarki neurochirurgicznej.
Materiał i metody. Badanie przeprowadzono na grupie 93 pielęgniarek zatrudnionych w 6 ośrodkach neurochirurgicznych zlokalizowanych w województwie kujawsko-pomorskim. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, wykorzystując technikę ankietową. W celu uzyskania odpowiedzi na cel główny badań, skonstruowano kwestionariusz ankiety składający się z części ogólnej (dane demograficzne) oraz szczegółowej (dane dotyczące narzędzi pomiarowych).
Wyniki. Stwierdzono, że 68 (73%) pielęgniarek neurochirurgicznych używa w praktyce zawodowej narzędzi pomiarowych (skal) do oceny stanu chorego/pacjenta. Najbardziej popularnymi skalami są: Glasgow Coma Scale — GCS (93 — 100% odpowiedzi), Barthel Index — BI (56 — 60% odpowiedzi), Kurtzke Extended Disability Status Scale (43 — 46% odpowiedzi) oraz Mini Mental State Examination (MMSE) (38 — 40% odpowiedzi). Wykazano znamienną statystycznie zależność pomiędzy zastosowaniem w praktyce zawodowej narzędzi pomiarowych (skal) a wykształceniem (< 0,0001) i posiadaniem specjalizacji przez pielęgniarki (< 0,0001). Nie wykazano zależności od wieku (p < 0,05) i stażu pracy (p < 0,05) pielęgniarek.
Wnioski. Ponad połowa badanych pielęgniarek neurochirurgicznych używa w praktyce zawodowej narzędzi pomiarowych (skal) do oceny stanu chorego/pacjenta. Najbardziej popularnym narzędziem pomiarowym (skalą) jest skala oceny stanu przytomności — Glasgow Coma Scale (GCS). Zaobserwowano zależność pomiędzy wykształceniem i posiadaniem specjalizacji a zastosowaniem w praktyce zawodowej narzędzi pomiarowych (skal) do oceny stanu chorego/pacjenta. (PNN 2022;11(3):124–129)
Bibliografia
Opara J. Skale udarów. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, Opole 1999.
Drużbicki M., Pacześniak-Jost A., Kwolek A. Metody klinimetryczne stosowane w rehabilitacji neurologicznej. Prz Med Uniw Rzesz. 2007;3:268–274.
Bosacka M., Bączyk G. Rola klinimetrii w pracy pielęgniarki z pacjentem po udarze mózgu. Pielęg Pol. 2014;3(53):244–249.
Ślusarz R., Beuth W., Śniegocki M. Functional Capacity Scale as a new tool for early functional assessment in patients after surgical treatment of intracranial aneurysms: a prospective study involving 128 patients. Med Sci Monit. 2012;18(11):CR680–686.
Jabłońska R., Ślusarz R., Królikowska A. Wykorzystanie skal w ocenie chorych po urazach czaszkowo-mózgowych w praktyce neuropielęgniarskiej — doniesienia wstępne. Pielęg Chir Angiol. 2013;4:134–141.
Ślusarz R., Jabłońska R., Królikowska A. et al. Measuring scales used for assessment of patients with traumatic brain injury: multicenter studies. Patient Prefer Adherence. 2015;9:869–875.
Królikowska A., Filipska-Blejder K., Jabłońska R. et al. Quality of Life after Surgical Treatment of Brain Tumors. J Clin Med. 2022;11(13):3733.
Polinder S., Haagsma J.A., van Klaveren D., Steyerberg E.W., van Beeck E.F. Health-related quality of life after TBI: a systematic review of study design, instruments, measurement properties, and outcome. Popul Health Metr. 2015;13:4.
Al-Khindi T., Macdonald R.L., Schweizer T.A. Cognitive and functional outcome after aneurysmal subarachnoid hemorrhage. Stroke. 2010;41(8):e519–536.
Teasdale G., Jennett B. Assessment of coma and impaired consciousness. A practical scale. Lancet. 1974;2(7872):81–84.
Rosińczuk J., Uchmanowicz I. Odleżyny — profilaktyka i leczenie. Continuo, Wrocław 2014.
Lovett R.W. The treatment of infantile paralysis (2nd ed.). P. Blakiston’s Son & Co., Philadelphia 1916.
Mahoney F.I., Barthel D.W. Functional evaluation: the Barthel Index. Md State Med J. 1965;14:56–61.
Rankin J. Cerebral vascular accidents in patients over the age of 60. II. Prognosis. Scott Med J. 1957;2(5):200–215.
Kurtzke J.F. Rating neurologic impairment in multiple sclerosis: an expanded disability status scale (EDSS). Neurology. 1983;33(11):1444–1452.
Folstein M.F., Folstein S.E., McHugh P.R. “Mini-mental state”. A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res. 1975;12(3):189–198.
Greenberg M.S. Handbook of Neurosurgery (9th ed.). Thieme, Tampa 2020.
Wołowicka L. (Red.), Jakość życia w naukach medycznych. Wydawnictwo Uczelniane Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2001.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 414
Liczba cytowań: 0